19311 |
durfal |
aanpakker:
`t is nen aanpakker (L355p Peer),
allesdurver:
allesdörver (L330p Herten (bij Roermond), ...
L245b Tienray),
astranterd:
astranterd (Q015p Stein),
braniemaker:
braaniemeekər (Q095p Maastricht),
corveer:
kevejjer (Q193p Gronsveld),
courageerde, een -:
couragerde (Q222p Vaals),
dappere, een -:
det is eine dappere (L362p Opitter),
doordrijver:
dōērdri-jver (L417p As),
draufgnger (du.):
drauf gēnger (Q032p Schinnen),
durfal:
durf al (Q098p Schimmert),
durfal (L381p Echt/Gebroek, ...
L320b Kelpen,
L298a Kesseleik,
Q033p Oirsbeek,
L432p Susteren,
L374p Thorn,
L210p Venray,
Q112p Voerendaal,
Q112p Voerendaal),
durfàl (Q032p Schinnen, ...
L432p Susteren,
L271p Venlo),
dörfal (L320a Ell, ...
L271p Venlo,
L271p Venlo),
dörfall (L320a Ell),
(in goede zin).
dörfal (L216p Oirlo),
durvenaar:
dörreveneer (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
dörrəvəneer (Q095p Maastricht),
durvenier:
dör(re)veneer (Q095p Maastricht),
durver:
`t is een durver (L355p Peer),
des nen derver (K278p Lommel),
dĕŭrver (L217p Meerlo),
dorrəvər (Q014p Urmond),
durver (Q202p Eys),
dèùrver (L331p Swalmen),
dörver (Q018p Geulle),
dörvər (Q095p Maastricht),
durverd:
durverd (Q021p Geleen),
dwaas:
(onverstandige jongen, waaghals)
dwaes (K357p Paal),
een die dort:
`t is eene de dirt (P176p Sint-Truiden),
dert zoals Fr. singe
dat es eene dè dèrt (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
een met lef:
innə mit lèf (Q117p Nieuwenhagen),
felle man:
ene felle man (P174p Velm),
felle, een -:
`t es ene felle (L421p Dilsen),
`t es ne fèle (P057p Kuringen),
da is `nen felle (Q003p Genk),
da`s enne felle (P055p Kermt),
dat es ne felle (K359p Koersel),
frankerik:
frankerik (P219p Jeuk),
frech-lap:
ne vreklap (L382p Montfort),
vreklap (L330p Herten (bij Roermond), ...
L299p Reuver),
frechlap (<du.):
eine vreklap (L294p Neer),
vreglap (L387p Posterholt, ...
Q015p Stein),
vrèglap (L329p Roermond),
vrèklap (L299p Reuver),
vrèklàp (L331p Swalmen),
(in negatieve zin).
vreklap (L216p Oirlo),
gaillard (fr.):
gàljáár (P047p Loksbergen),
gecourageerde, een -:
unne gecourageerde (Q203p Gulpen),
geen bangerd:
geen bangerd (Q012p Rekem),
geen bangerik:
geen bangerik (L366p Gruitrode),
genne baŋerik (Q071p Diepenbeek),
geen schone:
gene schöne (Q012p Rekem),
geen schouwkeutel:
genne schouwkeutel zien (L216p Oirlo),
hardi (fr.):
ardie (P176p Sint-Truiden),
held:
`t is nen held (L312p Neerpelt),
een held (L364p Meeuwen),
helt (Q172p Vroenhoven),
het is nen held (K353p Tessenderlo),
he‧ldj (L289p Weert),
(gezegde: haantje de veurste).
held (L265p Meijel),
twee betekenissen
`t es enne held (P186p Gelinden),
helle, een -:
`t is `ne helle (Q001a Oud-Winterslag),
hevige, een -:
`t is nen hevigen (L282p Achel, ...
L286p Hamont),
`t is nene hevigen (L286p Hamont),
iemand die durft:
(= dat is iemand die durft).
das iemend dè durft (Q086p Eigenbilzen, ...
Q086p Eigenbilzen),
kadee:
cadee (K317p Leopoldsburg),
eine kedee (L294p Neer),
enge kadè (Q203p Gulpen),
kadae (L322a Nunhem),
kadee (L428p Born, ...
L360p Bree,
L381p Echt/Gebroek,
L353p Eksel,
L321a Ittervoort,
P219p Jeuk,
L267p Maasbree,
L332p Maasniel,
L371p Ophoven,
L329p Roermond,
Q098p Schimmert,
L266p Sevenum),
kadet (Q196p Mheer),
kadēͅ (L364p Meeuwen),
kadèt (Q201p Wijlre),
kedas (Q095p Maastricht),
kedee (Q095a Caberg),
kedé (Q077p Hoeselt),
kàddèj (Q113p Heerlen),
kàdee (L417p As),
kədee (L382p Montfort),
kədēē (L328p Heel),
né kadeé (L382p Montfort),
kastaar:
`t is ne kastaar (K353p Tessenderlo),
da`s nog ins inne kastaar (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
da¯s ne kastaar: dat is me er een
kastaar (P176p Sint-Truiden),
¯t is mich enne kastaar, héé get vör den duvel nog ni a¯teróut: het is ¯n echte durver, hij heeft van niemand schrik
kastaar (Q074p Kortessem),
kloeke vent:
kloeke vent (Q083p Bilzen),
kloeke, een -:
`t es ne kloekke (P219p Jeuk),
`t is enne kloeke (P056p Stokrooie),
hiej is inne kloeke (P121p Ulbeekdurven),
klooke (L266p Sevenum),
tes ənə klōkə (Q005p Zutendaal),
knaap:
eine knaap (L330p Herten (bij Roermond)),
luchtslaander:
lóchsjläönder (Q020p Sittard),
man:
da`s enne man (P055p Kermt),
da`s ne man (K278p Lommel),
mannetje de voorste:
mensje de väörser (Q095p Maastricht),
mannetjesputter:
menkəspöttər (L271p Venlo),
mennekes pōtter (Q095p Maastricht),
meunekes-pötter (Q095a Caberg),
(Eijsden!).
mennekesputter (Q197p Noorbeek),
moedige, een -:
`t is eine meugdige kierel (L372p Maaseik),
`t is eine moedige (P058a Schakkebroek),
moedigen (L286p Hamont),
nuggere, een -:
* slecht leesbaar
dat es ne nuggere (K359p Koersel),
ondernemer:
oendernummer (Q034p Merkelbeek),
ongebeden, een -:
ôngebejdje (L330p Herten (bij Roermond)),
⁄nne ongebaede (Q019p Beek),
ongeciviliseerde, een -:
onjetsievieliezeerde (Q121p Kerkrade),
onvervaarde, een -:
onvervierde (L266p Sevenum),
opschepper:
opsjûpper (Q095p Maastricht),
radja:
ratjaa (Q020p Sittard),
ruwe, een -:
rouwwe (L386p Vlodrop),
ruziemaker:
hij is ne ruziemaoker (K317a Kerkhoven),
schind-aas:
o.
šeͅ.n‧oͅas (Q202p Eys),
schouwerik:
sjoewerik (L360p Bree),
vechthaan:
hij is ne vichthaan (K317a Kerkhoven),
verrekkeling:
m.
vreͅ.kəleŋ (Q202p Eys),
voorwitzige (<du.), een -:
vuurwietsige (Q118p Schaesberg),
vrije, een -:
vrieje (L332p Maasniel, ...
L329p Roermond),
vurige, een -:
tes nə virəgə (Q003p Genk),
waaghals:
waaghals (L286p Hamont, ...
Q120p Heerlerbaan/Kaumer),
waaghaos (Q027p Doenrade),
waoghals (Q102p Amby, ...
L329a Kapel-in-t-Zand,
L299p Reuver,
L271p Venlo),
waoghààls (L164p Gennep),
waogàls (L424p Meeswijk),
weighals (L355p Peer),
wooghals (K318p Beverlo),
wòəchháls (Q001p Zonhoven),
wôoghals (L286p Hamont),
weerbander:
waerbender (Q021p Geleen),
ook in bet. van "bezweerder van onweer"; cf. Sittard Wb. s.v. "bèndige"= temmen, aan banden leggen
waerbènder (Q020p Sittard),
wilde, een -:
wille (L386p Vlodrop)
|
durfal || durfal, waaghals || dwaas". Uitspraak + betekenis [ZND 33 (1940)] || heel veel durf hebbend [frank, boud, stout] [N 85 (1981)] || hoe drukt ge uit in uw dialect: hij is moedig (hij is geen bangerd, hij durft bv. te vechten) [ZND 39 (1942)] || iemand die alles durft te doen [kadee, mannekeskneuter, durfal] [N 85 (1981)] || kerel, durver || moed hebbend, onbevreesd [durvig, moedig] [N 85 (1981)] || moedig, vasthoudend, doordrijvend || onverschrokkenheid in moeilijkheden en gevaren [moed, courage] [N 85 (1981)] || waaghals
III-1-4
|