| 24504 |
els |
els:
els (P174p Velm)
|
Het gebogen, puntige instrument om gaatjes voor het naaien vóór te steken. Men kent een spanels, een doornaaiels en een bros. Dierick zegt op pag. 83: "Het klein en broos werktuig dat een schoenmaker dagelijks te gebruiken heeft is het elsen. Daar zijn er verscheidene grootten en soorten. De elsens om binnenzolen te naaien zijn gekromd en moeten geschikt zijn licht of zwaar volgens het werk; een lang, zwaar elsen is goed voor zwaar manswerk en om in te rijgen. Een zwaar elsen om licht te naaien is altijd af te keuren, daar een fijne draad niet goed sluiten kan in de wijde gaten door het elsen in de binnenzool gemaakt en dus geen vaste naad kan voortbrengen. Gewoonlijk is de punt van een nieuw elsen te dik en moet wat verscherpt worden om goed door het leder te kunnen steken; het gebeurt wel eens dat de punt afkraakt, dit kan hersteld worden met er een aan te slijpen. Het elsen moet in een houten handvatsel vastgezet worden en moet er recht in zitten; het mag noch achteruit noch vooruit hellen en bijzonderlijk niet scheef of men is elke steek in gevaar het te breken, en de hand te kwetsen. [N 60, 176a; N 60, 234; N 60, 176c; S 28; L 5, 62; L B2, 238; L 40, 72; Wi 13; A 27, 17; monogr.]
II-10
|
| 23263 |
engel |
engel:
engel engels (P174p Velm)
|
Een engel, twee engelen. [ZND 34 (1940)]
III-3-3
|
| 24313 |
engerling, larve van de meikever |
worm:
werem (P174p Velm),
worm van de mulder:
wərm van ənə moͅldər (P174p Velm)
|
engerling, larve van de meikever die aan gras- en plantenwortels vreet [N 26 (1964)] || engerling, meikeverlarve [ZND 34 (1940)]
III-4-2
|
| 33605 |
enten |
greffelen:
grɛfələ (P174p Velm),
griffelen:
griffele (P174p Velm)
|
[RND 04] [ZND 34 (1940)]
I-7
|
| 21204 |
envelop |
omslag:
əmslag (P174p Velm)
|
een omslag (van een brief) [ZND 39 (1942)]
III-3-1
|
| 33610 |
erf |
mesthof:
meͅst(h)oͅf (P174p Velm)
|
I-7
|
| 33641 |
erf en omliggende landerijen |
labeur:
lābø̜r (P174p Velm)
|
De algemene benaming voor het boerenerf met de omliggende landerijen. [N 5AøIIŋ, 76f; L 38, 23]
I-8
|
| 33278 |
erwt, algemeen |
erwt:
ɛrt (P174p Velm)
|
Pisum L. Hier de algemene benaming voor de erwt (enkelvoud), voorafgaand aan de benaming voor de akkererwt (lemma Kapucijner, Velderwt) en aan de andere erwtensoorten (tuinerwt, doperwt, peulerwt, enz.) die in de moestuin worden gekweekt en die derhalve in de aflevering over de moestuin ter sprake zullen komen. [N 27, 2b; JG 1a, 1b; L A1, 121; L 34, 94; Wi 8; monogr.; add. uit N P, 24]
I-5
|
| 24729 |
esdoorn |
es:
of ahorn, acer pseudoplatanus; fr. érable
es (P174p Velm)
|
es, esdoorn [ZND 34 (1940)]
III-4-3
|