| 24863 |
paarse dovenetel |
paarse netel:
pārsǝ nētǝl (L378p Stevensweert)
|
Lamium purpureum L. De dovenetelsoort (zie het lemma Dovenetel, Algemeen) met lichtpaarse bloemen. Deze soort komt zeer algemeen voor op bouwland, in moestuinen en wegbermen en wordt 10 tot 30 cm hoog. De plant bloeit van maart tot oktober. Als de opgave identiek is aan die van het lemma Dovenetel, Algemeen, dan is deze hier niet nog eens opgenomen. Dit lemma kan alleen gelezen worden als aanvulling op het lemma Dovenetel, Algemeen. [A 13, 12b; A 60A, 75; monogr.]
I-5
|
| 33320 |
pacht, vruchtgebruik |
miedepenning:
mēi̯pɛneŋ (L378p Stevensweert),
pacht:
pax (L378p Stevensweert),
tuis:
tǫu̯s (L378p Stevensweert)
|
Onder pacht worden drie samenhangende betekenissen verstaan: 1. hetgeen de pachter betaalt: "de pacht betalen"; 2. het vruchtgebruik van de grond: "grond in pacht hebben"; 3. het contract: "de boer heeft nog twee jaar pacht". Tocht hangt, evenals de nevenvorm tucht, oorspronkelijk samen met trekken in de betekenis "telen"; leeftocht is dan "tocht ("vruchtgebruik, pachtcontract") voor het leven". Aan tuis, vergelijk Mnl. tuuscen "dobbelen; bedriegen; ruilen", correspondeert Du. tauschen. Belading en belader corresponderen met belasting. Het feest van Sint Remeis of Sint Remigius, wiens naamdag naar de Romeinse kalender op 1 oktober valt, wordt wel de "huurdag der boerenknechten en meiden" genoemd (naar Jongeneel, 54). Bij boermeste: pachtvergoeding in natura; in plaats van een pachtsom te betalen, mocht de boer het onderhavige land voor één jaar gebruiken, mits hij voor eigen rekening het land een goede organische bemesting gaf. [L 14, 6; L 32, 101; Wi 18; monogr.]
I-6
|
| 33333 |
pachtboer |
halfe:
halfǝ (L378p Stevensweert),
pachtboer:
pęxbūr (L378p Stevensweert)
|
Halfer e.d. vanwege de helft, die de pachter van de oogst kon behouden. [S 27; Wi 2; monogr.; add. uit A 10, 2bI]
I-6
|
| 21690 |
pachten |
pachten:
pɛxtǝ (L378p Stevensweert)
|
[S 27; monogr.]
I-6
|
| 33334 |
pachtersvrouw |
halferse:
hālfǝrsǝ (L378p Stevensweert),
pachterse:
pē̜ ̞xtǝrsǝ (L378p Stevensweert)
|
[S 27, Wi 2; monogr.]
I-6
|
| 24362 |
pad |
kroddel:
kroddel (L378p Stevensweert),
krōddel (L378p Stevensweert)
|
pad [DC 07 (1939)] || pad (dier) [SGV (1914)]
III-4-2
|
| 21261 |
pad, paadje |
pad, paadje:
(Wegske).
paad, pêj (L378p Stevensweert)
|
pad, paden (mv.) [SGV (1914)]
III-3-1
|
| 17550 |
pafferig dik, opgeblazen van lijf |
opgeblazen (dik):
opgeblaoze dik (L378p Stevensweert, ...
L378p Stevensweert)
|
dik, pafferig [maf] [N 10 (1961)] || opgeblazen van lijf [poesterig] [N 10 (1961)]
III-1-1
|
| 17874 |
pak slaag |
pak slaag:
ei pàk sláách (L378p Stevensweert)
|
Pak slaag (tek, travans, streep, smeer, batter, roefel, kiffel, pek). [N 84 (1981)]
III-1-2
|
| 18170 |
pak, kostuum |
kostuum:
kostuum (L378p Stevensweert),
pak:
ei nuuj pak (L378p Stevensweert),
pak (L378p Stevensweert),
ps. boven de a staat nog een ?; deze combinatieletter is niet te maken, omgespeld is het inderdaad een a.
pak (L378p Stevensweert)
|
kostuum of pak voor mannen en jongens [pak, montoer, monteering, antsoch, kloeft] [N 23 (1964)] || pak [SGV (1914)] || pak [een nieuw ~] [SGV (1914)]
III-1-3
|