| 27466 |
lier |
babylier:
bēbilīr (L265p Meijel
[(Emma / Maurits)]
[Eisden]),
cabestan:
kabǝstaŋ (L372p Maaseik),
haspel:
ha.spǝl (Q202p Eys
[(Oranje-Nassau I / III / IV)]
[Domaniale]),
haspǝl (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
, ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]
Q121a Chevremont
[(Julia)]
, [Domaniale]
Q113p Heerlen
[(Emma / Oranje-Nassau I-IV)]
, [Laura, Julia]
Q112a Heerlerheide
[(Oranje-Nassau I-IV)]
, [Emma, Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]
Q255p Kelmis,
Q121p Kerkrade
[(Domaniale / Wilhelmina)]
, [Julia]
Q111p Klimmen
[(Oranje-Nassau I / III / IV)]
, [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]
Q016p Lutterade
[(Maurits)]
, [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]
Q117a Waubach
[(Laura / Julia)]
[Domaniale, Wilhelmina]),
kabel:
kābǝl (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
, ... [Domaniale, Laura, Willem-Sophia]
Q121p Kerkrade
[(Domaniale)]
, [Domaniale]
Q000 Zie mijnen
[(Domaniale / Laura / Willem-Sophia)]
[Julia]),
kolom:
kolom (Q021p Geleen
[(Maurits)]
[Eisden]),
lier:
lier (Q015p Stein
[(Maurits)]
, ... [Eisden]
Q000 Zie mijnen
[(Eisden)]
[Maurits]),
lir (Q121p Kerkrade
[(Wilhelmina)]
[Willem-Sophia]),
līr (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
, ... [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]
Q035p Brunssum
[(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]
, [Domaniale]
Q021p Geleen
[(Maurits)]
, [Emma, Hendrik, Wilhelmina]
Q000 Zie mijnen
[(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]
[Emma]),
līǝr (Q113p Heerlen
[(Emma)]
[Wilhelmina]),
lier-moussaillon:
līr-musiō (L422p Lanklaar
[(Eisden)]
[Beringen, Zolder, Houthalen, Waterschei, Eisden]),
liertje:
lirkǝ (Q020p Sittard),
loftlier:
loflīr (Q121b Spekholzerheide
[(Willem-Sophia)]
[Emma, Maurits]),
mopje:
mø̜pjǝ (Q121a Chevremont
[(Julia)]
[Maurits]),
treuil:
treuil (Q007p Eisden
[(Eisden)]
, ... [Zwartberg, Eisden]
L422p Lanklaar
[(Eisden)]
, [Eisden]
Q012p Rekem
[(Zwartberg / Eisden)]
[Eisden]),
trøj (Q001p Zonhoven [Maurits]),
trø̜j (L417p As
[(Zwartberg / Waterschei)]
, ... [Winterslag, Waterschei]
Q003p Genk
[(Winterslag / Waterschei)]
, [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]
Q000 Zie mijnen
[(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]
),
trø̜̄j (L286p Hamont
[(Eisden)]
, ... [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]
Q000 Zie mijnen
[(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]
[Zwartberg, Waterschei])
|
Algemene benaming voor een hijswerktuig met horizontaal geplaatste as waarmee bijvoorbeeld mijnwagens of zware voorwerpen verplaatst kunnen worden. Een lier kan met de hand of mechanisch, bijvoorbeeld elektrisch of met perslucht, worden aangedreven. Volgens Defoin (pag. 174) maakt men in Nederland naar aanleiding van de aandrijving een onderscheid tussen een windas en een lier: de windas wordt met de hand gedraaid en de lier met een motor. Omdat vraag N 95A, 13 vrij algemeen was gesteld ("Hoe noemt u een lier waarmee wagens of zware voorwerpen verplaatst kunnen worden") en omdat de lier in de mijn voor veel doeleinden wordt gebruikt, zijn de antwoorden "Hollandse lier" (Q 21), "rooflier" (Q 21), "stijlentrekker" (L 374) en "koepe-lier" (Q 21) verplaatst naar respectievelijk de lemmata Rooflier, Stijlentrekker en Koepe-lier. De opgave "kolom" uit Q 21 is volgens de invuller een zuilenlier en de term "mopje" werd volgens de zegsman uit Q 121a gebruikt voor een kleine lier in doortochten. De term "lier" is volgens de respondent uit Q 121c een Nederlandse benaming die op de Domaniale mijn pas in zwang kwam toen er een Nederlands sprekend kader op de mijn tewerkgesteld werd. [N 95A, 13; monogr.; N 95, add.; Vwo 477; Vwo 797] || De lier of haspel boven in de driepoot gebruikt bij het takelen van voorwerpen. [monogr.] || Met behulp van een motor aangedreven katrolsysteem waarmee men de kipkarren naar de voorraadplaats trekt. [monogr.]
II-4, II-5, II-8
|