| 17866 |
opschuiven |
opschuiven:
òpsjuëve (Q117a Waubach)
|
Opschuiven: in een zijwaartse richting schuiven om plaats te maken (opschikken, schavielen, opschuiven). [N 84 (1981)]
III-1-2
|
| 25480 |
opslagplaats voor brood |
broodkamer:
brūtkāmǝr (Q117a Waubach),
magazijn:
magazī.n (Q117a Waubach)
|
Het kan hier gaan om een aparte ruimte voor het opslaan van brood. Daarop wijzen woordtypen als "broodkamer", "broodmagazijn", "broodhok". De informant van L 270 vermeldt inderdaad dat het een ruimte is aansluitend naast de bakkerij. Andere woordtypen als "broodrek", "lader", "broodschap" duiden erop dat deze opslagplaats niet perse een apart vertrek hoeft te zijn. [N 29, 105d; N 29, 105e]
II-1
|
| 19290 |
opspelen |
foeteren:
foettere (Q117a Waubach),
schelden:
sjelle (Q117a Waubach)
|
zeer boos uitvallen [sjamfoeteren, opspelen] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 34020 |
opstaan |
op:
ǫp (Q117a Waubach)
|
Voermansroep om het paard op te doen staan. [N 8, 95j]
I-10
|
| 30694 |
opsteekladder |
opsteekledder:
opštē̜klɛdǝr (Q117a Waubach)
|
Ladder die met behulp van metalen haken met één of meer delen verder verlengd kan worden. [N 67, 63e]
II-9
|
| 32936 |
opsteker |
opsteker:
ǫpštēkǝr (Q117a Waubach)
|
Degene die de schoven met de gaffel,opsteekt naar de tasser op de wagen. Vergelijk de toelichting bij het lemma ''opsteken'' (5.1.3) en het lemma ''opsteker'' (5.1.6) in aflevering I.3, van hooi op de oogstkar. [N 15, 40; monogr.; add. uit JG 1a, 1b]
I-4
|
| 32938 |
optassen, vouwen |
bermen:
bɛrmǝ (Q117a Waubach)
|
Het eigenlijke laden van het hooi op de wagen. Vooral op de Kempense ladderkarren, zonder dichte zijschotten (zie het lemma ''hooikar'') is dit laden een zorgvuldig karwei: de bussels hooi worden dan met een draaiende slag, een "vouw", vast tegen elkaar aan gestapeld. Om praktische redenen moest er met zorg geladen worden: er moest immers zoveel mogelijk hooi op de wagen geladen worden; maar ook om redenen van beroepstrots: een goedgeladen oogstwagen is de trots van de boer. Om een slechtgeladen wagen zal hij worden bespot. [N 14, 120; A 34, 6]
I-3
|
| 32939 |
optasser |
bermer:
bɛrmǝr (Q117a Waubach)
|
Degene die, staande op de kar, het hooi van de opsteker aanneemt en het er opstapelt. [N 14, 121b; A 34, 3b]
I-3
|
| 17900 |
optillen |
beuren:
buëre (Q117a Waubach),
heven:
heëve (Q117a Waubach),
opheven:
òphēəvə (Q117a Waubach)
|
(Op)heffen, tillen: in de hoogte heffen (beuren, heffen, tillen, lichten). [N 84 (1981)] || optillen [RND]
III-1-2
|
| 34000 |
optuigen |
gescheer aandoen:
gǝšī.r ā.dū. (Q117a Waubach)
|
Een trekpaard van het nodige trektuig voorzien. Men zet het hoofdstel op het hoofd van het paard, plaatst het haam om zijn nek, legt het schoftzadel op zijn rug en doet het achterhaam aan. Tenslotte gespt men de verschillende delen aan elkaar. [JG 1b; N 8, 97a; monogr.]
I-10
|