| 32917 |
zwaden spreiden |
breken:
brē̜kǝ(n) (P048p Halen)
|
Het uiteengooien van de versgemaaide regels gras. Het voorwerp van de overgankelijke werkwoorden is steeds: gezwaden of gras. [N 14, 97a; JG 1a, 1b, 2c; monogr.]
I-3
|
| 32875 |
zwadkeerder, beugel |
beugel:
bø̄gǝl (P048p Halen),
kam:
kãm (P048p Halen)
|
De doorgaans metalen beugel, vastgemaakt onderaan de steel van de zeis, die dient om het afgemaaide gras, dat door de rug en de hak van het blad en door de steel wordt meegenomen, te ondersteunen, zodat het links van de maaier in een gezwad komt te liggen. Bij het maaien van gras is een dergelijke beugel niet onontbeerlijk en vaak ook jong of overgenomen van ànder maaiwerk (graan, boekweit, evie). De beugel is meestal een gebogen stuk stevig ijzerdraad, soms ook wel een tak of een gebogen latje. Zie afbeelding 4, nummer A5 en B5. Grotere beugels, die derhalve doorgaans niet voor het maaien van gras, maar voor het maaien van graangewassen met name in de Belgische Kempen werden gebruikt, waren soms voorzien van een lap (vergelijk de opgave drapeau) of een stuk jute, of van haken of tanden; in het laatste geval werden ze wolf genoemd. Het lijkt niet onwaarschijnlijk dat, tenminste oorspronkelijk, ook de kam-benamingen voor de zwadkeerder zijn ontstaan vanwege dergelijke tanden of haken aan de beugel. [N 18, 67f; JG 1a, 1b, 2c, A 14, 3; L 45, 3; monogr.]
I-3
|
| 17972 |
zwak, ongezond |
week:
Ziekelijk.
wīk (P048p Halen)
|
Zwak: niet sterk, met weinig weerstand (fijn, krank, week, zwak). [N 84 (1981)]
III-1-2
|
| 18537 |
zwart pak |
smoking:
smoͅukəŋ (P048p Halen)
|
pak, zwart ~, bestaande uit korte jas, vest en gestreepte broek [N 23 (1964)]
III-1-3
|
| 34036 |
zwartbonte koe |
zwarte:
zwętǝ (P048p Halen)
|
Zie voor de fonetische documentatie van (koe) het lemma ''koe'' (3.3.1). [N 3A, 126]
I-11
|
| 34037 |
zwartbonte koe met scherp gescheiden witte en zwarte banen |
zwarte:
zwętǝ (P048p Halen)
|
[N 3A, 127]
I-11
|
| 33481 |
zwarte bes |
zwarte beren:
zwatte bère (P048p Halen),
verzamelfiche, ook mat. van ZND01, u en ZND02, 4
zwarte beer (P048p Halen)
|
zwarte aalbes [ZND 01 (1922)]
I-7
|
| 24345 |
zwarte bladluis |
bladluis:
bladløͅəs (P048p Halen),
blatløͅs (P048p Halen)
|
bladluis (zoals bijv. de zwarte tuinbonenluis) [himmelzoad, meelow, melde, smeelje] [N 26 (1964)]
III-4-2
|
| 18365 |
zwarte gebreide dameskous |
zwarte kous:
zwettə koͅsə (P048p Halen)
|
dameskousen, zwarte gebreide ~ [N 24 (1964)]
III-1-3
|
| 18644 |
zwarte gevederde muts met kinbanden |
bruidsmuts:
brødsmyts (P048p Halen),
kornet (<fr.):
kərneͅt (P048p Halen)
|
muts, zwarte gevederde ~ met kinbanden, meestal door oudere vrouwen gedragen {afb} [kernet] [N 25 (1964)]
III-1-3
|