| 18965 |
bedriegen |
afdrogen:
ôofdreugë (Q162p Tongeren),
bedriegen:
bëdrīēgë (Q162p Tongeren),
bədrigə (Q162p Tongeren, ...
Q162p Tongeren),
bədrīXa (Q162p Tongeren)
|
bedriegen [ZND A2 (1940sq)]
III-1-4
|
| 18966 |
bedrieger |
bedrieger:
bëdrīēgër (Q162p Tongeren)
|
bedrieger
III-1-4
|
| 33344 |
bedrijfsgedeelte van het boerenhuis |
achterhuis:
ātǝrhǭ.s (Q162p Tongeren),
stallen:
stɛl (Q162p Tongeren)
|
Bedoeld wordt het geheel van stallen en schuur dat achter het woonhuis gelegen is. Bepaalde benamingen zijn specifieke termen voor het bedrijfsgedeelte. Andere opgaven daarentegen zijn algemener en geven daarmee aan dat er voor de bedrijfsgebouwen geen aparte benaming bestaat, ze zijn ook in gebruik voor de boerderij in het algemeen, geven een opsomming van de voornaamste bedrijfsgebouwen of -ruimten (vandaar ook veel meervoudsvormen), verwijzen naar een belangrijk deel van de bedrijfsruimten (zoals de binnenhof of de dorsvloer) of wijzen op dat deel van het complex dat direct aan het woonhuis aansluit (zoals het stookhuis). [N 5A, 31; N 5,126; monogr.]
I-6
|
| 18825 |
bedroefd |
bedroefd:
bëdrüf (Q162p Tongeren),
droef:
drüuf (Q162p Tongeren),
ook materiaal znd 23,33
druuf (Q162p Tongeren),
triestig:
trïstig (Q162p Tongeren),
ook materiaal znd 23,33
tristig (Q162p Tongeren)
|
bedroefd || droef [ZND 01 (1922)] || triest(ig), treurig, droevig
III-1-4
|
| 19471 |
bedsprei |
bedsprei:
bedsprei (Q162p Tongeren),
beͅtsprēͅi̯ (Q162p Tongeren),
bèdsprèi (Q162p Tongeren),
sprei:
sprèi (Q162p Tongeren)
|
bedsprei [RND] || Een bedsprei met franjes [ZND 23 (1937)]
III-2-1
|
| 26340 |
beek |
de jeker:
dǝ jē.kǝr (Q162p Tongeren),
tšɛkǝr (Q162p Tongeren)
|
[Coe 16; Grof 30; Jan 97 add.; Jan 94 add.; Jan 92 add.; Vld]
II-3
|
| 22837 |
beeld |
beeld:
beeld (Q162p Tongeren),
ə beilt (Q162p Tongeren),
ə bēͅilt (Q162p Tongeren),
puntje onder de e
ə beld (Q162p Tongeren)
|
Beeld. [Willems (1885)] || Een beeld. [ZND A1 (1940sq)]
III-3-2
|
| 22688 |
beeldhouwer |
sculpteur (fr.):
skylty:r (Q162p Tongeren),
skyltø:r (Q162p Tongeren),
Fr. sculpteur.
skülpteur (Q162p Tongeren),
steenkapper:
dë stèinkêppër (Q162p Tongeren)
|
Beeldhouwer. || iemand die uit steen beelden maakt [beeldsteker, beeldhouwer, beeldenpikker] [N 112 (2006)] || Sculpteur: Beeldhouwer. || Sculpture: Beeldhouwkunst.
III-3-2
|
| 22403 |
beeldzijde van een geldstuk |
kop:
dë kòp (Q162p Tongeren),
kruis:
Zgw. krais òf mént, syn. kòp òf krais.
krais (Q162p Tongeren)
|
de beeldzijde van een munt of geldstuk [kop, kruis, illevers, leeuw, wapentje] [N 112 (2006)] || Kruis.
III-3-2
|
| 33660 |
beemd |
beemd:
bęmǝ (Q162p Tongeren)
|
Het begrip beemd is, getuige ook de bronnenopgave bij dit lemma, vaak afgevraagd. Op grond van de informatie die de informanten bij hun antwoord gaven, springen er twee betekenissen uit van beemd. De eerste is ø̄lager gelegen, vochtig weilandø̄ en de tweede is ø̄hooiweide of hooilandø̄. Een aantal informanten vermeldt erbij dat beemd weiland is aan de Maas of aan een beek. Enkele andere bijvoegingen zijn: ø̄slechte wei met veel onkruidø̄, ø̄grasland zonder omheiningø̄, ø̄weiland met enkele bomenø̄, ø̄stuk zure grondø̄. De lage ligging wordt nogal eens als een slechte eigenschap, als minderwaardig, gewaardeerd. Sommige informanten geven aan dat een beemd iets anders is dan een broek. Mede door de diverse bijvoegingen bij de antwoorden zijn de beemd-opgaven daarom niet verwerkt in lemma 1.3.2 ɛlaaggelegen weidegrondɛ, waarin de broek-opgaven domineren. Binnen de woordtypen beemd en band/bend is niet altijd met zekerheid te zeggen of ze enkel- of meervoud zijn. Waar dit met zekerheid te zeggen is, is dit aangegeven.' [N 14, 53; N 14, 52; N 14, 50a; N 14, 50b; N 6, 33b; N P, 5; JG 1a, 1b, 1c; L 19b, 2aI; L 1a-m; L 4, 40; A 10, 4; S 2, 5, 43; Wi 6; RND 20; Vld.; monogr.]
I-8
|