| 18633 |
witte muts met een strik onder de kin |
kornetje (<fr.):
kərneͅtšə (P054p Spalbeek)
|
mutsje, witte ~ dat met een strik onder de kin wordt vastgeknoopt [N 25 (1964)]
III-1-3
|
| 18614 |
wollen muts (kinderen) |
met:
meͅt (P054p Spalbeek)
|
muts van wol (gebreid) voor kinderen [N 25 (1964)]
III-1-3
|
| 18132 |
wonde |
wonde:
dij won zal zweren (P054p Spalbeek)
|
Die wonde zal etteren [ZND 23 (1937)]
III-1-2
|
| 34202 |
wormbulten |
maaiknoken:
mǭu̯ǝknø̄k (P054p Spalbeek)
|
In de zomer leggen runderhorzels hun eitjes aan de haren van het rund. Na enkele dagen kruipen er larven uit de eitjes. Deze dringen het lichaam binnen langs de haren en het haarzakje, doorboren de huid en groeien langzamerhand uit. In de winter komen ze vooral onder de huid van de rug terecht. Iedere plek waar een larve zit, vormt een bultje, de wormbult. Om te kunnen ademen doorboort de larve de huid van het rund. Dit veroorzaakt wondjes die gemakkelijk geïnfecteerd kunnen raken, waardoor zeer uitgebreide verettering kan ontstaan. Zie ook het lemma ''wormbulten'' in wbd I.3, blz. 478-479. [N 52, 22; N 3A, 83b; A 48A, 35; monogr.]
I-11
|
| 33718 |
wortelklomp van een struik |
gateind:
gǫu̯atē̜n (P054p Spalbeek)
|
[N 27, 9c]
I-8
|
| 33720 |
wortels rooien |
trekken:
trękǝ (P054p Spalbeek)
|
Dennenwortels met een hefboom uit de grond trekken. [N 27, 8c]
I-8
|
| 17679 |
wreef |
wreef:
vrijf (P054p Spalbeek, ...
P054p Spalbeek)
|
de wreef (het gedeelte waar het voorste van het been in de voet overgaat) [ZND 29 (1938)]
III-1-1
|
| 17892 |
wrijven |
wrijven:
vrijve (P054p Spalbeek),
vrèəve (P054p Spalbeek)
|
wrijven [ZND 25 (1937)]
III-1-2
|
| 17922 |
wringen |
wringen:
vrainge (P054p Spalbeek),
vrenge (P054p Spalbeek)
|
wringen [ZND 25 (1937)]
III-1-2
|
| 32779 |
zaadeg |
[eg]:
[eg] (P054p Spalbeek
[(driehoekig)]
)
|
Met zaadeg wordt de eg bedoeld waarmee men het (meestal met de hand) gezaaide graan in de aarde werkt. Daarvoor had men vroeger vaak een aparte driehoekige, vierkante of trapeziumvormige houten eg, die later geheel in ijzer was uitgevoerd. Als zaadeg werd in latere tijden een combinatie van 3 of 4 eggetjes gebruikt. Als men voor de verschillende egwerkzaamheden maar één eg ter beschikking had, spande men deze bij het ondereggen van zaak "bot" aan. Voor zover er bijzonderheden omtrent de vorm (‚àÜ, vierkant, –î ), het materiaal en het aantal tanden van deze eg werden opgegeven, zijn deze achter de betrokken plaatsnummers vermeld. Voor zaadeg opgegeven benamingen die meer op de vorm van deze eg wijzen of op het materiaal waaruit deze vervaardigd is, zijn aan het einde van het lemma geplaatst. Wat bedoeld wordt met ''eg'' en ''eg'' is aangegeven in de toelichting bij het lemma ''eg''.' [JG 1a + 1b + 1c + 2c; N 11, 71; N 11A, 159; N J, 10 add.; N P, 15 + 16 add.; A 13, 16b; div.; monogr.]
I-2
|