e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Tongeren

Overzicht

Gevonden: 5750
BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
deken deken: den dêke (Tongeren), deͅkə (Tongeren, ... ), dɛka (Tongeren), ne dêeken (Tongeren), om te dekken  dèkkë (Tongeren), sarge: sjô’zjë (Tongeren), Fr. serge  sô’zjë (Tongeren) deken [ZND A1 (1940sq)] || Een deken, een geestelijke die belast is met het toezicht over enige parochies [däken]. [N 96D (1989)] III-2-1, III-3-3
dekenaat dekenaat (<fr.): e dékkenaot (Tongeren), dekenij: de dêkenaai (Tongeren) Een dekenaat. [N 96D (1989)] III-3-3
dekken dekken: dękǝ (Tongeren), rijden: rai̯ǝ (Tongeren), rē̜ǝ (Tongeren), springen: spreŋǝ (Tongeren, ... ) Het bevruchten van de koe door de stier. [JG 1a, 1b] || Het bevruchten van het vrouwelijk varken door het mannelijk varken. [N 19, 30; JG 1a, 1b, 1c, 2c; A 43, 20b; monogr.] || Het dekken van het vrouwelijk schaap door de ram. [N 77, 34; N 77, 33; JG 1a, 1b] I-11, I-12
deksel deksel: deͅksəl (Tongeren), dèksəl (Tongeren), op bv. doos of ketel Ook van metalen gierton  dèksël (Tongeren) deksel [ZND 01 (1922)], [ZND 22 (1936)] III-2-1
deksel van de metalen gierton deksel: dęksǝl (Tongeren), zeikstuk: zē̜i̯kst˱ø̜k (Tongeren) De zinken gierton wordt van boven afgesloten met een deksel dat scharnierend bevestigd is aan de kraag van de vulopening. [JG 1a + 1b; N 11A, 54b; monogr.] I-1
deksel van een doodskist deksel: dèksël (Tongeren) het deksel van een doodskist [scheel, roef] [N 115 (2003)] III-2-2
dekzeil bâche: baš (Tongeren) Zeil dat de rug van het paard bedekt als het regent. [JG 1a, 1b] I-10
dempig dempig: dɛ.mpex (Tongeren) Gezegd van runderen of paarden met dempigheid, een bemoeilijking van de ademhaling; bij runderen is het vaak een naziekte van het mond- en klauwzeer. Het paard vertoont een versnelde ademhaling, gepaard met een temperatuursverhoging en hoesten. Dempigheid of kortademigheid is niet chronisch, in tegenstelling tot ''cornage'' (7.38). [JG 1b; A 48A, 38a; L 1, a-m; L 23, 1a en 1b; N 8, 87, 88 en 89a; N 52, 24; S 6] I-9
denkbeeldige lijn tussen hok en losplaats afstand: afstand (Tongeren), vogelvlucht: vogelvlucht (Tongeren) Hoe zegt men: de denkbeeldige lijn tussen hok en losplaats? [N 93 (1983)] III-3-2
denkbeeldige lijn tussen hok en losplaats add. straal: (toegift).  straal (Tongeren) afstand waarbinnen de liefhebbers op een bepaald spel mogen meespelen [N 93 (1983)] III-3-2