| 34542 |
eend |
eend:
ē̜ntj (L289p Weert)
|
[JG 1a, 1b, 1c, 2c; S 18; S 49; L 1a-m; NE II, 55; Vld.; L A1, 48; monogr.]
I-12
|
| 24584 |
eendekroos |
eendemoos:
aendjemoos (L289p Weert),
-
aendjemoos (L289p Weert)
|
eendekroos
III-4-3
|
| 33414 |
eendenhok |
eendenkooi:
ēndjǝkūǝi̯ (L289p Weert)
|
Afgeschotte ruimte in de stal, doorgaans vlak bij de kippenkooi, waar men eenden houdt. [A 10, 9j]
I-6
|
| 34400 |
eenmaal geschoren schaap |
scheerling:
sxē̜rleŋ (L289p Weert)
|
Bedoeld wordt een schaap dat eenmaal is geschoren en één paar vaste tanden heeft. Het schaap wordt voor de eerste keer geschoren als het ongeveer 15 maanden oud is. Het heeft twee tanden als het ongeveer een-en-driekwart jaar oud is. Men kan zeggen dat het in dit lemma gaat om een schaap van ongeveer 15 maanden tot ongeveer 2 jaar. [N 77, 12; N 77, 13; N 70, 6a; JG 1d; AGV, m 3; monogr.]
I-12
|
| 32631 |
eenscharige ploeg, rondgaande ploeg, voetploeg, radploeg, karploeg |
reeploeg:
rię[ploeg] (L289p Weert),
rondploeg:
ron(t)[ploeg] (L289p Weert
[(ook met van voren een rolletje in plaats van een schaats)]
)
|
In dit lemma zijn de benamingen bijeengebracht voor a) de oude, houten, later ook ijzeren voetploeg, die in plaats van een schaats soms een wieltje had; b) de oude houten, later ook wel ijzeren karploeg waarmee men ofwel naar één kant, dus "rond" moest ploegen ofwel heen en weer kon ploegen, omdat kouter en riester op een naar rechts resp. naar links om te ploegen voor konden worden ingesteld. De oude ploeg kon, zoals de voetploeg in K 315, 353, 359 en Q 27 en de houten karploeg in L 115, ook gewoon "de ploeg" genoemd worden, omdat hij ter plaatse destijds het enige of meest gebruikte type was. Voor zijn opvolger, en met name de wentelploeg, kwam dan meestal een bijzondere term in gebruik. [N 11, 30 + 32c + 32e; N 11A, 67 + 68 + 69 + 75e + 78 + 97 + 114; N J, 10 add.; JG 1a + 1b; N 12, 25 add.; N 27, 14 + 15 add.; A 27, 24 add.; A 33 add.; div.; monogr.]
I-1
|
| 18851 |
eenvoudig |
eenvoudig:
einvoudig (L289p Weert),
unvoudig (L289p Weert),
gewoon:
gewoeen (L289p Weert),
onopvallend:
onopvallendj (L289p Weert),
simpel:
su‧mpel (L289p Weert)
|
eenvoudig [SGV (1914)] || zonder overdaad, weelde of vertoon, niet voornaam [bedest, gewoon, eenvoudig] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 19368 |
eenvoudige of armoedige woning |
barak:
brak (L289p Weert),
hut:
hut (L289p Weert),
keet:
kieet (L289p Weert),
knip:
knip (L289p Weert),
kooi:
koeej (L289p Weert),
krot:
krot (L289p Weert)
|
Een eenvoudige, kleine, soms armoedige woning van hout, riet, stro of plaggen gebouwd (kot, hut, brak, keet, patiek) [N 79 (1979)]
III-2-1
|
| 21517 |
eenzaam |
alleen:
allein (L289p Weert),
op zijn eentje:
op z⁄n eitje (L289p Weert)
|
alleen, zonder gezelschap; ver van mensen verwijderd [eenlijk, eendelijk, allenig, enig, eens] [N 87 (1981)]
III-3-1
|
| 23709 |
eer aan de vader |
eer aan de vader:
ieer aanne vaader (L289p Weert),
ieer aanne vader (L289p Weert),
glorie aan de vader:
glorie aanne vaader (L289p Weert)
|
Het "Eer aan de Vader..."of "Glorie zij de Vader...". [N 96B (1989)]
III-3-3
|