| 34367 |
houten stamper |
patattenstamper:
patatǝstampǝr (L268p Velden),
voerknots:
vōrknǫts (L268p Velden),
voerstemper:
vōrstɛmpǝr (L268p Velden)
|
Houten stamper om aardappelen voor de varkens mee tot puree te stampen. [N 18, 133; N 18, 134; S 20, add.; monogr.]
I-12
|
| 19974 |
houtmolm |
houtmeel:
holtmeil (L268p Velden)
|
houtmeel [DC 30 (1958)]
III-2-1
|
| 34595 |
houtrong |
rongblok:
(mv)
roŋblokǝn (L268p Velden),
schemel:
sxēmǝl (L268p Velden
[(om te voorkomen dat het hout het paard raakt)]
)
|
Werd vooraan op de hoogkar geplaatst wanneer men hout wilde vervoeren. De houtrong bestaat uit een rongblok, twee rongstokken en een raam. De twee rongstokken bevinden zich aan weerszijden van het rongblok; het rechthoekig of trapeziumvormig raam staat in het midden op het rongblok. Dit raam beschermt het paard tegen de druk van de lading, terwijl de rongen de lading op haar plaats houden. Hoewel bij heel wat opgaven een betekenisaanduiding gegeven wordt, is het vaak onduidelijk of twijfelachtig wat er precies bedoeld wordt, omdat sommige woordtypen zowel als benaming voor "houtrong in zijn geheel" als voor "rongblok" en "raam" voorkomen. Toch is hier gekozen voor een vierdeling van het lemma: de opgaven waarbij geen betekenisindicatie gegeven werd, zijn vooraan geplaatst; de opgaven waarbij die indicatie er wel was, zijn naargelang de betekenis ondergebracht onder A. de houtrong in zijn geheel, B. het rongblok of C. het raam. [N 17, 7a-b + 40 + add; JG 1b; JG 1c; JG 1d; JG 2c]
I-13
|
| 24170 |
houtsnip |
houtsnep:
holtsnep (L268p Velden),
houtsnip:
houtsnip (L268p Velden)
|
houtsnip || houtsnip (34 grote uitgave van watersnip [116], maar dan bosvogel; meest op trek; ook zeldzame broedvogel; roep in de lente [tsp...wok, wok, wok]; jachtvogel [N 09 (1961)]
III-4-1
|
| 19476 |
houtspaander |
flimp:
flimpe (L268p Velden)
|
spaantje van hout waarmee men vuur neemt uit de kachel of de haard, bijv. om een pijp op te steken (servieskes) [N 20 (zj)]
III-2-1
|
| 31803 |
houtsplinter |
splinter:
splēntǝr (L268p Velden)
|
Afgesprongen of afgeslagen klein stukje hout. [N 55, 188a-b; RND 6; L monogr.; monogr.]
II-12
|
| 24329 |
houtworm |
houtworm:
holtworm (L268p Velden)
|
houtworm [DC 23 (1953)]
III-4-2
|
| 29627 |
houweel |
houweel:
hǫu̯wīl (L268p Velden),
kruisbijl:
kryts˱bīl (L268p Velden)
|
Houweel of hak die vroeger gebruikt werd om de wielen van de kar of wagen vrij te maken als die vastgelopen was op slechte wegen. Deze hak werd ook gebruikt als steun voor de kar of wagen tot de wegen beter werden en de hak als steun vervangen werd door de zware karsteun. [N 17, 83; JG 1d; monogr.]
I-13
|
| 21188 |
hozen |
schoppen:
schöppe (L268p Velden)
|
hoozen (ww.) [SGV (1914)]
III-3-1
|
| 18049 |
huidschilfers |
roos:
roës (L268p Velden),
schilfers:
schèlver (L268p Velden)
|
schilfer [SGV (1914)] || schilfers op de huid [blusters] [N 10 (1961)]
III-1-2
|