| 32982 |
boekweit |
boekweit:
bogi (K358p Beringen, ...
L413p Helchteren,
K360p Heusden,
P057p Kuringen,
L354p Wijchmaal),
bogǝnjtjš (L319p Molenbeersel, ...
L368p Neeroeteren,
L361p Tongerlo),
bogǝnt (P056p Stokrooie),
bogǝt (P120p Alken, ...
L417p As,
L359p Beek,
P053p Berbroek,
L317p Bocholt,
L360p Bree,
Q071p Diepenbeek,
L363p Ellikom,
Q003p Genk,
Q002a Godschei,
L356p Grote-Brogel,
L366p Gruitrode,
Q081a Heesveld-Eik,
L384p Herkenbosch,
L316p Kaulille,
P055p Kermt,
P051p Lummen,
L364p Meeuwen,
L418p Niel-bij-As,
L416p Opglabbeek,
L362p Opitter,
L415p Opoeteren,
L358p Reppel,
P052p Schulen,
L385p Sint Odilienberg,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
P058p Stevoort,
L361p Tongerlo,
Q075p Vliermaalroot,
P118a Wijer,
L365p Wijshagen,
K361p Zolder,
Q001p Zonhoven),
bogǝtj (L368p Neeroeteren, ...
L415p Opoeteren),
bogǝtjš (L367p Neerglabbeek),
boi (K357p Paal),
bokwęi̯t (P214p Montenaken),
bokǝnt (Q038p Amstenrade, ...
Q019p Beek,
L300p Beesel,
L428p Born,
Q035p Brunssum,
L431p Dieteren,
Q198p Eijsden,
Q021p Geleen,
L249p Grubbenvorst,
Q110p Heek,
Q039p Hoensbroek,
L246p Horst,
L379p Laak,
L248p Lottum,
L332p Maasniel,
L245p Meterik,
Q196p Mheer,
Q022p Munstergeleen,
Q117p Nieuwenhagen,
Q036p Nuth,
L380p Ohé,
Q033p Oirsbeek,
Q032a Puth,
L329p Roermond,
L373p Roosteren,
Q032p Schinnen,
Q030p Schinveld,
L266p Sevenum,
Q187p Sint Pieter,
Q015p Stein,
L378p Stevensweert,
L296p Steyl,
L432p Susteren,
L331p Swalmen,
L268p Velden,
L271p Venlo),
bokǝt (Q077p Hoeselt, ...
Q152p Kerniel,
P118p Kozen,
Q082p Munsterbilzen,
P176p Sint-Truiden,
Q084p Waltwilder,
Q078p Wellen,
Q155p Werm),
bomǝt (K278p Lommel),
boŋǝt (K278p Lommel, ...
L313p Sint Huibrechts Lille),
boʔi (K314p Kwaadmechelen, ...
K315p Oostham),
bugi (K318p Berverlo, ...
L353p Eksel,
L352p Hechtel,
K316p Heppen,
L315p Kleine-Brogel,
L355p Peer),
bugǝnt (L372a Aldeneik, ...
L265p Meijel,
L368p Neeroeteren),
bugǝt (Q072p Beverst, ...
Q003p Genk,
Q079p Guigoven,
Q002p Hasselt,
P050p Herk-de-Stad,
Q074p Kortessem,
L312p Neerpelt,
L314p Overpelt,
Q076p Romershoven,
Q154p Sint-Huibrechts-Hern,
Q080p Vliermaal,
Q073p Wimmertingen,
Q079a Wintershoven,
Q005p Zutendaal),
bui̯kǝt (Q171p Vlijtingen),
bukwāi̯ (K353p Tessenderlo),
bukwēs (Q222p Vaals),
bukwē̜t (P182p Buvingen, ...
P174p Velm),
bukwē̜ǝt (P195p Gutschoven),
bukwęi̯t (P120p Alken, ...
Q160p Bommershoven,
P186p Gelinden,
P184p Groot-Gelmen,
Q188p Kanne,
P220p Mechelen-Bovelingen,
L115p Mook,
P176p Sint-Truiden,
Q162p Tongeren),
bukwęt (Q240p Lauw, ...
Q180p Mal),
bukwɛ̄ (P048p Halen, ...
P050p Herk-de-Stad,
P046p Linkhout,
P047p Loksbergen,
P045p Meldert,
P044p Zelem),
bukǝnt (L191p Afferden, ...
L215p Blitterswijck,
L247p Broekhuizen,
L164p Gennep,
L214a Geysteren,
L165p Heijen,
L211p Leunen,
L217p Meerlo,
L209p Merselo,
Q036p Nuth,
L216p Oirlo,
L163p Ottersum,
L290p Panningen,
L387p Posterholt,
L246a Swolgen,
L245b Tienray,
L210p Venray,
L214p Wanssum,
L213p Well,
L215a Wellerlooi),
bukǝntj (L431p Dieteren, ...
L321a Ittervoort,
L372p Maaseik),
bukǝs (P172p Wilderen),
bukǝt (P179p Aalst, ...
Q163p Berg,
P187p Berlingen,
Q083p Bilzen,
P113p Binderveld,
Q156p Borgloon,
P218p Borlo,
P178p Brustem,
Q242p Diets-Heur,
P049p Donk,
P115p Duras,
Q176p Eben-Emael,
Q153p Gors-Opleeuw,
L244b Griendtsveen,
P184p Groot-Gelmen,
Q170p Grote-Spouwen,
P173p Halmaal,
P197p Heers,
Q094p Hees,
Q164p Heks,
Q158a Henis,
Q174p Herderen,
P188p Hoepertingen,
Q165p Hopmaal,
Q157p Jesseren,
P219p Jeuk,
Q167p Koninksem,
Q089p Martenslinde,
P176a Melveren,
Q169p Membruggen,
Q177p Millen,
Q090p Mopertingen,
Q182p Nerem,
P117p Nieuwerkerken,
P177a Ordingen,
Q157a Overrepen,
Q161p Piringen,
Q175p Riemst,
Q168a Rijkhoven,
Q184p Roclenge-Sur-Geer,
Q093p Rosmeer,
P223p Rukkelingen-Loon,
Q241p Rutten,
Q168p s-Herenelderen,
P176p Sint-Truiden,
Q181p Sluizen,
Q162p Tongeren,
P121p Ulbeek,
Q178p Val-Meer,
P192p Voort,
P227p Vorsen,
Q078p Wellen,
P172p Wilderen,
P177p Zepperen,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
bukǫt (Q240p Lauw),
buʔi (K317a Kerkhoven),
bō.kǝt (Q188p Kanne, ...
Q095p Maastricht),
bōgǝnt (L295p Baarlo, ...
L292p Heythuysen,
L298p Kessel),
bōgǝrt (P056p Stokrooie),
bōi (K358p Beringen, ...
L414p Houthalen,
K359p Koersel),
bōkwik (Q188p Kanne),
bōkwęi̯t (L269p Blerick),
bōkǝm (L433p Nieuwstadt, ...
L427p Obbicht),
bōkǝnjtj (L321a Ittervoort, ...
L371p Ophoven),
bōkǝnjtjš (L370p Kessenich, ...
L369p Kinrooi,
L362p Opitter),
bōkǝnt (Q102p Amby, ...
L250p Arcen,
L429a Berg,
Q103p Berg / Terblijt,
L269p Blerick,
Q096a Borgharen,
L426p Buchten,
L421p Dilsen,
Q007p Eisden,
L419p Elen,
L425p Grevenbicht / Papenhoven,
Q105p Heer,
Q088p Lanaken,
L422p Lanklaar,
Q006p Leut,
Q104a Limmel,
L372p Maaseik,
Q009p Maasmechelen,
Q095p Maastricht,
Q099p Meerssen,
L424p Meeswijk,
Q096c Neerharen,
Q010p Opgrimbie,
Q012p Rekem,
L299p Reuver,
L329p Roermond,
L420p Rotem,
Q098p Schimmert,
L423p Stokkem,
L432p Susteren,
Q013p Uikhoven,
Q097p Ulestraten,
Q101p Valkenburg,
Q008p Vucht),
bōkǝntj (L327p Beegden, ...
Q035p Brunssum,
L323p Buggenum,
L381p Echt,
L326p Grathem,
L322p Haelen,
L328p Heel,
L330p Herten,
L292p Heythuysen,
L325p Horn,
L320p Hunsel,
L376p Linne,
L377p Maasbracht,
L382p Montfort,
L294p Neer,
L321p Neeritter,
L293p Roggel,
L385p Sint Odilienberg,
L318p Stramproy,
L318c Swartbroek,
L374p Thorn,
Q014p Urmond,
L375p Wessem),
bōkǝs (L429a Berg, ...
Q284p Eupen,
Q202p Eys,
Q113p Heerlen,
Q100p Houthem,
Q111p Klimmen,
L332p Maasniel,
Q099p Meerssen,
Q022p Munstergeleen,
Q099q Rothem),
bōkǝt (L333p Asenray / Maalbroek, ...
Q011p Boorsem,
Q198p Eijsden,
Q087p Gellik,
Q113p Heerlen,
Q016p Lutterade,
Q199p Moelingen,
Q117p Nieuwenhagen,
L427p Obbicht,
Q118p Schaesberg,
Q101p Valkenburg,
Q091p Veldwezelt),
bōxwēs (Q116p Simpelveld),
bǫ.kǝt (Q200p s-Gravenvoeren, ...
Q247p Sint-Martens-Voeren,
Q247a Sint-Pieters-Voeren),
bǫgǝnt (L267p Maasbree),
bǫgǝs (Q121p Kerkrade),
bǫketj (L289p Weert),
bǫkwēs (Q279p Baelen),
bǫkwɛ̄t (K358p Beringen),
bǫkǝnt (L291p Helden),
bǫkǝs (L300p Beesel, ...
Q207p Epen,
Q203p Gulpen,
Q204a Mechelen,
Q253p Montzen,
L329p Roermond),
bǫkǝt (L382p Montfort, ...
L387p Posterholt,
Q117b Rimburg,
L386p Vlodrop),
bǫqǝnt (L295p Baarlo, ...
L297p Belfeld,
L298p Kessel,
L270p Tegelen),
bǫqǝt (L383p Melick, ...
L288p Nederweert,
L289p Weert),
bǫqǝtj (L324p Baexem, ...
L329p Roermond),
bǫu̯kǝnt (L429a Berg, ...
Q029p Bingelrade,
L434a Broeksittard,
Q027p Doenrade,
L430p Einighausen,
L429p Guttecoven,
Q033p Oirsbeek,
Q032p Schinnen,
Q020p Sittard),
bǫu̯ǝnt (K278p Lommel),
bǫŋǝt (L282p Achel, ...
L286p Hamont),
ekkige:
ekkige (Q113p Heerlen, ...
Q117a Waubach),
turksweit:
tørkšwęi̯t (Q020p Sittard),
weites:
węi̯tǝs (L374p Thorn)
|
Fagopyrum esculentum Moench. Een graansoort die gemakkelijk groeit op weinig vruchtbare grond. Boekweit kent geen aren; de korrels hangen in trosjes aan vertakkingen van de stengel. Het zaad is licht en wordt zeer dun gezaaid, slechts 20 kg per hectare. De samenstelling boekweit, -letterlijk "beuke-tarwe" (boek is wisselvorm van beuk), vanwege de drievlakkige vrucht- is kennelijk al snel ondoorzichtig geworden, temeer omdat het element ''weit'' voor "tarwe" in het zuiden van het Nederlandse taalgebied tot de uiterste oostrand beperkt was (zie het lemma ''tarwe'' (1.2.8) met kaart 8). Er zijn dan ook talrijke contractie-vormen ontstaan; het WNT geeft: boekeit, boeket, boekent. In de XVe eeuw is het gewas vanuit Aziē naar Europa ingevoerd; de eerste attestatie in het Nederlandse taalgebied dateert van 1440. De zegsman van K 278 merkt op: "Boekweit en koolzaad werden gewoonlijk alleen op het veld gedorst omdat het geen vervoer verdragen kon." Volgorde van de varianten 1) twee volledige syllaben 2) tweede syllabe toonloos 3) n-epenthese in tweede syllabe. Zie afbeelding 1, f.' [JG 1a, 1b; L 1 a-m; L lijst graangewassen, 1; R 3, 26; S 4; Wi 18; monogr.]
I-4
|