e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Voort

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
rij, wiers rij: rē̜ (Voort) De langwerpige heuveltjes of stroken waarin het nog niet geheel droge hooi wordt bijeengeharkt voordat het op hopen wordt gebracht. [N 14, 101; JG 1b, 2c en Goossens 1963; A 10, 19; A 16, 2; L 38, 37; monogr.] I-3
rijgen trochelen: troxǝlǝ (Voort) Het voorlopig verbinden van een of twee delen aan elkaar met de rijgsteek, op tafel of op de hand. [N 59, 52b; N 59, 51a; N 59, 51b; N 62, 6; N 62, 7; L 1a-m; L 1u, 41; L B1, 75; Gi 1.IV, 19; MW; S 7; monogr.] II-7
rijke lieden rijke mensen: rijke minse (Voort) Rijke lieden [ZND 30 (1939)] III-3-1
rijkswachter gendarme (fr.): enne jeanderm (Voort) Gendarm, rijkswachter. [ZND 35 (1941)] III-3-1
rijshout, bonenstaak erwtenrijs: eͅrtərēͅ.s (Voort) Erwtenrijzers, twijgen waartegen bepaalde erwten groeien [Goossens 1b (1960)] I-7
rijzadel rijzadel: rē̜.zǭǝl (Voort) Zadel dat gebruikt wordt bij het berijden van een paard. [JG 1a, 1b] I-10
rijzen, uit de aren vallen (het is) rijs: rø̜s (Voort), rijzen: ręi̯zǝ(n) (Voort), uitvallen: ǭǝ.t˱valǝ (Voort) Het uit de aren vallen van de graankorrels, wanneer het graan goed droog is en op de wagen getast wordt. ''tasser op de wagen'' (5.1.5). In L 286 en 288 voegt men toe dat dergelijk koren rijskoren (riskōrǝ) wordt genoemd. De laatste drie uitdrukkingen betekenen zoveel als: "het koren is zo droog dat de korrels uit de aren vallen". Naar de fonetische verschijningsvorm zouden de uitdrukkingen (het is) rijs echter ook persoonsvormen van het werkwoord rijzen kunnen zijn.' [N 15, 53; JG 1a, 1b, 2c; L 32, 41; monogr.] I-4
ringen ringen: ręŋǝ (Voort), trompen: tro.mpǝ (Voort  [(ouder)]  ) Het varken een ring in de neus zetten om het het wroeten te beletten. [JG 1a, 1b, 1c, 2c; N 70, 9; N 19, 26; N 19, 26, Q 98 add.; monogr.] I-12
ringen, randen verwijderen van peulvruchten ringen aftrekken: reͅŋ ōͅ.ftreͅkə (Voort) [Goossens 1b (1960)] I-7
rode aalbes jansberen: verzamelfiche, ook mat. van ZND01, u en ZND02, 4  jazəbe:rə (Voort), rode jansberen: verzamelfiche, ook mat. van ZND01, u en ZND02, 4  rōjə jasəbēr (Voort) aalbes [ZND 01 (1922)] || rode aalbes [ZND 01 (1922)] I-7