e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 1

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
lier babylier: bēbilīr (Meijel  [(Emma / Maurits)]   [Eisden]), cabestan: kabǝstaŋ (Maaseik), haspel: ha.spǝl (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Domaniale]), haspǝl (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Domaniale]  [Laura, Julia]  [Emma, Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Julia]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Domaniale, Wilhelmina]), kabel: kābǝl (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Domaniale, Laura, Willem-Sophia]  [Domaniale] [Julia]), kolom: kolom (Geleen  [(Maurits)]   [Eisden]), lier: lier (Stein  [(Maurits)]  , ... [Eisden] [Maurits]), lir (Kerkrade  [(Wilhelmina)]   [Willem-Sophia]), līr (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]  [Domaniale]  [Emma, Hendrik, Wilhelmina] [Emma]), līǝr (Heerlen  [(Emma)]   [Wilhelmina]), lier-moussaillon: līr-musiō (Lanklaar  [(Eisden)]   [Beringen, Zolder, Houthalen, Waterschei, Eisden]), liertje: lirkǝ (Sittard), loftlier: loflīr (Spekholzerheide  [(Willem-Sophia)]   [Emma, Maurits]), mopje: mø̜pjǝ (Chevremont  [(Julia)]   [Maurits]), treuil: treuil (Eisden  [(Eisden)]  , ... [Zwartberg, Eisden]  [Eisden]  [Eisden]), trøj (Zonhoven [Maurits]), trø̜j (As  [(Zwartberg / Waterschei)]  , ... [Winterslag, Waterschei]  [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden] ), trø̜̄j (Hamont  [(Eisden)]  , ... [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden] [Zwartberg, Waterschei]) Algemene benaming voor een hijswerktuig met horizontaal geplaatste as waarmee bijvoorbeeld mijnwagens of zware voorwerpen verplaatst kunnen worden. Een lier kan met de hand of mechanisch, bijvoorbeeld elektrisch of met perslucht, worden aangedreven. Volgens Defoin (pag. 174) maakt men in Nederland naar aanleiding van de aandrijving een onderscheid tussen een windas en een lier: de windas wordt met de hand gedraaid en de lier met een motor. Omdat vraag N 95A, 13 vrij algemeen was gesteld ("Hoe noemt u een lier waarmee wagens of zware voorwerpen verplaatst kunnen worden") en omdat de lier in de mijn voor veel doeleinden wordt gebruikt, zijn de antwoorden "Hollandse lier" (Q 21), "rooflier" (Q 21), "stijlentrekker" (L 374) en "koepe-lier" (Q 21) verplaatst naar respectievelijk de lemmata Rooflier, Stijlentrekker en Koepe-lier. De opgave "kolom" uit Q 21 is volgens de invuller een zuilenlier en de term "mopje" werd volgens de zegsman uit Q 121a gebruikt voor een kleine lier in doortochten. De term "lier" is volgens de respondent uit Q 121c een Nederlandse benaming die op de Domaniale mijn pas in zwang kwam toen er een Nederlands sprekend kader op de mijn tewerkgesteld werd. [N 95A, 13; monogr.; N 95, add.; Vwo 477; Vwo 797] || De lier of haspel boven in de driepoot gebruikt bij het takelen van voorwerpen. [monogr.] || Met behulp van een motor aangedreven katrolsysteem waarmee men de kipkarren naar de voorraadplaats trekt. [monogr.] II-4, II-5, II-8