| 18989 |
slimmerik |
bijdehante, een -:
bijdehandte (L353p Eksel),
biéderhaante (Q193p Gronsveld),
ənə bĭĕdəhántə⁄ (Q035p Brunssum),
⁄ne beijdehante (Q095a Caberg),
duivelskind:
doe duvelskeend (Q095p Maastricht),
fiejoleur:
Maastrichts fiejole = knutselen; cf. VD (fr.) s.v. "joueur; mar.: Fr. fignoleur past niet in deze betekenis (pietje precies)
fienjoleur (Q095a Caberg),
fijn mens:
eine fiene miens (L294p Neer),
fijn persoon:
(peroan = persoon).
eine fiene persoan (L294p Neer),
fijnaard:
finard (L371p Ophoven, ...
Q015p Stein),
fijne, een -:
eine fi-jne (L360p Bree),
ene fīne (L432p Susteren),
ĕnnè fiēnne (Q098p Schimmert),
fiene (L321a Ittervoort),
fine (Q015p Stein),
fīne (L432p Susteren),
unne fiene (L288a Ospel),
⁄ne fiene (L382p Montfort),
(ie lang).
eine fiene (L320a Ell),
fijnoor:
fienoor (Q033p Oirsbeek, ...
L374p Thorn),
fisternlles:
Cf. RhWb (II), kol. 500, s.v. "fister-nöllen""tadelnd, in geschäftigem Müssiggange sich mit allerhand unnützen Kleinigkeiten zu tun machen
⁄nne fiespernùlles (L266p Sevenum),
hoort dit hier?; cf. Weijnen Etymologisch dialectwoordenboek p. 48 s.v. "fiesternölle, fispernolle"= knutselen
fiespernùlles (L266p Sevenum),
foks:
cf. WLD III, 4.2. s.v. "foks
foks (P176p Sint-Truiden),
gare, een -:
gare (L271p Venlo),
gatse, een -:
’ne gatse (Q020p Sittard),
geviefde, een -:
gefiëfde (L246p Horst),
gewiekste bliksem:
einə gəwīēksde bliksəm (L300p Beesel),
gewiekste, een -:
gewieksde (Q095p Maastricht, ...
L271p Venlo),
gewiksde (L423p Stokkem),
gladdekker:
gladdekker (L271p Venlo),
gladjanus:
gladjanus (L271p Venlo),
handig iemand:
èjn hènjich eeməs (L432p Susteren),
handige bliksem:
hendige bliksem (Q095p Maastricht),
handige jong:
henjigge joòng (L387p Posterholt),
handige, een -:
enne hendige (L216p Oirlo),
hendjige (L289p Weert),
händige (Q120p Heerlerbaan/Kaumer),
heggenadvocaat:
hegge advokaat (Q197p Noorbeek),
cf. WNT s.v. "heg - hegge"; vgl. in WlD dl. III, 2.2. heggenweef (ongehuwde moeder) etc. ; vgl. heggendokter (kwakzalver) (hage-prediker!)
hegge advokaat (Q197a Terlinden),
jezuiet:
dzjuzzewiet (P176p Sint-Truiden),
kloeke uitvinder:
klooke uotvender (Q039p Hoensbroek),
kloekschieter:
verouderd woord; mar.: cf. s.v. "schete"= schieten!
klookscheter (L271p Venlo),
kloekschijter:
mar.: cf. schièter = bangerik
klookschièter (L271p Venlo),
linkmiechel:
linkmiechel (L318d Altweert, ...
L318e Altweerterheide,
L287p Boeket/Heisterstraat,
L288c Eind,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L288p Nederweert,
L288a Ospel,
L289p Weert),
looszak:
cf. Schuermans p. 351, s.v. "looszak"= list, haarzak (p. 171 bedrieger, foffelaar, valschspeler) of aaszak (p. 6, ook aarzak; bedrieger, valschaard) , bedrog; een persoon die listig te werk gaat
loêsak (L318b Tungelroy),
loze mens:
eine loise minsch (Q098p Schimmert),
loese miensch (Q202p Eys),
loze, een -:
enne loaze (Q019p Beek),
loëze (Q118p Schaesberg),
lôêzə (Q207p Epen),
cf. Schuermans p. 351 s.v. "loozerik", een looze, een valschaard
’ne looze (Q020p Sittard),
lozerik:
loeazerik (L381p Echt/Gebroek),
Eine lwaozerik, dae: dae kultj dich wooste biej stuis; dae wètj wo den hòndj naat is
lwaozerik (L381p Echt/Gebroek),
nuchtere, een -:
nuchtərə (P047p Loksbergen),
nuggere, een -:
nuggere (Q196p Mheer),
pientere patroon:
pientərə pətroon (L382p Montfort),
pientere, een -:
enne pientere (L216p Oirlo),
pientere (L386p Vlodrop),
⁄ne pientere (L266p Sevenum),
⁄nne pientere (L266p Sevenum),
plantrekker:
plàntrekker (L417p As),
platte, een -:
enne platte (Q077p Hoeselt),
rappe, een -:
rappe (L382p Montfort, ...
Q001p Zonhoven),
schlauberger (du.):
sjlauberger (Q020p Sittard),
sjlaubérgər (Q117p Nieuwenhagen),
sjlaumberger (Q034p Merkelbeek),
sjlauwbergər (Q116p Simpelveld),
sjlauw’berjer (Q121c Bleijerheide, ...
Q121a Chèvremont,
Q121d Haanrade,
Q121e Kaalheide/Onderspekholz,
Q121p Kerkrade,
Q121b Spekholzerheide),
sjlōūbèrgər (Q113p Heerlen),
slauwberger (L271p Venlo),
schlaue, een - (< du.):
sjlauwe (L386p Vlodrop, ...
L386p Vlodrop),
sjlauwə (Q116p Simpelveld),
sjläue (Q021p Geleen),
slouwe (Q222p Vaals),
ənnə slowwə (Q095p Maastricht),
m.
šl‧oͅu̯ə (Q202p Eys),
schlauerik (< du.):
schlouerik (Q203p Gulpen),
sjlauərik (Q117p Nieuwenhagen),
schlaufuchs (du.):
sjlauw fucks (Q201p Wijlre),
schlaumeier (du.):
sjlauwmaier (Q121p Kerkrade),
schrandere, een -:
ĕnne schrândere (Q098p Schimmert),
slimme kadee:
cf. VD s.v. "kadee"; cf. WLD III 2.2.
slemme kadee (P219p Jeuk),
slimme vlegel:
slimme vlegel (L210p Venray),
slimme vogel:
sjlumme vogel (L433p Nieuwstadt),
slimme, een -:
ĕnnè schlŭmme (Q098p Schimmert),
sjlumme (L332p Maasniel, ...
L294p Neer,
L329p Roermond,
Q118p Schaesberg,
L386p Vlodrop,
L386p Vlodrop),
sjlummə (L300p Beesel),
slumme (Q095p Maastricht),
slimmerik:
sjlummarik (Q101p Valkenburg),
sjlummerik (Q027p Doenrade, ...
L330p Herten (bij Roermond),
Q033p Oirsbeek,
L299p Reuver,
L329p Roermond,
Q032p Schinnen,
Q020p Sittard,
L331p Swalmen,
L331p Swalmen,
Q112p Voerendaal),
sjlummərik (Q109p Hulsberg, ...
L329a Kapel-in-t-Zand,
L299p Reuver),
sjlömmerik (Q193p Gronsveld),
slemərek (L364p Meeuwen),
slemərək (L286p Hamont),
slimmeriek (Q002p Hasselt),
slimmerik (L164p Gennep, ...
L217p Meerlo,
L265p Meijel,
L265p Meijel,
L216p Oirlo,
L210p Venray,
L210p Venray,
L210p Venray),
slimmərik (K278p Lommel),
slummerich (L289p Weert),
slummerik (K318p Beverlo, ...
L428p Born,
L353p Eksel,
L298a Kesseleik,
L267p Maasbree,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
Q001p Zonhoven),
slummərik (L320b Kelpen, ...
L271p Venlo),
slùmmerik (Q074p Kortessem, ...
L266p Sevenum,
L266p Sevenum,
P176p Sint-Truiden),
⁄nne slùmmerik (L266p Sevenum, ...
L266p Sevenum),
snip:
ən sjnèp (Q035p Brunssum),
snuggere tinus:
sjnuggere tinus (L433p Nieuwstadt),
snuggere, een -:
eine snuggere (L320a Ell),
spitse, een -:
eine sjpitse (L330p Herten (bij Roermond)),
⁄nne spitse (L267p Maasbree),
spitskop:
sjpitskop (L330p Herten (bij Roermond), ...
L329a Kapel-in-t-Zand),
uitgekiende, een -:
enge oetgekiende (Q203p Gulpen),
uitgekookte, een -:
oetgekoeëkdje (L318d Altweert, ...
L318e Altweerterheide,
L287p Boeket/Heisterstraat,
L288c Eind,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L288p Nederweert,
L288a Ospel,
L289p Weert),
uitvinder:
uutviender (L210p Venray),
ôetvinjer (L331p Swalmen),
vangige, een -:
Schuermans p. 773, s.v. "vangig"= verstandig (iemand wiens verstand gauw iets vangt of vat) ("een vangige jongen")
ĕnnè vĕngige (Q098p Schimmert),
veeg:
(van kind of meisje gezegd).
véég (L329p Roermond),
vr.
vaig (L383p Melick),
viefkop:
fifkop (Q020p Sittard),
fifkòp (Q014p Urmond),
vieve, een -:
eine viejve (Q020p Sittard),
vinnige, een -:
een vinnige (L364p Meeuwen),
ĕnnè vinnege (Q098p Schimmert),
vinnəgə (P047p Loksbergen),
vlotte, een -:
vlotte (L382p Montfort),
voorloper:
veurluipər (L329a Kapel-in-t-Zand)
|
een goed verstand hebben; zijn verstand goed gebruikend [bezouwig, redelijk, radelijk] [N 85 (1981)] || een rappe, scherpzinnige || een slimmerik || een vindingrijk persoon [fijnaard, finard] [N 85 (1981)] || een zeer goed verstand hebbend en zeer vlug van begrip [schrander, slim, hel] [N 85 (1981)] || gewiekst iemand || handig, slim iemand || het vermogen goed, helder te denken [verstand, bewijs, bewoud, vernuft] [N 85 (1981)] || slimme, geraffineerde vent || slimmerd || slimmerd, leperd || slimmerik || slimmerik (ook in neg. zin) || slimmert, slimmerik || vindingrijk in het bedenken van hulpmiddelen, in het raden etc.; [slim, ont, vossebillen gegeten hebbend] [N 85 (1981)] || vlug van begrip [vinnig, rap] [N 85 (1981)]
III-1-4
|