| 34183 |
koe die pas gekalfd heeft |
gekalfde koe:
gǝkalfdǝ ku (Q075p Vliermaalroot)
|
Voor een aantal varianten van vaars zou men kunnen denken aan een woord vers. Het wnt (xx-1, blz. 2125) vermeldt ''vers'' in de betekenis van "jonge koe van ongeveer twee jaar die nog geen kalf heeft gehad of voor de eerste maal kalft" (wnt xviii, blz. 72). Het onderscheid tussen vers- en vaarsvarianten is niet altijd even duidelijk. Daarom is er gekozen voor één woordtype vaars.' [A 4, 16; L 20, 16]
I-11
|
| 34213 |
koeherder |
koehoeder:
kuwhyør (Q075p Vliermaalroot)
|
Zie ook het lemma ''koewachter, veeknecht'' (1.3.14) in wld I.6, blz. 23-25. [N 3A, 12b; JG 1a, 1b; monogr.]
I-11
|
| 24871 |
koekoeksbloem |
homspeen:
-
hômspeen (Q075p Vliermaalroot)
|
echte koekoeksbloem [DC 49a (1974)]
III-4-3
|
| 33340 |
koewachter, veeknecht |
koeherd:
kui̯ōt (Q075p Vliermaalroot),
vatsji:
va.tši (Q075p Vliermaalroot)
|
De zweitser is de boerenknecht die, vooral op grote boerderijen met minstens 10 koeien (L 246), speciaal belast is met het melken en de verzorging van het rundvee. Wanneer het bedrijf voor zo''n speciale knecht te klein is wordt de zorg voor de koeien toevertrouwd aan een koewachter (koeherd, koejong; in het zuiden koeter, vatsji), meestal een aankomende knecht, pas van school, die de beesten meeneemt naar de wegbermen om ze daar te laten grazen. Van een koeter en vatsji in West-Haspengouw wordt ook gezegd dat hij (of zij) ook karweitjes in huis verricht, bijvoorbeeld in de keuken; vergelijk Kruijsen (1990) en het lemma "(hard) werken op de boerderij" (1.3.10). Bij koeherd in Q 6 wordt aangetekend: "hij kreeg alleen de kost en de klompen als loon". Voor de fonetische documentatie van het woord (knecht) zie het lemma "knecht algemeen" (1.3.12). [N M, 1b; JG 1b, 2c; A 48, 18b; L 26, 32b; monogr.]
I-6
|
| 20588 |
koffiedik |
dras:
draas (Q075p Vliermaalroot)
|
koffiedik [DC 47 (1972)]
III-2-3
|
| 20787 |
koken (intr.) |
koken:
kŏĕwkə (Q075p Vliermaalroot)
|
koken [RND]
III-2-3
|
| 26382 |
kolk |
kolk:
kǫlǝk (Q075p Vliermaalroot)
|
De holte in de bedding van de beek of de rivier achter het molenrad van onderslagmolens, veroorzaakt door de scheut van het water. Volgens Janssen (pag. 46) werd de kolk vroeger uitgegraven om de kracht van het water te breken en te beletten dat de sluiswerken ondermijnd werden. Zie afb. 71. [Vds 60; Jan 65; Coe 57; Grof 81]
II-3
|
| 17813 |
komen |
komen:
kōmə (Q075p Vliermaalroot)
|
komen [RND]
III-1-2
|
| 20005 |
konijn |
konijn:
knēͅ.n (Q075p Vliermaalroot),
pl.
knɛin (Q075p Vliermaalroot)
|
konijn(tje) [Goossens 1b (1960)]
III-2-1
|
| 21266 |
koning |
koning:
k"neŋ (Q075p Vliermaalroot)
|
koning [RND]
III-3-1
|