e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... dialect=Q075p plaats=Vliermaalroot

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
tuierpaal tuierpag: tø̜̄rpax (Vliermaalroot) De tuierpaal is een houten of ijzeren paal die men met de tuierhamer in de grond slaat en waaraan de koe of geit wordt vastgebonden. [N 14, 72 en 73a; N 3A, 14h; JG 1c, 2c; L 40, 21a; L B2, 286; A 17, 20; monogr. add. uit N 14, 71] I-11
tuinkervel kelver: keͅləvər (Vliermaalroot) [Goossens 1b (1960)] I-7
tuinman, boomkweker boomkweker: JK Begrip te splitsen? veel samenstellingen met boom- uit RND zijn geconstrueerd; de andere hebben de ruimere betekenis van tuinman.  bōmkwēkər (Vliermaalroot) [RND 08] I-7
twijg wisje: wī.skǝ (Vliermaalroot) Vaak wordt in plaats van een zweep ook een twijg gebruikt om het paard aan te vuren. [JG 1a, 1b; monogr.] I-10
ui, ajuin un: y.n (Vliermaalroot), unne: uunen (Vliermaalroot) ajuin (sg) [Goossens 1b (1960)], [Goossens 2b (1963)] I-7
uier ouwer: ūr (Vliermaalroot), uier: ø̜̄r (Vliermaalroot, ... ), ˙ø̜̄r (Vliermaalroot) [JG, 1b; A 30, 6e; L 49, 6e; N 8, 39a en 39b]De melkklier van de koe zoals zij zich uitwendig vertoont onder aan de buik. Op de kaart is het woordtype uier niet opgenomen. [JG 1a, 1b; Gwn V, 7; L 8, 24a; L 14, 27a; RND 127; S 38; Wi 51; monogr.] || Uier, alle tepels samen. [N 19, 19b; JG 1a, 1b] I-11, I-12, I-9
uit (voetbal) uit: oêt (Vliermaalroot) (De bal is) uit. [DC 49 (1974)] III-3-2
uiteenploegen uitereengooien: ǭǝtǝrē.ngǫi̯ǝ (Vliermaalroot) Manier van ploegen (met een "enkele" ploeg), waarbij de voren in de richting van de zijkanten van de akker worden omgekeerd. Nadat men aan een van beide zijden de eerste voor heeft geploegd, laat men de ploeg slepend over de wendakker gaan naar de andere zijde, om daar de tweede voor te ploegen. Via de andere wendakker verplaatst men zich weer naar de overzijde. Achtereenvolgens ploegt men nu de 3e voor tegen de Ie, de 4e tegen de 2e, enz. Terwijl de sleepweg van de ploeg over de wendakkers steeds korter wordt, komen de beide voren dichter bij elkaar te liggen, totdat zij midden op de akker bij elkaar komen en daar een greppel of laagte vormen. Voor de termen aanschieten op de reen en op de reen beginnen zie men ook het lemma de eerste voor ploegen, onder C. [N 11, 48; N 11A, 121a; JG 1a + 1b; A 33, 1a + b; monogr.] I-1
uitglijden uitschrankelen: oaatschrankelen (Vliermaalroot), oitsjrankele (Vliermaalroot) uitglijden [ZND 24 (1937)] III-1-2
uitkomen uitkomen: ǭǝ.tkō.mǝ (Vliermaalroot) Het boven de grond uitkomen van het gekiemde zaadkorreltje. [JG 1a, 1b; monogr.; add. uit S 17] I-4