| 28399 |
bij |
bien:
bejn (Q079p Guigoven, ...
Q166p Vechmaal,
P227p Vorsen),
be̝jn (P175p Gingelom, ...
Q157a Overrepen),
bi-jn (P218p Borlo, ...
P182p Buvingen,
Q153p Gors-Opleeuw,
Q164a Widooie),
bin (Q083p Bilzen, ...
P218p Borlo,
Q071p Diepenbeek,
Q086p Eigenbilzen,
Q085p Hoelbeek,
Q177p Millen,
P181p Muizen,
P213p Niel-Bij-Sint-Truiden,
Q093p Rosmeer,
P211p Waasmont),
bi̞jn (Q157p Jesseren, ...
Q080p Vliermaal,
Q075p Vliermaalroot,
Q079a Wintershoven),
bī.jn (Q161p Piringen),
bīn (Q163p Berg, ...
Q072p Beverst,
Q242p Diets-Heur,
Q170p Grote-Spouwen,
Q174p Herderen,
Q077p Hoeselt,
Q167p Koninksem,
Q240p Lauw,
Q089p Martenslinde,
Q169p Membruggen,
Q177p Millen,
P214p Montenaken,
Q090p Mopertingen,
Q182p Nerem,
Q168a Rijkhoven,
Q076p Romershoven,
Q241p Rutten,
Q168p s-Herenelderen,
Q154p Sint-Huibrechts-Hern,
Q181p Sluizen,
Q162p Tongeren,
Q178p Val-Meer,
Q084p Waltwilder,
Q155p Werm),
bīǝn (Q083p Bilzen),
(mv)
binǝ (Q071p Diepenbeek),
bīnǝ (Q083p Bilzen, ...
Q082p Munsterbilzen,
Q172p Vroenhoven),
bij/bie:
bej (L191p Afferden, ...
Q102p Amby,
L244c America,
L250p Arcen,
L297p Belfeld,
L192p Bergen,
L269p Blerick,
L215p Blitterswijck,
Q160p Bommershoven,
Q011p Boorsem,
Q096a Borgharen,
L421p Dilsen,
Q007p Eisden,
L419p Elen,
Q119p Eygelshoven,
L164p Gennep,
L214a Geysteren,
L249p Grubbenvorst,
Q113p Heerlen,
L165p Heijen
[(mv bę̄jǝ)]
,
L246p Horst,
L269a Hout-Blerick,
Q188p Kanne,
P055p Kermt,
L422p Lanklaar,
L289b Leuken,
L211p Leunen,
L248p Lottum,
L267p Maasbree,
L372p Maaseik,
Q009p Maasmechelen,
L217p Meerlo,
L246b Melderslo,
L209p Merselo,
L245p Meterik,
P214p Montenaken,
Q253p Montzen,
L216p Oirlo,
L288a Ospel,
L290p Panningen,
Q175p Riemst,
L420p Rotem,
Q118p Schaesberg,
L266p Sevenum,
L296p Steyl,
L423p Stokkem,
L246a Swolgen,
L270p Tegelen,
L245b Tienray,
Q013p Uikhoven,
L268p Velden,
L271p Venlo,
L210p Venray,
Q208p Vijlen,
Q172p Vroenhoven,
Q008p Vucht,
L214p Wanssum,
L289p Weert,
L213p Well,
L215a Wellerlooi,
P044p Zelem),
bejx (P187p Berlingen),
bi (P179p Aalst, ...
Q102p Amby,
L417p As,
L333p Asenray / Maalbroek,
L295p Baarlo,
L327p Beegden,
Q019p Beek
[(mv bi-jǝ)]
,
Q019p Beek,
L300p Beesel,
L429a Berg,
Q103p Berg / Terblijt,
Q029p Bingelrade,
Q156p Borgloon,
L428p Born,
L434a Broeksittard,
L426p Buchten,
L431p Dieteren,
Q027p Doenrade,
L381p Echt,
L430p Einighausen,
L419p Elen,
Q017p Elsloo,
P185p Engelmanshoven,
Q284p Eupen,
Q021p Geleen,
Q018p Geulle,
P190p Gotem,
L326p Grathem,
L425p Grevenbicht / Papenhoven,
Q203p Gulpen,
L429p Guttecoven,
L322p Haelen,
P048p Halen,
Q110p Heek,
L328p Heel,
Q105p Heer,
P191p Hendrieken,
L384p Herkenbosch
[(mv bi-jǝ)]
,
L330p Herten,
L325p Horn,
Q100p Houthem,
Q109p Hulsberg,
L320p Hunsel,
K317a Kerkhoven,
L298p Kessel,
P194p Klein-Gelmen,
Q092p Kleine-Spouwen,
K314p Kwaadmechelen,
L379p Laak,
L376p Linne,
Q016p Lutterade,
L377p Maasbracht,
L372p Maaseik,
Q009p Maasmechelen,
L332p Maasniel,
L292a Maxet,
L217p Meerlo,
Q099p Meerssen,
Q196p Mheer,
L382p Montfort,
L294p Neer,
L321p Neeritter,
L368p Neeroeteren,
L433p Nieuwstadt,
Q197p Noorbeek,
L322a Nunhem,
Q036p Nuth,
L427p Obbicht,
L380p Ohé,
Q033p Oirsbeek,
K315p Oostham,
L416p Opglabbeek,
P222p Opheers,
L314p Overpelt,
L381b Peij,
L387p Posterholt,
Q032a Puth,
Q111q Ransdaal,
L299p Reuver,
P189p Rijkel,
L329p Roermond,
L373p Roosteren,
Q118p Schaesberg,
Q098p Schimmert,
Q032p Schinnen,
Q101a Sibbe / IJzeren,
L385p Sint Odilienberg,
P176p Sint-Truiden,
Q020p Sittard,
Q015p Stein,
L432p Susteren,
L331p Swalmen,
Q197a Terlinden,
K353p Tessenderlo,
L374p Thorn,
L361p Tongerlo,
L318b Tungelroy,
Q097p Ulestraten,
Q014p Urmond,
Q101p Valkenburg,
L386p Vlodrop,
Q078p Wellen,
Q201p Wijlre,
P177p Zepperen),
bi ̞j (Q156p Borgloon, ...
P178p Brustem,
P048p Halen,
Q152p Kerniel,
P047p Loksbergen,
P177a Ordingen,
P121p Ulbeek,
P177p Zepperen),
bi-j (P179p Aalst, ...
L282p Achel,
Q038p Amstenrade,
L417p As,
L333p Asenray / Maalbroek
[(mv bi-jǝ)]
,
L327p Beegden,
L359p Beek,
L300p Beesel,
L215p Blitterswijck,
L317p Bocholt,
P224p Boekhout,
Q011p Boorsem,
L360p Bree,
Q035p Brunssum
[(mv bi-jǝ)]
,
P115p Duras,
L363p Ellikom,
Q207p Epen,
Q202p Eys,
L371a Geistingen,
P186p Gelinden,
L214a Geysteren,
L356p Grote-Brogel,
L366p Gruitrode,
Q203p Gulpen,
P173p Halmaal,
L328p Heel,
P197p Heers,
L330p Herten,
P188p Hoepertingen,
L320p Hunsel,
P219p Jeuk,
L316p Kaulille,
P180p Kerkom,
L298p Kessel,
L370p Kessenich,
L369p Kinrooi,
Q111p Klimmen,
L432a Koningsbosch,
P187a Kuttekoven,
L379p Laak,
Q006p Leut,
K278p Lommel,
L377p Maasbracht,
L267p Maasbree,
L372p Maaseik,
P220p Mechelen-Bovelingen,
L217p Meerlo,
Q099p Meerssen,
L424p Meeswijk,
L364p Meeuwen,
Q034p Merkelbeek
[(mv bi-jǝ)]
,
Q196p Mheer,
L319p Molenbeersel,
Q022p Munstergeleen,
L288p Nederweert,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L312p Neerpelt,
L418p Niel-bij-As,
Q197p Noorbeek,
L380p Ohé,
Q033p Oirsbeek,
L416p Opglabbeek,
Q010p Opgrimbie,
L371p Ophoven,
L362p Opitter,
L415p Opoeteren,
L381b Peij,
L381a Putbroek,
Q032a Puth,
Q012p Rekem,
L358p Reppel,
L329p Roermond,
L293p Roggel,
P223p Rukkelingen-Loon,
Q032p Schinnen,
Q030p Schinveld,
P176p Sint-Truiden,
Q031p Spaubeek,
Q015p Stein
[(mv bi-jǝ)]
,
L378p Stevensweert,
L318p Stramproy
[(mv bi-jǝ)]
,
L432p Susteren,
L246a Swolgen,
Q197a Terlinden,
L374p Thorn,
L245b Tienray,
L361p Tongerlo,
L318b Tungelroy,
Q101p Valkenburg,
P174p Velm,
Q208p Vijlen,
L214p Wanssum,
Q201p Wijlre
[(mv bi-jǝ)]
,
L365p Wijshagen,
P172p Wilderen,
Q001p Zonhoven),
bi-jx (P184p Groot-Gelmen, ...
P195p Gutschoven,
Q164p Heks,
P188p Hoepertingen,
Q165p Hopmaal),
bi.j (Q202p Eys, ...
L289p Weert
[(mv bi-jǝ)]
),
bix (P196p Veulen),
biǝj (Q035p Brunssum, ...
Q039p Hoensbroek),
bi̞jx (Q159p Broekom, ...
P192p Voort),
báj (P045p Meldert, ...
K357p Paal),
bēj (Q211p Bocholtz, ...
L214a Geysteren,
Q113p Heerlen,
Q010p Opgrimbie,
L192a Siebengewald,
L296p Steyl,
L270p Tegelen,
L210p Venray,
Q208p Vijlen),
bę (K353p Tessenderlo),
bęj (L282p Achel, ...
Q102p Amby,
P053p Berbroek,
K358p Beringen,
K318p Berverlo,
L269p Blerick,
L215p Blitterswijck,
Q198p Eijsden
[(mv bęjǝ)]
,
L353p Eksel,
Q087p Gellik,
Q003p Genk,
Q002a Godschei,
Q193p Gronsveld,
L286p Hamont,
L352p Hechtel,
Q105p Heer,
L413p Helchteren,
L291p Helden,
K316p Heppen,
P188p Hoepertingen,
L414p Houthalen,
Q096b Itteren,
Q121p Kerkrade
[(mv bęjǝ)]
,
P055p Kermt,
L315p Kleine-Brogel,
K359p Koersel,
P118p Kozen,
P057p Kuringen,
Q088p Lanaken,
L422p Lanklaar,
Q104a Limmel,
L372p Maaseik,
Q095p Maastricht,
Q204a Mechelen,
Q253p Montzen,
Q096c Neerharen,
L290p Panningen,
L355p Peer,
Q012p Rekem,
Q117b Rimburg,
Q118p Schaesberg,
P052p Schulen,
L266p Sevenum,
Q116p Simpelveld,
Q195p Sint Geertruid,
L313p Sint Huibrechts Lille,
Q187p Sint Pieter,
P058p Stevoort,
P056p Stokrooie,
K353p Tessenderlo,
Q222p Vaals,
L268p Velden,
Q091p Veldwezelt,
L271p Venlo
[(mv bejǝ)]
,
L210p Venray,
L289p Weert,
L354p Wijchmaal,
Q073p Wimmertingen,
L244d Ysselsteyn,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder,
Q001p Zonhoven,
Q005p Zutendaal),
bę̄ (P120p Alken, ...
P120p Alken,
P113p Binderveld,
P049p Donk,
P115p Duras,
Q002a Godschei,
Q002p Hasselt,
P050p Herk-de-Stad,
P046p Linkhout,
P176a Melveren,
P117p Nieuwerkerken,
P107a Rummen,
P176p Sint-Truiden,
P172p Wilderen,
Q001p Zonhoven,
Q001p Zonhoven),
bę̄j (P120p Alken, ...
K360p Heusden,
Q074p Kortessem,
Q095p Maastricht,
L265p Meijel,
Q078p Wellen,
K361p Zolder),
bī (P179p Aalst, ...
Q083p Bilzen,
K317a Kerkhoven,
Q196p Mheer,
L382p Montfort,
Q082p Munsterbilzen,
L381b Peij,
Q020p Sittard,
L378p Stevensweert,
K353p Tessenderlo,
P192p Voort,
L375p Wessem),
bīj (L323p Buggenum),
bɛj (P051p Lummen, ...
P118a Wijer),
bɛ̄ (Q002p Hasselt),
(mv)
bęjǝ (L289a Hushoven, ...
Q252p Moresnet),
bijtje:
bi-jkǝ (Q196p Mheer),
bui:
bøw (Q094p Hees, ...
Q171p Vlijtingen),
bø̄j (Q093p Rosmeer),
honingbij:
honeŋbī (L378p Stevensweert),
hōneŋbęj (Q095p Maastricht),
honingsbij:
honixsbęj (Q121p Kerkrade),
ieme:
imǝ (L210p Venray),
tamme bij:
tāmǝ bi (Q032p Schinnen)
|
De gewone honingbij. Het lichaam van de bij bestaat uit drie delen: 1) de kop of het voorlijf met de voelhorens, de ogen, de tong en de kaken, 2) de borstkas met de poten en de vleugels, 3) het achterlijf waarin twee magen zitten, de honingmaag en de spijsmaag. In het uiteinde van het achterlijf zit de angel die de bij als wapen gebruikt. De bij leeft uitsluitend in en met een gemeenschap of volk. Men onderscheidt drie verschillende verschijningsvormen: koninginnen, darren en werkbijen. De bij zuigt nectar uit bloemen en maakt er honing van. Binnen dit lemma is gekozen voor het woordtype bij/bie, omdat het niet steeds duidelijk is of de dialectvarianten door één van beide c.q. welke dialectvarianten door de een en welke door de ander vertegenwoordigd worden. Bij de overige lemmata in deze aflevering worden de hier bedoelde dialectvarianten, voorkomend als simplex zowel als in samenstellingen, verantwoord door middel van het woordtype (-)bij(-). [N 63, 12a; N 63, 12b; N 63, 12c; JG 1a + 1b; JG 2b-5, 1a; JG 2c; L 1a-m; S 3; N 63, 62a; Ge 37,1; A 9,1; monogr.]
II-6
|