| 24808 |
melkdistel |
dauwdissel:
dauwdissel (P121p Ulbeek),
dauwdistel:
dauwdissel (P121p Ulbeek, ...
P121p Ulbeek)
|
[ZND 01 a-m (1922)]melkdistel [ZND 01 (1922)] || Zachte melkdistel (voor konijnen) [ZND 23 (1937)]
I-7, III-4-3
|
| 34226 |
melken |
melken:
mɛ.lǝkǝ (P121p Ulbeek),
mɛlkǝ (P121p Ulbeek)
|
Melk uit de uiers van de koe drukken. Zie afbeelding 9. [L 38, 44; JG 1a, 1b; Wi 26; Vld.; monogr.]
I-11
|
| 33778 |
melkgebit |
veulenstanden:
vø̜i̯.lǝstān (P121p Ulbeek)
|
Tot twee en een half à drie jaar hebben de paarden een melkgebit of veulenstanden. De twee middelste snijtanden komen door in de eerste levensweek van het veulen (soms zijn ze bij de geboorte al aanwezig), binnen een maand of zes weken gevolgd door de snijtanden ernaast. De twee laatste snijtanden volgen tussen de zes en negen maanden, waarna het melkgebit compleet is. De veulenstanden zijn wit van kleur in tegenstelling tot het wat gelige vast gebit en lopen naar de basis toe in een punt uit. [JG 1a, 1b; N 8, 18a]
I-9
|
| 33072 |
menneke, binnenste deel van het hok |
stuik:
stø̜̄.k (P121p Ulbeek)
|
Het groepje van boven aaneengebonden schoven die in het midden van een hok staan. Kruis heeft wel betrekking op de werkwijze de middelste vier schoven, waar de andere schoven omheen staan, in een kruisvorm te zetten. Deze vier schoven worden niet overal aan elkaar gebonden. Zie afbeelding 7. [N 15, 32a; JG 1d, 2d; Goossens 1963, krt. 37; monogr.]
I-4
|
| 24212 |
merel |
blaan:
bjoən (P121p Ulbeek, ...
P121p Ulbeek)
|
merel [ZND 01 (1922)], [ZND 38 (1942)]
III-4-1
|
| 17563 |
merg |
merg:
merg (P121p Ulbeek, ...
P121p Ulbeek,
P121p Ulbeek)
|
het merg (in de beenderen) [ZND 31 (1939)]
III-1-1
|
| 33754 |
merrie |
merre:
męrǝ (P121p Ulbeek)
|
Gebruikt als handels-, werk-, voermans- en als fokpaard. [JG 1a, 1b; A 4, 2a; L 11, 11; L 20, 2a; L A1, 92; S 27; Wi 4; monogr.]
I-9
|
| 33758 |
merrieveulen |
merreveulen:
męrǝvø̜i̯.lǝ (P121p Ulbeek)
|
Het vrouwelijk jong van een paard. [JG 1a, 1b; N 8, 3b]
I-9
|
| 19756 |
mes |
mes:
meͅi̯əs (P121p Ulbeek),
meͅs (P121p Ulbeek)
|
mes [ZND 32 (1939)]
III-2-1
|
| 32700 |
mest ondiep onderploegen |
(mest) onderslaan:
o.ndǝrslǫnj (P121p Ulbeek)
|
De over het land verspreide mest werd in het najaar, wanneer men een akker zodanig beploegde dat hij in de winter goed kon uitvriezen, voorlopig ondergeploegd. In het voorjaar werd de mest, eventueel nadat de wintervoren weer waren teruggeploegd, definitief en diep ondergeploegd bij het zaaiklaar maken van de akker. De met onder- en in- beginnende termen hebben "mest" tot object. De simplicia belken, stroppen, stropen, flatsen, kuiteren en droten betreffen een manier van ondiep ploegen en veronderstellen alszodanig niet "mest", maar "de akker", "een stuk" e.d. als direct object. Dat is waarschijnlijk ook het geval bij de met om- beginnende woorden. Deze termen duiden dus de voor het onderslaan van mest gevolgde ploegmethode aan. Behalve stalmest kan ook een groenbemestingsgewas oppervlakkig worden ondergeploegd. Voor (delen van) varianten die hieronder in de (...)-vorm zijn vermeld, zie men de lemmata ondiep, ondiep ploegen en onderploegen. [N 11, 44; N 11A, 110a + b; JG 1a + 1b + 2c; monogr.]
I-1
|