| 20383 |
in ondertrouw gaan |
ondertrouw doen:
húnnë(n) ònduertròuw dun (Q162p Tongeren)
|
aangifte doen bij de ambtenaar van de burgerlijke stand, waarbij de aanstaan-de echtgenoten elkaar verklaren dat zij met elkaar een huwelijk willen aangaan; in ondertrouw gaan [verscholen, ondertrouwen, ondertrouw doen, aantekenen] [N 115 (2003)]
III-2-2
|
| 20252 |
in verwachting zijn |
groot gaan:
gróotgó’n (Q162p Tongeren),
in positie:
pòzzīēsë (Q162p Tongeren),
in verwachting:
vërwàachténg (Q162p Tongeren),
in verwachting zijn:
én vërwaachting zin (Q162p Tongeren),
verwachten:
vërwàachtë (Q162p Tongeren),
vol zijn:
vulgair
zë és vòl (Q162p Tongeren),
z zijn:
zë és zó (Q162p Tongeren)
|
in blijde verwachting zijn || verwachting || zwanger zijn, een kind verwachten || Zwanger zijn: een kind dragen, zwanger zijn (staan, met een dik lijf lopen, inkopen, groot gaan, geladen). [N 115 (2003)] || zwangerschap
III-2-2
|
| 18037 |
indigestie (hebben) |
indigestie:
éndëzjestë (Q162p Tongeren)
|
Indigestie: storing van de spijsvertering als gevolg van overlading van de maag, te snel eten (overetendheid, indigestie, maag van streek, muik). [N 107 (2001)]
III-1-2
|
| 17982 |
ingebeelde ziekte |
ingebeelde ziekte:
AN op zijn Tongers gezegd.
éngëbèildë ziktë ? (Q162p Tongeren)
|
Ingebeelde ziekte (niebekonter, iepreponder, hype). [N 107 (2001)]
III-1-2
|
| 25433 |
ingewanden van geslacht vee |
ingewanden:
ęngǝwān (Q162p Tongeren)
|
Ingewanden van geslacht vee. Ook de algemene benamingen voor "ingewanden van vee" zijn hier opgenomen. [N 28, 58; N 28, 88; L 1a-m; L 1u, 106; Veldeke 26, 23; monogr.]
II-1
|
| 25434 |
ingewanden verwijderen |
ingewanden uithalen:
[ingewanden] awthǭlǝ (Q162p Tongeren)
|
Als het dier opgehangen is, snijdt de slachter de buik open, waarna hij de ingewanden (maag, darmen e.d.) verwijdert. Om het dier lichter te maken en het dus gemakkelijker te kunnen ophijsen, gebeurde dit bij een rund vroeger - voordat het gebruik van katrollen e.d. meer algemeen werd - terwijl het dier nog op de burrie lag. Een bij het woordtype genoemd object wordt niet fonetisch gedocumenteerd. Zie voor deze varianten van ''darmen'', ''pens'' e.d. het lemma ''ingewanden van geslacht vee''. [N 28, 59; monogr.]
II-1
|
| 25447 |
ingezouten |
ingezouten:
ēngǝzātǝ (Q162p Tongeren)
|
Dit lemma sluit volledig aan bij het lemma ''het vlees conserveren''. In de Leuvense vragenlijsten 1a-m en 27 werd naar het begrip "ingezouten" gevraagd. Deze twee vragen worden hier als apart lemma gehonoreerd. [L 1a-m; L 27, 40; Veldeke 22, 67]
II-1
|
| 17909 |
ingieten (met geluid) |
klotsen:
klotsë (Q162p Tongeren)
|
Met een zeker geluid water ergens in gieten (spetteren, klotsen, klateren, spatten, plonsen) [N 108 (2001)]
III-1-2
|
| 34012 |
inhalen |
neven hem doorvaren:
nē̜.vǝn ǝm dø.rvǭ.rǝ (Q162p Tongeren)
|
Gaan twee karren achter elkaar en gaat de laatste vlugger vooruit dan de eerste, dan zal ze haar voorganger inhalen. [JG 1a, 1b]
I-10
|
| 33030 |
inkappen, eerste slagen maken met de zicht |
aanzetten:
ø̜nzętǝ (Q162p Tongeren),
inhouwen:
e.nhǫu̯ǝ (Q162p Tongeren),
inkappen:
e.nkapǝ (Q162p Tongeren),
kappen:
kapǝ (Q162p Tongeren)
|
De eerste slagen met de zicht maken in een aan te maaien akker en tevens het uitvoeren van de "eerste fase" van de zichtbehandeling; zie de algemene toelichting van deze paragraaf. De terminologie wordt soms ook gebruikt voor het maken van de eerste gang voor de maaimachine; dit wordt uitdrukkelijk vermeld in K 316, L 270, 294, 320c, 355, 360, 372, 419, 420, 432, P 186, Q 99*, 121c, 197, 197a. Voor de fonetische documentatie van het woorddeel [maaien], zie het lemma ''maaien'' (3.1.1) en de klankkaart (kaart 7) in aflevering I.3. [N 15, 16j; JG 1a, 1b, 1c, 1d, 2c; A 23, 16.2; L 48, 32.2; Lu 1, 16.1a; monogr.; add. uit N 15, 16f]
I-4
|