e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Swalmen

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
krommen, ombuigen buigen: buige (Swalmen, ... ), krommen: krommə (Swalmen), ombuigen: umbeuigə (Swalmen) krommen [SGV (1914)] || Krommen: een kromme, gebogen vorm doen aannemen (krommen, buigen, draaien). [N 84 (1981)] || ombuigen [SGV (1914)] III-1-2
krompasser krompasser: krompɛsǝr (Swalmen) Passer met kromme benen waarmee de dikte van voorwerpen kan worden gemeten. Er bestaan twee uitvoeringen van de krompasser: één met veer en stelschroef en één met een scharnierpunt dat voldoende stroef is om de twee benen, na het uitzetten van de vereiste afmeting, in die stand vast te houden. De benen van de krompasser met stelschroef kunnen met een kartelmoer worden gefixeerd. Zie ook afb. 82. [N 33, 252c; N 64, 80b; N 66, 1b] II-11
kroonluchter kroonluchter: kroonluchter (Swalmen) Een veelarmige lamp in de kerk, luchter, kroonluchter. [N 96A (1989)] III-3-3
kropgat krop: krǫp (Swalmen), kropgat: krǫp˲gā.t (Swalmen), kweernoog: kwę̄rǫwx (Swalmen) Het gat dat zich midden in de loper bevindt en waarin het te malen graan loopt. Kweern in het woordtype kweernoog (l 331) verwijst naar de in die plaats gebruikelijke term voor de handmolen. Zie het lemma ɛhandmolenɛ.' [N O, 18o; A 42A, 35; N D, 8; Sche 53; Vds 129; Jan 128; Coe 93; Grof 119; N O, 18h] II-3
kroppen, gezegd van voedsel schurgen: sj⁄èùrgə (Swalmen), wurgen: wurgə (Swalmen) Hoe noemt U: In de slokdarm blijven steken, gezegd van een hap voedsel (kroppen) [N 80 (1980)] III-2-3
kruiden, specerijen gekruiden: gekruuje (Swalmen), WLD  gekrûûje (Swalmen) De kruiden die bij de bereiding bij groente of vlees gevoegd worden om de smaak van het gerecht te verbeteren, in het algemeen (kruid, toekruid, specerij). [N 82 (1981)] III-2-3
kruidje-roer-me-niet kruidje-roer-me-niet: kruidje roer me niet (Swalmen) Kruidje-roer-me-niet (Mimosa pudica L.) [N 92 (1982)] III-2-1
kruidnagel kruidnagel: kroednegəl (Swalmen) kruidnagel [SGV (1914)] III-2-3
kruidwijding kruidwijden: kroetwien (Swalmen) O.L. Vrouw Kruidwijding [SGV (1914)] III-3-3
kruidwis els: els (Swalmen), kruidwis: kroedwès (Swalmen), kroetwusj (Swalmen), Ss. kroedwèskroed: kruid voor de kroedwès.  kroedwès (Swalmen), wormbloem: wormbloom (Swalmen) Bos kruiden en veldbloemen (spec. wórmblome en aels), gezegend in de kerk en in huis opgehangen ter bescherming tegen onheil (vooral bliksem werd bij onweer gedeeltelijk in de kachel verbrand. || Hoe heeten de kruiden, die gezegend worden? [SGV (1914)] || kruidwis [N 06 (1960)] III-3-2, III-3-3