| 24607 |
heermoes |
paardsstaart:
-
peëdssjtuuts (Q208p Vijlen),
paardsstuit:
pēǝtsštȳts (Q208p Vijlen)
|
Equisetum arvense L. [DC 17 (1949)] || Equisetum arvense L. Zeer algemeen voorkomend onkruid uit de paardestaart-familie (Equisetum L.) op bouwland, grasland, tuinen en bermen met een rechtopstaande holle stengel, die geleed is en gemakkelijk uiteen te trekken. Op de grens van de afzonderlijke leden bevindt zich een krans van schubben, die de bladeren vertegenwoordigen. Deze sporenplant bloeit van april tot mei en varieert in hoogte van 10 tot 80 cm. In het algemeen bekender onder de familienaam paardestaart. L 214a: "De volksmond zegt dat onderaan de wortel van de katǝstart een gouden knøpkǝ zit." L 250: "Gedroogde blaadjes worden als medicinale thee gebruikt bij pijnlijke urinelozing." De samenstellingen met -staarts zijn verschoven vormen van staart; vergelijk het lemma Ploegstraat in aflevering I.1, blz. 62. [A 17, 5; A 49B, 4; monogr.]
I-5, III-4-3
|
| 18015 |
hees, schor |
hees:
heesj (Q208p Vijlen)
|
hees [SGV (1914)]
III-1-2
|
| 24168 |
heggenmus |
haagmus:
haagmusch (Q208p Vijlen),
hagemusj (Q208p Vijlen)
|
Hoe heet de heggemusch? [DC 06 (1938)]
III-4-1
|
| 24600 |
heggenrank |
hagenrank:
haagerank (Q208p Vijlen)
|
Heggerank (bryonia alba 150 tot 350 cm groot. De plant is tweehuizig met een dikke, knolvormige wortelstok, door middel van ranken klimmend; de bladeren zijn ongeveer hartvormig 5-lobbig; de bloemen zijn eenslachtig (de vrouwelijke zijn kleiner dan de m [N 92 (1982)]
III-4-3
|
| 19539 |
heibezem |
heibezem:
groot formaat
heijbessem (Q208p Vijlen)
|
andere soorten borstels [DC 15 (1947)]
III-2-1
|
| 23208 |
heilig |
heilig:
hillig (Q208p Vijlen)
|
heilig [SGV (1914)]
III-3-3
|
| 23395 |
heilig hartbeeld |
heilig hart:
hillig hats (Q208p Vijlen),
heilig hartsbeeld:
hillig hatsbeeld (Q208p Vijlen)
|
Een beeld van Jezus die zijn hart toont (H.Hart). [N 96A (1989)] || H.Hartbeeld. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 23544 |
heilige hostie |
hostie (<lat.):
hostie (Q208p Vijlen)
|
De H. Hostie die men ontvangt. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 23391 |
heiligenbeeld |
heiligenbeeld:
hillig bildje (Q208p Vijlen),
hillige bilder (Q208p Vijlen)
|
De beelden in de kerk, de kerkbeelden [beelde, bilde, fiegoere, sjtatoeë, hèlligebeelde, hilliejefijoere?]. [N 96A (1989)] || Een beeld van een heilige, gemaakt van hout, aardewerk, gips e.d. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 23656 |
heiligenmedaille |
penning:
jezuspenning (Q208p Vijlen)
|
Een rond of ovaalvormig lichtmetalen plaatje waarop Jezus of een heilige is afgebeeld [medalje, medallie, medallieje?]. [N 96B (1989)]
III-3-3
|