e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Spekholzerheide

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
vormen stenen kloppen: šte ̞ŋ klø̜pǝ (Spekholzerheide) Met behulp van de vormbak stenen vervaardigen. De vormer drukte de bol klei daartoe in de vorm en streek de overtollige klei af met de handen of met behulp van een houten plankje, een afstrijkboog of een mes. De gevulde vorm werd vervolgens door een afdrager naar het droogveld gebracht. Afhankelijk van de hoedanigheid van de klei die verwerkt werd, koos men bij magere klei voor de zandvorm-methode en bij de stijvere of vettere klei voor de watervorm-methode. In het eerste geval gooide de vormer de kleibol in een bezand vormbakje met bodem. In de tweede situatie gebruikte hij een bodemloze vorm, die voor het gebruik geheel in water werd gedompeld (Geuskens, pag. 60). [monogr.; N 98, 76 add.] II-8
vormen schoon krabben vormen reinmaken: vǫrǝmǝ re ̞ŋmāxǝ (Spekholzerheide) De achtergebleven stukjes klei, vooral in de hoeken van de vormen, verwijderen. [monogr.] II-8
vormer klopper: klø̜pǝr (Spekholzerheide) De arbeider die met behulp van de vormbak stenen vormt. De term klopper werd in Q 121b gebruikt omdat de vormer na het vullen met elke hoek van de vorm op de tafel klopte zodat alle hoeken ervan goed opgevuld werden. [N 98, 75; monogr.] II-8
vormtafel vormdis: vǫrǝmdøš (Spekholzerheide) De tafel waarop de klei in de vormbak wordt gedrukt. [N 98, 73; monogr.] II-8
vorst, het vriezen vrost: vraos (Spekholzerheide) vorst, het vriezen III-4-4
vos foks: foeks (Spekholzerheide, ... ) vos || vos: Hoe noemt u in uw dialect het roodharige hondachtige roofdier dat kippen steelt en vermaard is om zijn sluwheid? [N100 (1997)] III-4-2
vreugde freude (du.): vräud (Spekholzerheide) vreugde, plezier III-1-4
vriendelijk vriendelijk: vrund’lieg (Spekholzerheide) vriendelijk III-1-4
vriesweer vriesweer: vraos⁄weer (Spekholzerheide), vriezeweer: vriz⁄zeweer (Spekholzerheide) vriesweer || vriezend weer, koud en droog III-4-4
vriezenx vriezen: vriz⁄ze (Spekholzerheide) vriezen III-4-4