| 33084 |
rijzen, uit de aren vallen |
ruizelen:
ry.zǝlǝ (Q013p Uikhoven)
|
Het uit de aren vallen van de graankorrels, wanneer het graan goed droog is en op de wagen getast wordt. ''tasser op de wagen'' (5.1.5). In L 286 en 288 voegt men toe dat dergelijk koren rijskoren (riskōrǝ) wordt genoemd. De laatste drie uitdrukkingen betekenen zoveel als: "het koren is zo droog dat de korrels uit de aren vallen". Naar de fonetische verschijningsvorm zouden de uitdrukkingen (het is) rijs echter ook persoonsvormen van het werkwoord rijzen kunnen zijn.' [N 15, 53; JG 1a, 1b, 2c; L 32, 41; monogr.]
I-4
|
| 18396 |
ring |
ring:
rink (Q013p Uikhoven)
|
ring
III-1-3
|
| 29911 |
ringen |
ringen:
reŋǝ (Q013p Uikhoven)
|
Het varken een ring in de neus zetten om het het wroeten te beletten. [JG 1a, 1b, 1c, 2c; N 70, 9; N 19, 26; N 19, 26, Q 98 add.; monogr.]
I-12
|
| 33582 |
ringen, randen verwijderen van peulvruchten |
plukken:
pløkə (Q013p Uikhoven),
ringen:
reͅŋə (Q013p Uikhoven),
vimmen:
vɛmə (Q013p Uikhoven)
|
[Goossens 1b (1960)] [N Q (1966)]
I-7
|
| 23645 |
rinkelen met de altaarbel |
bellen:
bellen (Q013p Uikhoven)
|
Met deze bel rinkelen, bellen, schellen. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 18214 |
ritssluiting |
rits:
rits (Q013p Uikhoven),
tirette (fr.):
tirèt (Q013p Uikhoven)
|
Ritssluiting [DC 64 (1989)]
III-1-3
|
| 23447 |
rochet |
rokkelien:
rokkelien (Q013p Uikhoven)
|
Het korte witte kleed over de misdienaarstoog [rochet, rökkele?]. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 33478 |
rode aalbes |
wiemeren:
wiemere (Q013p Uikhoven)
|
I-7
|
| 33257 |
rode klaver |
rode klee:
rūi̯ [klee] (Q013p Uikhoven)
|
Trifolium pratense L. Een 15 tot 50 cm hoge plant met paarsrode of roze bloemhoofdjes, die van juni tot de herfst bloeien. Rode klaver wordt vooral als veevoeder geteeld. Rode klaver gedijt, overigens evenals witte klaver, het best "onder dekvrucht", d.w.z. dat het tegelijk met een winterkoren wordt gezaaid en dan pas opkomt wanneer die dekvrucht in de herfst is geoogst. In het volgende seizoen wordt de klaver dan geweid of enkele malen gemaaid. Rode klaver is wat "kieskeuriger" dan witte klaver, stelt hogere eisen aan de grond, maar schiet goed recht op en laat zich gemakkelijker maaien. Zie ook de toelichting bij het lemma Klaver, Algemeen. Zie het lemma Klaver, Algemeen voor de fonetische documentatie van de woord(delen) klaver(-) en klee(-). [N 14, 83; monogr.]
I-5
|
| 20655 |
rode kool |
rood hoofd:
ruj øͅjər (Q013p Uikhoven),
rut øts (Q013p Uikhoven),
rood moes:
ru:t mo.s (Q013p Uikhoven),
rūət mōs (Q013p Uikhoven)
|
Rode kool (als plant of gewas) [Goossens 1b (1960)], [N Q (1966)] || rode kool als gerecht [N Q (1966)]
I-7, III-2-3
|