| 21611 |
tien-guldenstuk |
tientje:
tientje (L318b Tungelroy)
|
tien-guldenstuk, een ~ [N 21 (1963)]
III-3-1
|
| 33423 |
tiendschuur |
tiendschuur:
tintšø̄r (L318b Tungelroy)
|
Het gebouw waarin het tiendgewas werd opgeborgen. In sommige streken werd het tiendgewas vroeger centraal in een schuur van één boerderij opgeslagen, deze boerderij kreeg dan de naam tiendhof (bijv. in Q 33). Na de Franse tijd (¬± 1790) werd het tiendgewas afgeschaft. In sommige boerderijen ontbrak de tiendschuur; het tiendgewas werd opgeslagen waar ruimte was, bijv. in het bakhuis (L 360), het kafkot (Q 158), de tast (P 44, 48, 49, 55, 222), de schuur (P 51) of de motsemschelf (Q 178, 179). De bij het lemma gevoegde kaart is een historische kaart; ze bevat de registratie van de plaatsen waar men zich op het tijdstip van de enqu√™te, dus in het begin van de jaren zestig, nog herinnerde dat er schuren naar de tienden vernoemd werden. [N 5A, 66b; monogr.]
I-6
|
| 23726 |
tientje van de rozenkrans |
tientje:
tientje (L318b Tungelroy)
|
Een tientje van de Rozenkrans [n jezets?]. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 23693 |
tijdelijke aflaat |
aflaat van ... dagen:
aflaot van ... daage (L318b Tungelroy)
|
Een tijdelijke aflaat. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 34647 |
tilbury |
tilbury:
telbrii̯ (L318b Tungelroy)
|
Tweewielig rijtuigje, meestal zonder kap, voor twee personen, dat door één paard getrokken wordt. De tilbury is lager dan de sjees. Er is geen aparte bok voor de koetsier. Af en toe is dit ook een meer algemene benaming voor een klein rijtuigje. [N 17, 5, add; N 101, 1 + 6-8; N G, 51, monogr]
I-13
|
| 31740 |
timmeren |
timmeren:
tømǝrǝ (L318b Tungelroy)
|
De algemene benaming voor alle werkzaamheden die verband houden met het timmermansvak. [N 55, 169; A 35, 21; L monogr.; monogr.]
II-12
|
| 27253 |
timmerman |
timmerman:
tømǝrma.n (L318b Tungelroy)
|
Ambachtsman die het timmeren als beroep uitoefent. Tot zijn werkzaamheden behoren het vervaardigen van dakconstructies en balklagen in huizen en het maken van trappen, kozijnen, ramen en deuren. Als aanduiding voor de vakman wordt zowel de benaming timmerman als schrijn(en)werker gebruikt. Schrijnwerker is meer verspreid in Belgisch Limburg, schrijnenwerker in het zuiden van Nederlands Limburg. Wanneer er een onderscheid tussen timmerman en schrijn(en)werker wordt gemaakt, dan duidt de eerste term eerder een vakman aan die timmerwerk in de bouw verricht. Dit is onder meer het geval in Ottersum (L 163), Posterholt (L 387), Geulle (Q 18) en Bilzen (Q 83). De schrijnwerker richt zich dan vooral op het maken van trappen, deuren en ramen. Het woordtype schrijner, dat in het zuidoostelijke deel van het gebied gebruikelijk is, is een algemene benaming voor de timmerman. De vakman die timmerwerk op de bouw verricht, wordt daar ɛbouwschrijnerɛ genoemd.' [N 55, 164a; N 55, 165; RND 6; L 34, 19a; L B1, 115; monogr.]
II-12
|
| 25199 |
tintelen van kou |
killen:
(keldje-gekeldj). Vb. mien heinj kelle mich! (mn handen tintelen van de kou!).
kelle (L318b Tungelroy)
|
tintelen van kou
III-4-4
|
| 24254 |
tjiftjaf |
hisjf:
onomatopee
hisjèf (L318b Tungelroy),
tjiftjaf:
tjiftjaf (L318b Tungelroy, ...
L318b Tungelroy)
|
tjiftjaf || tjiftjaf (11 overal waar een gesloten bladerdak is; zang herhaald [tjip-tjep] [N 09 (1961)]
III-4-1
|
| 25228 |
tocht, zuiging van lucht |
de wind jaagt:
de windj jeugtj (L318b Tungelroy),
tocht:
tocht (L318b Tungelroy),
trek:
trèk (L318b Tungelroy)
|
tocht, vrij sterke zuiging van de lucht door een beperkte ruimte heen [scheut, trek, zicht, jacht, trok] [N 81 (1980)]
III-4-4
|