e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Tongeren

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
gegraven waterloop gracht: grāx (Tongeren), sloot: slø̄t (Tongeren), vloot: vlø̄i̯t (Tongeren) In het algemeen is in dit lemma sprake van een gegraven waterloop als afscheiding of om overtollig water af te voeren of om te bewateren. In dialectenqu√™tes zijn er veel vragen gesteld naar de benamingen voor een sloot, graaf of gracht. In de antwoorden bleek veel overlap te zitten. Het gaat hier om waterlopen die verschillend van breedte kunnen zijn. Omdat de antwoorden hierover niet eenduidig waren, was het niet mogelijk aan een begrip een vaste breedte toe te kennen. Algemeen kan men zeggen dat een gracht een bredere sloot is, een graaf een wat bredere, vaak droge sloot, en dat een goot, grub en zouw wat smallere waterlopen zijn. Het overeenkomstige bij alle waterlopen is dat ze gegraven zijn. [N 27, 24; AGV, m1; A 20, 1c; A 20, 1d; A 10, 21; A 2, 48; L 24, 27; L 1a-m; L 36, 4; L A1, 62; Lu 1, 5; R 14, 23j; S 11, 33; monogr.] I-8
gehakt gekapt: gëkap (Tongeren), gəkap (Tongeren), gekapt vlees: gekap vleis (Tongeren) Fijngehakt vlees (bilber?) [N 16 (1962)] || gehakt || gehakt vlees [ZND 35 (1941)] III-2-3
geheel afgeschoren wolvacht roof: rou̯f (Tongeren) De gehele vacht wol van het schaap, wanneer dit geschoren wordt. [N 38, 19; L 41, 37; monogr.] I-12
gehemelte gehemelte: gehiemelte (Tongeren) het gehemelte van de mond [ZND 35 (1941)] III-1-1
geheugen geheugen: gëheugë (Tongeren), memorie: mëmuòrë (Tongeren), mëmórë (Tongeren) geheugen III-1-4
gehoorzaam gehoorzaam: gëheurzôom (Tongeren), gëhórzôom (Tongeren), gëhúrzôom (Tongeren) gehoorzaam III-1-4
gehucht gehucht: gehöch (Tongeren) gehucht [ZND 23 (1937)] III-3-1
gehurkt zitten op zijn hukjes zitten: op zən heͅkskəs zitə (Tongeren), op zijn hukken zitten: op sən haukə zitə (Tongeren, ... ), op zən haukə zitə (Tongeren), oͅp sen hawke zette (Tongeren) hurken, op zijn ~ gaan zitten [N 10 (1961)] || hurken, op zijn ~ zitten [op de huuke, op znen huik, op zn huiketjes zitte] [N 10 (1961)] III-1-2
geil, wellustig heet: hèit (Tongeren), scherp: sjerp (Tongeren) geil, wellustig [N 10C (zj)] III-2-2
geit geit: gē.t (Tongeren), gęi̯t (Tongeren), geitsje: giętskǝ (Tongeren), met: mɛt (Tongeren) Geit in het algemeen. Ten aanzien van germ merken enkele informanten (L 292 (Heythuysen), Q 99 (Meerssen), 111* (Ransdaal)) op dat hiermee een vrouwelijke geit wordt bedoeld. Zie afbeelding 7. [N 77, 74; L 14, 32; A 9, 20; JG 1a, 1b; Wi 7; NE I, 16; AGV, m3; Gwn 5, 13; Vld.; monogr.; S, Q 105 add.; S 10, add.] I-12