e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Valkenburg

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
eten (ww.) eten: eetə (Valkenburg), ete (Valkenburg), éétə (Valkenburg), warm eten  ete (Valkenburg), koffie drinken: #NAME?  koffie drinken (Valkenburg), nammen: kindertaal  namme (Valkenburg), spikken: schpîkke (Valkenburg) eten [DC 35 (1963)], [DC 37 (1964)], [RND], [ZND 25 (1937)] III-2-3
etensresten greumelen: Eigen phonetische  greumələ (Valkenburg), ortelen: Niet goed leesbaar (TvdW)  eurtelen (Valkenburg), orten: orte (Valkenburg, ... ), resten: resten (Valkenburg) afval || Etensresten, overschotjes (orte?) [N 16 (1962)] || resten III-2-3
etter etter: ètter (Valkenburg), materie: meteerie (Valkenburg) etter [SGV (1914)] III-1-2
europese kanarie siepertje: sie.perke (Valkenburg) kanarie, Europese ~ (11,5 gelig-bruinig; heel kort bekje, gele stuit; nog niet lang hier op trek; nog zeldzaam; meest in Oost-Brabant; laatste tijd als bastaard * gewone kanarie in kooi; zang stelt niet veel voor, rinkelend [N 09 (1961)] III-4-1
evangelie evangelie: evangelie (Valkenburg) De tweede lezing, het evangelie [t evangillie, evangjillióm?]. [N 96B (1989)] III-3-3
evenaar, tweespanszwenghout warsel: wēršǝl (Valkenburg), wē̜(ǝ)ršǝl (Valkenburg), warselen: wēršǝlǝ (Valkenburg) De balans of het dubbele zwenghout is het dwarse verbindingsstuk tussen een (zwaar) akkerwerktuig en de beide zwenghouten van een tweespan. Zie afb. 99. Bij de betrokken woordtypen hieronder is in (d)wars e.d. steeds de a als klinker aangehouden, ook al beantwoordt aan de dialectvarianten meestal een type met e (dwerg e.d.) of ee (dweers e.d.). Voor het ''...''-gedeelte van sommige varianten zij verwezen naar het lemma ''zwenghout''. De daar onderscheiden typen eegdhaam, eeghaam, eghaam en hun varianten zijn in dit lemma door ''eghaam'' resp. ''eghaam'' gesubstitueerd. [JG 1b + 1c + 1d + 2c; N 11, 34b; N 11A, 104; N 13, 87 add.; N 17, 69b add.; div.; monogr.] I-2
evene evene: evene (Valkenburg) Avena strigosa Schreber. Schrale haver, lichte soort haver, waarvan de korrels niet zo groot worden als die van de Avena sativa L. (zie het lemma ''haver'', 1.2.5) en waarvan de teelt al in de vijftiger jaren in Limburg verdwenen was. In het eerste lid van de samenstelling ossehaver ligt het bijbegrip van iets van een mindere kwaliteit besloten; het staat dan ook tegenover paardehaver: de gewone haver. Zie voor de fonetische documentatie van het woord [haver] het lemma ''haver'' (1.2.5). Zie afbeelding 1, c. [JG 1a, 1b; L 35, 102; monogr.; add. uit A 2, 31] I-4
ezelsrug varkensrug: vɛrkǝsrø̜k (Valkenburg) Een uit metselstenen vervaardigd en aan weerszijden enigszins overstekend, kapvormig bovendeel van een muur. Zie afb. 43. [N 31, 43a; monogr.] II-9
familie familie: familie (Valkenburg) het geheel van bloedverwanten van dezelfde naam [familie, volk, parentatie, vriend] [N 87 (1981)] III-2-2
feestdag van een heilige naamfeest: naamfees (Valkenburg) De naamdag van een heilige. [N 96C (1989)] III-3-3