| 17770 |
nagel |
nagel:
ná:gəl (Q113a Welten)
|
nagel [DC 01 (1931)]
III-1-1
|
| 32955 |
nagras, tweede hooioogst |
groe(n)maad:
grǫmǝt (Q113a Welten)
|
De opbrengst van de tweede maal dat er gehooid wordt, doorgaans eind augustus; zie de algemene toelichting bij deze paragraaf (''nagras''). [N 14, 128b, JG 1a, 1b en 2b; A 4, 26a; A GV, 2Gr.; L B2, 345; L 5, 8; L 14, 15; Gwn 7, 10; Wi 58; S 25; monogr.]
I-3
|
| 33098 |
naoogstrijf |
grote hooireek:
grōtǝ~ hø̜i̯rē̜k (Q113a Welten),
reek:
rē̜k (Q113a Welten)
|
Het stuk gereedschap dat voor het naoogsten wordt gebruikt. Doorgaans doet men dit met de grote houten hark die ook voor het bijeenhalen van het hooi wordt gebruikt. Zie het lemma ''houten hooihark'' (4.2.4) in aflevering I.3. Maar er is ook ander gereedschap voor in omloop, met name een zeer grote hark met een blok van meer dan één meter (tot wel 150 cm) breed en met grote ijzeren tanden, ook wel bosduivel genoemd en ook gebruikt voor het bijeenhalen van bladeren of dennenaalden voor de potstal. Dit laatste benoemingsmotief is bijeengezet in de woordtypen achterin het lemma. In de volgende plaatsen is opgegeven dat men naoogst met de harkmachine (vergelijk het lemma ''hooivergaarmachine'' (4.2.11) in aflevering I.3: L 163, 163a, P 177 (scharmachine: sxē̜ǝrmašen), 195 (idem), Q 121c, 162 en 166 (gritselmachine: gritsǝlmǝšin). In L 164, 265, 290 en 368b is opgegeven dat men naoogst met de houten eg; in L 214, 270, 286 en Q 77 met de houten gaffel. Soms is de constructie van de houten hooihark extra verzwaard om het graanveld na te oogsen; zo is in L 318b, 320c, Q 2 en 2b opgegeven dat de hark twee stelen heeft en in K 357, L 163, 163a, 321 en Q 71 dat er aparte handvaten aan de steel zijn gemonteerd om gemakkelijker te kunnen trekken.' [N 15, 38b en 38c; N 18, 93; JG 1a, 1b, 2c; L 34, 41; monogr.; add. uit N 15, 38a]
I-4
|
| 17766 |
navel |
navel:
ná:vəl (Q113a Welten)
|
navel [DC 02 (1932)]
III-1-1
|
| 20361 |
neef |
neef:
nèf (Q113a Welten)
|
neef; Bestaan er verschillende woorden voor de verschillende soorten van neven (kinderen van ooms en tantes, kinderen van broers en zusters, achterneven?) [DC 05 (1937)]
III-2-2
|
| 24347 |
neet, luizenei |
neet:
Veldeke
nieèt (Q113a Welten)
|
neet, luizenei [N 26 (1964)]
III-4-2
|
| 17629 |
nek |
nek:
nàk (Q113a Welten)
|
nek [DC 01 (1931)]
III-1-1
|
| 17608 |
neus |
neus:
ná:s (Q113a Welten)
|
neus [DC 01 (1931)]
III-1-1
|
| 34222 |
neusklem |
ring:
reŋk (Q113a Welten)
|
Klem in de neus van een stier. [N 3A, 14d]
I-11
|
| 34370 |
neusring |
wroetelsring:
vrø̄tǝlsreŋk (Q113a Welten)
|
Ring in de neus van het varken die het wroeten moet beletten. [N 19, 26; JG 2c; mongr.]
I-12
|