e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Tessenderlo

Overzicht

Gevonden: 5328
BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
botteriken botteriken: bǫtǝrekǝ (Tessenderlo), galgen: galǝgǝ (Tessenderlo) De ladderachtige constructies die vóór en achter op de hooikar worden geplaatst om de laadcapaciteit te vergroten. Zie de algemene toelichting bij deze paragraaf en afbeelding 16, de foto''s b en c. De term ladders ("ledders" en "leren") wordt zowel voor de botteriken als voor de zijladders gebruikt; zie het lemma ''zijladders van de oude kar''. Het lemma bevat alleen meervouden.' [N 17, 70; JG 1a, 1b, 2a; add. uit N 17, 40 en A 41, 24; monogr.] I-3
bout van een schroef boulon: bulon (Tessenderlo) De van draad voorziene pin aan het uiteinde van een houtschroef. [N 54, 37a] II-12
bouwemmer aker: ǭʔǝr (Tessenderlo), emer: ijǝmǝr (Tessenderlo) Houten of metalen, tegenwoordig ook van kunststof vervaardigde emmer die door de metselaars wordt gebruikt om er water, mortel, enz. in te doen. [N 30, 23b; monogr.] II-9
bouwen werken: wɛrkǝ (Tessenderlo) Het maken van de wasraat door de bijen. Steeds begint de zwerm met het bouwen van de werkbijenraat, het zogenaamde fijn werk. Vervolgens gaat ze over tot het maken van grof werk of darrenraat. Normaal bouwt de zwerm van boven naar beneden d.w.z. de punt van de zeshoek wijst naar beneden, maar ze kan ook andersom werken. Onder alle omstandigheden blijft de zwerm echter efficiënt werken. [N 63, 16a; Ge 37, 54] II-6
bouwgrond eerste laag: ɛstǝ lǭx (Tessenderlo) De vaste grond die de basis vormt voor de fundering. Wanneer men gebruik maakt van zand als basislaag, wordt dit doorgaans aangestampt of met behulp van water verdicht. Dit laatste noemde men in K 278 'aanwateren' ('anwowǝtǝrǝn'). De woordtypen 'vlijlaag' en 'werkvloer' duiden respectievelijk de basislaag aan van een gemetselde fundering en van een fundering die is uitgevoerd in gewapend beton. [N 31, 3a; monogr.] II-9
bouwland labeur: labeur (Tessenderlo), labø.ǝr (Tessenderlo), labeurgrond: labø̜i̯ǝrgront (Tessenderlo), labeurland: labeurland (Tessenderlo), land: lant (Tessenderlo), veld: fɛlt (Tessenderlo), fɛ̄lt (Tessenderlo), vęlt (Tessenderlo), vɛlt (Tessenderlo) Voor de akkerbouw gebruikt land, het geheel van akkers. [N 6, 33a; N 27, 3a; N 5AøIIŋ, 95a, 95b en 95c; N 11, 1a; L 31, 18; L 19, 1a; L 37, 11b; L a1, 113; L 4, 38; JG 1a, 1b; A 3, 38; A 10, 4; A 20, 1b; Wi 7; S 49; RND 4, 7, 8 en 10, r.37; Vld.; monogr.] I-8
bouwvoor de zwarte grond: dǝ zwęʔǝ grǫnt (Tessenderlo) De bouwvoor of teellaag van akker- en tuingrond is de door regelmatig ploegen of spitten en bemesten vruchtbaar gemaakte humusrijke bovenlaag, waarin de gewassen wortel schieten. De dikte van deze laag komt overeen met de diepte van de geploegde of gespitte zaaivoor. Van de opgesomde termen zijn er sommige ook toepasselijk op een bepaalde (goede) grondsoort of op vruchtbare grond in het algemeen. [N 27, 26a + b; N 11A, 129f + 137a; A 47, 4d] I-1
bovenbalk bovenbalk: bōvǝbalk (Tessenderlo) De zware horizontale paal van de T-vormige karsteun. Zie ook afb. 196. [N G, 62c] II-12
bovenboom bovenste slager: bōvǝstǝ slēgǝr (Tessenderlo) De balk of lat die de zijwand in de lengte van de karbak aan de bovenkant afsluit. Zie ook afb. 198.3 en het lemma ɛzijwandɛ in wld I.13, pag. 24 e.v.' [N G, 60c] II-12
bovendeel van de rug rug: up oͅzə vōͅ zeͅnə røg zetə (Tessenderlo), schouders (mv.): scheͅiəvərs (Tessenderlo) rug: bovendeel van de rug [mars, hot] [N 10 (1961)] III-1-1