| 33953 |
haamoren |
haamsoren:
hāmsǭrǝ (Q112p Voerendaal)
|
De twee boven de kap uitstekende delen van de haamspanen. [JG 1a; N 13, 9; N 36, 9a]
I-10
|
| 33956 |
haamslot |
slot:
šlǫt (Q112p Voerendaal)
|
Slot of scharnier onder aan het haam waarmee de uiteinden van de haamspanen worden vastgemaakt. [JG 1a; N 13, 7]
I-10
|
| 33948 |
haamspanen |
haamspanen:
hāmšpīnǝ (Q112p Voerendaal)
|
De twee doorgaans houten hoofdbestanddelen van het haam die de hals van het paard omsluiten. Ze worden uit elkaar geschoven om het haam op te zetten en vastgemaakt door het haamslot (cf. lemma Haamslot). Op deze haamspanen zijn de trekhaken of trekogen bevestigd (cf. lemma Trekhaken, trekogen) waaraan de strengen worden vastgemaakt. Het meervoud van spaan kan door een uitgang (een letter of lettergreep achter de stam van het woord; -s, -en, -er,...) en/of umlaut (klinkerwijziging) gevormd worden. Voor de volgende plaatsen werden beide mogelijkheden opgegeven, die ook allebei zijn opgenomen: L 271, L 295, P 57, P 58, P 118, P 175, Q 71, Q 101, Q 111, Q 157a, Q 182, Q 204. In het grootste gedeelte van het umlautgebied hebben we te maken met een klankwettige umlaut van Wg â , maar in West-Haspengouw en in het noorden van Nederlands-Limburg gaat het om een analoge umlaut in de meervoudsvorming van woorden met Wg â, zoals bij p‹l ''paal'' - p›l ''palen''. Bovendien zijn, wat betreft de gegevens uit bron JG 1a, 1b, zowel enkelvouds- als de meervoudsvormen opgenomen, om meer gegevens aan te bieden over de meervoudsvorming d.m.v. een uitgang en/of umlaut. [JG 1a, 1b, 2b, 2b, 2c; N 13, 2; N 36, 8; monogr.]
I-10
|
| 34471 |
haan |
haan:
hān (Q112p Voerendaal)
|
Het mannetje van de hoenderen. [N 19, 39; A 39, 3c; A 6, 1a; A 2, 30; L 7, 27; L 14, 19; L 26, 17; L 1a-m; JG 1a, 1b; Wi 13; Wi 17; Gwn 5, 15 add.; Vld.; monogr.]
I-12
|
| 17748 |
haar |
haar:
ho.ər (Q112p Voerendaal)
|
haar (op het hoofd) [RND]
III-1-1
|
| 18046 |
haarenkelen |
haarenkelen:
haarinkele (Q112p Voerendaal)
|
stoten: pijnlijk tegen elkaar stoten van de enkels [N 37 (1971)]
III-1-2
|
| 17574 |
haarscheiding |
scheigel:
der sjeegel (Q112p Voerendaal)
|
scheiding in het haar [scheej, streep] [N 10 (1961)]
III-1-1
|
| 17581 |
haarwrong |
kuif:
enne koef (Q112p Voerendaal)
|
haarwrong van een vrouw [knutje, tres, tots] [N 10 (1961)]
III-1-1
|
| 18986 |
haast hebben |
jachten:
jachte (Q112p Voerendaal)
|
door haast gedreven zijn, uit gejaagdheid zich haasten [jachten, jakken] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 18994 |
haastig |
haastig:
haostig (Q112p Voerendaal),
ongeduldig:
ongeduldig (Q112p Voerendaal)
|
in heel grote haast [hap, snap] [N 85 (1981)] || vol ongeduld of blijk gevend van zijn ongeduld [haastig, hacht, drij] [N 85 (1981)]
III-1-4
|