| 32927 |
op oppers zetten, opperen |
huisten:
ūstǝ (Q013p Uikhoven)
|
Het bijeenwerken in de grootste soort hooihopen, oppers, die in het veld en direct op de grond, worden gemaakt; ze kunnen wel tot 3 meter hoog worden opgezet. Het voorwerp van de overgankelijke werkwoorden is steeds: hooi. Wanneer het resultaat van de handeling, i.c. de opper, in het woordtype voorkomt, wordt steeds door middel van ø...ŋ verwezen naar de woordtypen van het lemma ''opper''. Om de vergelijking te vergemakkelijken is in dit lemma dezelfde volgorde van woordtypen of afleidingen daarvan aangehouden als in het lemma ''opper''.' [N 14, 111; JG 1a, 1b; monogr.]
I-3
|
| 23675 |
op retraite gaan |
op retraite (fr.) gaan:
op retrèet goon (Q013p Uikhoven)
|
In retraite gaan, in retraite zijn. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 32920 |
op rijen zetten |
op rillen trekken:
ǫp [rillen] trękǝ (Q013p Uikhoven)
|
Het uitgespreide gras dat de eerste droging heeft ondergaan bijeenwerken tot rijen of langwerpige heuveltjes. Het voorwerp van de overgankelijke werkwoorden is steeds: hooi of gras. Wanneer het resultaat van de handeling, i.c. de rij, in het woordtype voorkomt, wordt steeds door middel van (...) verwezen naar de woordtypen van het lemma ''rij, wiers''. Om de vergelijking te vergemakkelijken is in dit lemma dezelfde volgorde van woordtypen of afleidingen daarvan aangehouden als in het lemma ''rij, wiers''. Achter in het lemma staan dan de werkwoorden bijeen die geen formeel verband met de benamingen voor de rij hebben. De kaart bevat de denominatieven van de heteroniemen voor rij, wiers en de werkwoordelijke uitdrukkingen met die heteroniemen, ook geordend zoals in het lemma ''rij, wiers''. [N 14, 100; JG 1b, 1c, 2c; A 10, 18; L 38, 36; monogr.]
I-3
|
| 18199 |
openbroek met linten |
snelzeiker:
snĕlzeiker (Q013p Uikhoven)
|
damesbroek met open pijpen aan binnenzijde
III-1-3
|
| 32928 |
opper |
huist:
ūst (Q013p Uikhoven)
|
De grootste soort hooihoop in het veld. [N 14, 112 en 111 add.; JG 1a, 1b, 2c; A 10, 20; A 16, 3b; A 42, 20b; L 38, 38b; monogr.]
I-3
|
| 19322 |
opschepper |
windbuil:
weindbu-jel (Q013p Uikhoven),
windjas:
weindjas (Q013p Uikhoven),
windmaker:
weindméker (Q013p Uikhoven)
|
snoever, pocher || snover, pocher
III-1-4
|
| 33078 |
opsteken van de schoven |
opsteken:
ǫpstē.kǝ (Q013p Uikhoven)
|
Het op de oogstkar laden van de gedroogde schoven. Dit gebeurt door twee personen, de één, de opsteker (zie het lemma ''opsteker'', 5.1.4) steekt de schoven met een oogstgaffel van het hok naar de kar omhoog, waar de ander, de tasser (zie het lemma ''tasser op de wagen'', 5.1.5) de schoven aanneemt en in lagen (zie het lemma ''laag schoven op de wagen'', 5.1.7) op de oogstkar tast. Vergelijk ook het lemma ''hooi opladen'' (5.1.5) in aflevering I.3.' [JG 1a, 1b, 2c; monogr.]
I-4
|
| 29979 |
optoppen, oplangen |
aanlengen:
ānlɛŋǝ (Q013p Uikhoven)
|
De steiger verhogen door de staanders met behulp van palen, de zgn. 'optoppers', te verlengen. De optoppers worden door middel van touwen aan de staanders gebonden en ze rusten op een op de staander gespijkerde, houten klos. [N 32, 5a; monogr.]
II-9
|
| 29980 |
optopper |
aanlengsel:
ānlɛŋsǝl (Q013p Uikhoven),
steigerpaal:
stęjgǝrpǭl (Q013p Uikhoven
[(meervoud: stęjgǝrpø̜̄l)]
)
|
Houten paal waarmee de staander wordt verlengd. De optoppers worden met touwen aan de staanders vastgebonden en rusten op houten klossen die op de staanders zijn bevestigd. Zie ook afb. 19. [N 32, 5b]
II-9
|
| 34000 |
optuigen |
(het) getuig opleggen:
t ˲gǝtȳ.x˱ ǫplęqǝ (Q013p Uikhoven)
|
Een trekpaard van het nodige trektuig voorzien. Men zet het hoofdstel op het hoofd van het paard, plaatst het haam om zijn nek, legt het schoftzadel op zijn rug en doet het achterhaam aan. Tenslotte gespt men de verschillende delen aan elkaar. [JG 1b; N 8, 97a; monogr.]
I-10
|