e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Tungelroy

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
peulvruchten doppen bonen uitdoen: boeëne oetdoon (Tungelroy), uitdoen: oet doon (Tungelroy), oetdoon (Tungelroy) bonen doppen || erwten of bonen doppen, ontpeulen [N Q (1966)] III-2-3
peuzelen lekker peuzelen: lekker peuzele (Tungelroy) peuzelen; Hoe noemt U: Langzaam en met smaak eten (pluizen, peuzelen) [N 80 (1980)] III-2-3
pezen pezen: pēzǝ (Tungelroy) [N 28, 63; Veldeke 15, 22; monogr.] II-1
pezen blootleggen pees uithalen: pēs ūthālǝ (Tungelroy) Men maakt een snede achter de achillespees, waardoor deze bloot komt te liggen. Door het door de snede ontstane gat steekt men meestal een balkje, vaak voorzien van inkepingen. waarin dan de pezen worden geschoven, zodat deze niet weg kunnen schuiven. Zo wordt voorkomen dat het dier "dichtklapt". [N 28, 62; monogr.] II-1
pezerik pees: pees (Tungelroy), pezerik: pēzǝrǝk (Tungelroy) De uitgesneden roede of zaadstreng van een mannelijk varken na het slachten. Veelal gebruikt men deze zaadstreng om er de zaag of schaaf mee in te smeren. Ook werkschoenen vet men ermee in. ''s Winters wordt hij als voer aan de vogels, vooral de mezen, gegeven, soms ook met de bedoeling om de vogels te vangen. [N 28, 71; N 28, 72; monogr.] || harde, gedroogde, holle spier of pektouw of touw met knopen als strafwerktuig [looiepees, pezerik, bullepees] [N 90 (1982)] II-1, III-3-1
piekeren dubben: dubbe (Tungelroy), prakkiseren: prakkezeere (Tungelroy), prakkezere (Tungelroy), prakkizere (Tungelroy) over zijn zorgen nadenken [mijmeren, dolleren, prakkezeren, praktiseren, dubben, dromen] [N 85 (1981)] || prakkizeren, peinzen, piekeren III-1-4
piepen piepen: pīpǝ (Tungelroy), sjierpen: sjierpe (Tungelroy), sjirpe (Tungelroy), tjielpen: tjielpe (Tungelroy), tjiepen: tjipǝ (Tungelroy) een zacht piepend geluid geven, gezegd van vogels (sjirpen, tjilpen, tjerpen) [N 83 (1981)] || Geluid voortbrengen, gezegd van een jonge kip. [N 19, 48; monogr.] I-12, III-4-1
pijl pijl: piel (Tungelroy, ... ) De dunne lichte staaf van hout met een scherpe punt die met een boog naar een doel wordt afgeschoten [pijl, bout, teit, straal, schicht]. [N 88 (1982)] || Pijl. III-3-2
pijl van een boog toer: tūr (Tungelroy), toerhoogte: tūrhø̄x˱djǝ (Tungelroy) De hoogte van een gemetselde boog, gemeten tussen de denkbeeldige lijn van de spanning en de kruin. Meestal neemt men voor de pijl 1/5 tot 1/10 gedeelte van de overspanning. Het bepalen van de hoogte van de pijl noemde men in Q 121: 'sprong geven' ('šproŋk jęǝvǝ'). [N 32, 17d; monogr.] II-9
pijlkruid pijlkruid: pielkroed (Tungelroy), -  pielkroed (Tungelroy) pijlkruid [DC 60a (1985)] || Pijlkruid (sagittaria sagittifolia 30 tot 100 cm hoge plant. De stengels zijn driekantig; de bladeren zijn pijlvormig, de ondergedoken bladeren lintvormig, tevens stomp; de bloemen groeien in kransen van 3, eenslachtig vrouwelijk onderaan, 3-tallig, wit [N 92 (1982)] III-4-3