| 18977 |
slons (slodder?) |
slons:
sjloens (Q108p Wijnandsrade)
|
een haveloze, slordige vrouw [slodder, sloor, slons, luns, klons, slos, lameer] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 19315 |
slordig |
slordig:
sjlordich (Q108p Wijnandsrade, ...
Q108p Wijnandsrade)
|
iemand die zijn werk steeds verwaarloost [hordserd] [N 85 (1981)] || onachtzaam of onordelijk in zijn werk of in zijn geheugen [lod, hordsig, slordig] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 17933 |
sluipen |
sluipen:
sjloepə (Q108p Wijnandsrade)
|
Sluipen: zich in alle stilte voortbewegen zodat niemand het merkt (sluipen, kruipen, slippen, gluipen). [N 84 (1981)]
III-1-2
|
| 20168 |
sluitspeld |
toespang:
toesjpang (Q108p Wijnandsrade),
verzekeringsspang:
verzieëkəringsjpang (Q108p Wijnandsrade)
|
sluitspeld; speld waarvan de punt wordt vastgezet in een dopje of haakje zodat men zich daaraan niet kan bezeren, voor de luier [toespeld, knipspeld, bakelspeld] [N 86 (1981)]
III-2-2
|
| 20491 |
slurpen |
slurpen:
sjlurpə (Q108p Wijnandsrade)
|
slurpen; Hoe noemt U: Drank of vloeibaar voedsel hoorbaar opzuigen (slorpen, slurpen, slierpen, lerpen, lerwen, zabberen, slobberen) [N 80 (1980)]
III-2-3
|
| 20490 |
smakken |
smekken:
sjmekkə (Q108p Wijnandsrade)
|
smakken; Hoe noemt U: Hoorbaar eten, een klappend geluid maken met de lippen of de tong bij het eten (smakken, smekken, smiksen) [N 80 (1980)]
III-2-3
|
| 19358 |
smalen |
schampen:
sjampə (Q108p Wijnandsrade),
smalend (volt.deelw.):
smalənd (Q108p Wijnandsrade, ...
Q108p Wijnandsrade)
|
met geringschatting spreken, zich vernederend uitlaten [smalen, kabatsen] [N 85 (1981)] || op minachtende of geringschattende wijze spotten [schamper, amper, scherp, grimachtig] [N 85 (1981)]
III-1-4, III-3-1
|
| 31284 |
smeden |
smeden:
šmējǝ (Q108p Wijnandsrade)
|
In het algemeen de vorm van, doorgaans gloeiende, stukken metaal veranderen door ze met een hamer te bewerken. Bij het ɛuitsmedenɛ en ɛuithalenɛ wordt de lengte of de vorm van het stuk metaal groter, terwijl de dikte afneemt. Zie ook het lemma "uitsmeden van een splits" en het lemma "uittrekken, uithalen" in Wld II.3, pag. 140. Bij het (op)stuiken wordt de dikte van het metaal vergroot, terwijl de lengte afneemt. Tot het smeedwerk wordt ook het lassen gerekend. Zie ook de toelichting bij deze lemmata.' [N 33, 1c; Wi 39; S 33; monogr.]
II-11
|
| 31281 |
smeedtang |
beiteltang:
bęjtǝltaŋ (Q108p Wijnandsrade),
hoekijzertang:
hoekijzertang (Q108p Wijnandsrade),
kettingtang:
kęteŋtaŋ (Q108p Wijnandsrade),
smeedstang:
šmetstaŋ (Q108p Wijnandsrade)
|
In het algemeen de tang waarmee tijdens het smeden stukken metaal worden vastgehouden en verplaatst. Om een werkstuk in de bekken van de tang vast te klemmen worden de benen van de smeedtang met behulp van een ring of haak gesloten gehouden. Zie ook het lemma "tangring, tanghaak". Smeedtangen zijn doorgaans van gesmeed ijzer vervaardigd en worden vaak door de smid zelf gemaakt. Zij kunnen dan ook veel verschillende vormen en afmetingen hebben die meestal bepaald worden door de werkstukken die er mee moeten worden vastgehouden. Zie ook afb. 39 en 40. [N 33, 34a-b; N 33, 380; N 66, 24; monogr.]
II-11
|
| 18978 |
smeerpoes |
viezerik:
viezərik (Q108p Wijnandsrade)
|
iemand die er altijd vuil en onverzorgd uitziet [smeerpoes, vuillak, vetkees] [N 85 (1981)]
III-1-4
|