27534 |
mijnspook |
berggeest:
bɛrxgēs (Q112a Heerlerheide
[(Oranje-Nassau I-IV)]
, ... [Laura, Julia]
Q117a Waubach
[(Laura / Julia)]
[Emma]),
bɛrxgēst (Q033p Oirsbeek
[(Emma)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]),
bɛrxgęjs (Q111p Klimmen
[(Oranje-Nassau I / III / IV)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]),
bɛrxjēs (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
, ... [Wilhelmina]
Q121p Kerkrade
[(Domaniale)]
[Domaniale]),
bɛrxj˙ēs (Q121p Kerkrade
[(Wilhelmina)]
[Emma, Hendrik, Wilhelmina]),
bɛ̄rxgēs (Q113p Heerlen
[(Emma)]
[Domaniale]),
kaspar:
kaspǝr (Q021p Geleen
[(Maurits)]
, ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]
Q112a Heerlerheide
[(Oranje-Nassau I-IV)]
, [Domaniale]
Q111p Klimmen
[(Oranje-Nassau I / III / IV)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]),
kuilgeest:
kulgēs (Q035p Brunssum
[(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]
, ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]
Q113p Heerlen
[(Oranje-Nassau I-IV)]
, [Laura, Julia]
Q117a Waubach
[(Laura / Julia)]
[Maurits]),
kulgęjs (L426p Buchten
[(Maurits)]
[Domaniale]),
kuljēs (Q121a Chevremont
[(Julia)]
, ... [Willem-Sophia]
Q121p Kerkrade
[(Domaniale)]
, [Julia]
Q121b Spekholzerheide
[(Willem-Sophia)]
[Domaniale]),
kuilspook:
kulšpuǝk (Q121p Kerkrade
[(Domaniale)]
[Maurits]),
mijnspook:
mīnšpōk (L433p Nieuwstadt
[(Maurits)]
[Eisden]),
tailleheks:
tailleheks (Q007p Eisden
[(Eisden)]
[Zwartberg, Waterschei]),
tęjhęks (L417p As
[(Zwartberg / Waterschei)]
[Eisden]),
tęjhɛks (L422p Lanklaar
[(Eisden)]
[Maurits])
|
Legendarische figuur optredend in veel mijnwerkerssagen. De mijnwerkers waren gevoelig voor bijgeloof (Dieteren 1984, pag. 33). In de mijnen heerste volgens de legendes een oude boze God die de naam Kaspar droeg. Kaspar kon het moeilijk verkroppen dat mensenhanden zijn rijke kolenvoorraad weghaalden. Zijn toorn uitte hij vaker door in één klap kolenpijlers in elkaar te drukken. Lochtman (pag. 46) relativeert het bestaan van dergelijke geesten. Zelfs de oudste generatie die hij ondervroeg, heeft nooit in zo''n geest geloofd. Soms werd een nieuweling aan het schrikken gebracht door een verdraaide stem of verklede gestalte van een der oudere arbeiders, die dan het mijnspook moest representeren. Mogelijkerwijze hebben oudere generaties dan de nu nog levende wel geloofd in het mijnspook. De informant van Q 3 vermeldt dat er geen sprake was van een mijnspook of iets dergelijks. [N 95, 914; monogr.]
II-5
|