e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... dialect=Q117a plaats=Waubach

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
vloer zool: zoǝl (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Domaniale]), zoolsteen: zoǝlštē (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]) De bodem van iedere ruimte in de ondergrondse werken. Met de opgave "dèye" bedoelt de zegsman uit L 417 het vloergesteente vóór het verwijderen van de steenkoollaag, terwijl hij onder "trace" de vloer verstaat die overblijft na de winning van de kolen. Het woordtype "radier" van dezelfde invuller duidt de opvulling van een ronde vloer van een mijngang aan. Met de opgave "stok" doelen de respondenten uit Q 15 en Q 121 op het vloergesteente in een galerij. De invullers uit Q 121 en Q 121c maken een onderscheid tussen de "wand" en de "vloer". Met de eerste term bedoelen zij het vloergesteente onder een koollaag, met de tweede de vloer van steengangen en galerijen. De woordtypen "zool" en "baan" worden gebruikt om het vloergesteente van een steengang aan te duiden. [N 95, 193; N 95, 840; monogr.; N 95, 196; Vwo 275; Vwo 281; Vwo 479; Vwo 534; Vwo 834] II-5
vloergat beunlok: bynlōǝk (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Maurits]) Een ondiep gat in de vloer waarin de stijl van een ondersteuning wordt geplaatst. [N 95, 309; monogr.; Vwo 619; Vwo 620; Vwo 621; Vwo 835] II-5
vloerplaat beunplaat: bȳnplāt (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Domaniale]) Plaat die bij het plaatsen van de stijl onder de stijlvoet wordt bevestigd om te voorkomen dat de stijl door de druk in de vloer zakt. Wat betreft de opgave "vliegende schijven" uit Q 111, volgens de invuller werden de vloerplaten zo genoemd omdat ze door arbeiders van andere werkpunten werden weggehaald en aldus "gevlogen" waren. [N 95, 352; monogr.] II-5
vloerplanken planken: plɛŋk (Waubach) De van messing en groef voorziene planken waarmee een houten vloer gelegd wordt. Zie ook het lemma 'Houten vloer'. [N 32, 21b; monogr.] II-9
vloertegel plavuis: pləvy(3)̄s (Waubach), steen: štē (Waubach) een grote rode of blauwe vloertegel [N 05A (1964)] III-2-1
vlug vlot: vlot (Waubach) vlug: (moet je nu al weg?) Ja, ik zal moeten voortmaken om op tijd thuis te zijn; zo - loop ik niet meer [DC 39 (1965)] III-1-4
vlug lopen bessemen: hee bessemt zich noa heem = hij loopt hard naar huis  besseme (Waubach), fetteren: fettere (Waubach), hee fettert voet = hij rent weg  fettere (Waubach), klabatteren: klabattere (Waubach), de jongès klabattere = de kinderen rennen  klabattere (Waubach), rennen: renne (Waubach, ... ), snoeren: sjneure (Waubach), hee sjneurt wie inne haas= hijrent als een haas  sjneure (Waubach), vegen: vèège (Waubach) lopen, gaan; inventarisatie uitdrukkingen; betekenis/uitspraak [N 10 (1961)] || lopen: snel lopen [rekke, dabbere, op ne steile gaon] [N 10 (1961)] III-1-2
vocht afscheiden snoeren: šnø̄rǝ (Waubach) [N 8, 45, 46 en 48] I-9
vocht waarmee het brood wordt gewassen netswater: nętswātǝr (Waubach), water: wātǝr (Waubach) Op grond van de vraagstelling in N 29, 51 ("Waarmee wordt het brood, nadat het uit de oven is gehaald, gewassen?") vielen de antwoorden uiteen in benamingen voor een "vloeistof" en benamingen voor "borstel" of "lap". De opgaven zijn daarom gesplitst in twee lemmata. Het opgegeven woordtype "aardappelmeel" is niet opgenomen, omdat het op een vaste substantie duidt. Volgens de informant van Q 187a bestaat de "wieks" uit water en zetmeel. [N 29, 51] II-1
vod lommel: loemmel (Waubach) versleten stuk doek of stof [vod, bul, tod, slet] [N 86 (1981)] III-1-3