e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Uikhoven

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
slijpbus, hoorn slijpbus: slī.bø̜š (Uikhoven) Om goed te kunnen scherpen moet de wetsteen vochtig zijn. Daartoe droeg de maaier de wetsteen in een bakje of busje met water aan zijn riem of broekband. Soms werd hiertoe een stevige koehoorn gebruikt, waaraan een haakje was bevestigd. Soms ook plaatste men de bus of de hoorn met de punt in de grond. Waar het gebruik van de houten strekel en van de wetsteen niet (meer) onderscheiden is, wordt de slijpbus of hoorn (met vloeistof) die bij de wetsteen hoort, wel verward met het zandblok of de klomp (met zavel) die bij de strekel hoort. In de Belgische Kempen en in West-Haspengouw komt de slijpbus niet voor. Zie afbeelding 9, nummer 5. Zie ook het volgende lemma voor de inhoud van de slijpbus. [N 18, 81; JG 1a, 1b, 2c; A 23, 16II; monogr.] I-3
slip vaan: b.v. he heèt de vaan oetsteke.  vaan (Uikhoven) hemdslip III-1-3
slipjas pin: pen (Uikhoven), pitteleer (<fr.): &lt;Fr. pet-en-lair.  pitteleer (Uikhoven) slipjas III-1-3
slipjas: spotnamen batsenklatser: batseklatser (Uikhoven), batsenslager: batsesleèger (Uikhoven), kontenklatser: kónteklatser (Uikhoven) slipjas || zomermanteltje voor geestelijken III-1-3
slobkous cementzakje: Spottend, wegens hun lichtgrijze kleur.  cemèntzĕkskes (Uikhoven), get: gètten (altijd mv.) (Uikhoven) guêtre (fr.): slobkousen III-1-3
sluitlusjes oogjes: ø̜̄jxskǝs (Uikhoven) Rieten lusjes die als sluiting dienen. Het vervaardigen van het sluitlusje wordt in Stokkem (L 423) snuitje maken (snȳtskǝ mākǝ) genoemd. [N 40, 93] II-12
sluitmand sluitkorf: sluǝtkø̜rf (Uikhoven) In het algemeen een uit wissen gevlochten mand met een deksel. [N 40, 109; monogr.] II-12
sluitsteen slietsteen: slētstęjn (Uikhoven), sluitsteen: slūtstęjn (Uikhoven) De steen die als laatste in het midden van de segmentboog wordt geplaatst. [N 32, 19d; monogr.] II-9
smalle buikriem buikzeel: būk˲zęi̯.l (Uikhoven) Riem of ketting die onder de buik van het paard doorloopt en beide strengen verbindt. Vergelijk ook lemma Brede Buikriem. [JG 1b, 1c, 1d, 2c; N 13, 61] I-10
smidse smis(se): sme ̝s (Uikhoven) In het algemeen de werkplaats van een smid en meer in het bijzonder de plaats waar de smidsvuurhaard is ondergebracht. Zie ook afb. 1. [N 33, 5; S 33; JG 1a; JG 1b; monogr.] II-11