| 20434 |
begrafenismaal |
begrafeniskoffie:
begrèffeniskoffie (L318b Tungelroy),
koffietafel:
koffietoafel (L318b Tungelroy),
lijketen:
liêkaete (L318b Tungelroy)
|
begrafenismaal || het begrafenismaal [N 96D (1989)] || Is in uw omgeving het begrafenismaal bekend? Zoo ja, hoe noemt men het (groevenmaal, lijkmaal, grafmaal, uitigst, enz.)? [VC 03 (1937)]
III-2-2
|
| 20431 |
begraven |
begraven:
begraave (L318b Tungelroy),
begrave (L318b Tungelroy, ...
L318b Tungelroy)
|
begraven || een dode begraven [graven, zinken, begraven] [N 87 (1981)]
III-2-2
|
| 18807 |
begrijpen |
begrijpen:
begriepe (L318b Tungelroy),
begriêpe (L318b Tungelroy),
begrīēpe (L318b Tungelroy),
snappen:
snappe (L318b Tungelroy, ...
L318b Tungelroy)
|
begrijpen || met het verstand vatten, begrijpen [kennen, omvatten, begrijpen] [N 85 (1981)] || snappen
III-1-4
|
| 18798 |
begrip, besef |
begrip:
begrip (L318b Tungelroy, ...
L318b Tungelroy),
belul:
belöl (L318b Tungelroy),
benul:
benul (L318b Tungelroy),
bezei:
bezei (L318b Tungelroy)
|
benul || een bewuste, duidelijke voorstelling [benul, belul, besef] [N 85 (1981)] || het vermogen om iets te begrijpen [begrip, begrijp] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 22669 |
beiaard |
klokkenspel:
klokkespel (L318b Tungelroy)
|
Het geheel van zuiver gestemde klokken die door een klavier bespeeld kunnen worden [klokkenspel, beiaard, carillon]. [N 90 (1982)]
III-3-2
|
| 33776 |
beide beenderen van de onderkaak |
schaar:
šīr (L318b Tungelroy)
|
De scha(a)r(en) of het geschaar vormen de beide takken van de onderkaak van een paard en de uitwendige holte in het achterste gedeelte daarvan. Zie afbeelding 2.11. [JG 1a, 1b; N 8, 30]
I-9
|
| 32737 |
beide panden van een uiteengeploegde akker |
zijden:
zii̯ǝ (L318b Tungelroy)
|
Het uiteenploegen van een akker levert, als men de keerstroken buiten beschouwing laat, twee even grote stroken op aan weerskanten van de eindvoor in het midden. Uiterlijk is er overeenkomst met het ploegen in panden. Voor deze, afzonderlijk te ploegen delen van een akker zie men echter het vorige lemma. [N 11, 54; N 11A, 121f]
I-1
|
| 22906 |
beieren |
luiden:
de klokke loeje (L318b Tungelroy)
|
Hoe zegt men : de klokken beieren?. [N 96A (1989)]
III-3-3
|
| 31305 |
beitel |
beitel:
bęjtǝl (L318b Tungelroy, ...
L318b Tungelroy)
|
De algemene benaming voor het stalen werktuig met een wigvormige snede dat dient om bijvoorbeeld gaten of uitsparingen in hout te steken of te hakken. Beitels die door houtbewerkers worden gebruikt, bestaan uit een beitelblad dat aan de onderzijde in een snede uitloopt en aan de bovenzijde via een versmalling, de hals, en vervolgens een verbreding, de borst, in een pin eindigt. Deze pin, de arend, wordt in het houten handvat van de beitel gestoken. Zie ook afb. 63 en vgl. het lemma ɛbeitelɛ in Wld II.11, pag. 33. Het betreft daar de beitel met een andere vorm die door de smid wordt gebruikt bij het doorhakken en splijten van koud of verhit metaal.' [N 53, 34a; N G, 24; L 1a-m; L 21, 12; L 45, 12a; L A2, 434; A 14, 12a; monogr.] || De beitels die door de smid worden gebruikt zijn in het algemeen uit één stuk metaal vervaardigd, en hebben niet, zoals de beitels van de timmerman, klompenmaker, kuiper, etc., een hecht van hout of kunststof. Al naar gelang van de werkzaamheden, verschilt ook de vorm van de beitel. Beitels worden onder meer gebruikt voor het weghakken van bramen en lasslakken, voor het doorhakken van bouten, voor het splijten en doorhakken van metaalplaat en voor het aanbrengen van groeven in metaal. De smid kent ook beitels aan een steel; zij worden vooral gebruikt wanneer gloeiende voorwerpen moeten worden bewerkt. Zie ook de volgende lemmata. [N 33, 109]
II-11, II-12
|
| 31904 |
beitelarend |
spits:
spets (L318b Tungelroy)
|
Het spits uitlopende deel van het beitelblad dat in het beitelhecht wordt bevestigd. Zie ook afb. 63d. [N 53, 34e; L 45, 12b; A 14, 12b]
II-12
|