e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Tongeren

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
verhuizen verhuis: vərhai̯s (Tongeren), verhuizen: vërhaizë (Tongeren), vərhai̯zə (Tongeren) verhuizen || verhuizing; verhuizen III-2-1
vering ressort: rǝsǭǝr (Tongeren), (mv)  rǝsors (Tongeren), vering: veręŋ (Tongeren) Vering van het rijtuig. Onder A. bevinden zich de algemene benamingen voor de vering, onder B, C en D de specifieke soorten. De enkele veer (B) bestaat uit een hoofdblad , waarop door middel van een in het midden aangebrachte veerbout twee of meer, telkens kortere steunbladen zijn vastgeklemd. De dubbele veer (C), die meer gebruikt wordt, daarentegen bestaat uit twee hoofdbladen. De spiraalveer tenslotte (D) is een spiraalvormig opgewonden draad van staal of een ander veerkrachtig materiaal. [N 101, 16, monogr] I-13
verjaardag verjaardag: dë vërjòrdôôg vierë (Tongeren), vërjuòrdôog (Tongeren) Verjaardag. || zijn geboortedag herdenken [jarig zijn, bejaren, verjaren] [N 112 (2006)] III-3-2
verkeerd liggen verwrongen liggen: verwrongen liggen (Tongeren) Verkeerd liggen in de baarmoeder door een slag in de baarmoederhals, gezegd van het kalf. [N 3A, 49] I-11
verkering caressatie: dë krësôôsë (Tongeren), kërsôsë (Tongeren) verkering; regelmatige omgang met een persoon van het andere geslacht [sjans, verkeer, aanspraak] [N 115 (2003)] || vrijerij, vrijage III-2-2
verkering hebben caresseren: Fr. caresser = strelen  krësièrrë (Tongeren), kennis hebben: kénnës hùbbë (Tongeren) verkering; regelmatige omgang met een persoon van het andere geslacht [sjans, verkeer, aanspraak] [N 115 (2003)] III-2-2
verkleumd bevroren: bevrwōͅire (Tongeren), stijf: staaif (Tongeren), verkild: verkelt (Tongeren), verkilt (Tongeren), vərkilt (Tongeren), versteven: Vgl. Tongers Wb. (p. 633): vërstaivë, volt. deelw. vërstéve.  verstevə (Tongeren) hij was gans verkleumd van de kou [ZND 28 (1938)] || verstijfd van kou [verkild] [N 10 (1961)] III-1-2
verknippen, versnijden versnijden: vǝrsnajǝ (Tongeren) Door verkeerd knippen het te maken kledingstuk bederven. [N 62, 24; MW] II-7
verkouden (het heeft de) strengel: strɛŋǝl (Tongeren), vervangen: vǝrvaŋǝ (Tongeren) Een ontsteking van het neusslijmvlies. [JG 1b; N 8, 89; N 52, 24 en 25; monogr.] I-9
verkoudheid ik heb een verkoudheid opgelopen of ik heb een kou te pakken. worden er ook uitdrukkingen gebruikt waarin verkouden of verkoudheid ontbreekt, als b.v. ik heb he: ich hub ene kaa (Tongeren), kou: ich heub ne kaâ op de bos (Tongeren), lichte kaa (Tongeren), zware kaa (Tongeren), lichte kou: lichte kaa (Tongeren), zware kou: zware kaa (Tongeren) Gebruikt men afzonderlijke benamingen voor een zware en lichte verkoudheid? [Lk 05 (1955)] || Ik heb een kou op de borst. [ZND 22 (1936)] || Verkoudheid. Op welke wijze wordt dit gewoonlijk uitgedrukt? B.v. Ik ben verkouden [Lk 05 (1955)] III-1-2