e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=As

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
kruien kruien: kriǝn (As) Een last met de kruiwagen vervoeren. [N 18, 100 add; Wi 33; S 19; L 29, 4; L 1a-m; RND 97; A 42, 13 add + 16 add; monogr.] I-13
kruik kruik: kroék (As), tuit: teit (As) grote kan of kruik || kruik [ZND 01 (1922)] III-2-1
kruimel greumel: Geer penskes zatten òs nog gèè griêmelke ète viêr  griêmel (As) kruimel III-2-3
kruin kruin: kroen (As) kruin [ZND 01 (1922)] III-1-1
kruis kruis: kries (As), krī.s (As) Kruis. [ZND 01 (1922)] || Kruising van ruggegraat en achterheupen, uitlopend in de staart en staartwortel. Zie afbeelding 2.31. [JG 1a, 1b; N 8, 13 en 14] I-9, III-3-3
kruis of munt kop of munt: kop og munt (As), kruis of munt: kri-js og munt (As) Het kansspel waarbij een munt opgegooid wordt; de winnaar is degene die goed voorspeld heeft welke zijde (kruis of munt) boven zal liggen [koppelen, letteren, opgooien, omgooien, omroeien]. [N 88 (1982)] III-3-2
kruisbeeld crucifix (<lat.): crucifix (As), kruisbeeld: kriesbeeld (As) Crucifix. [ZND 01 (1922)] || Een beeld van Christus-aan-het-kruis [kruus, kruuts, kruu(t)sbeeld, kruusse-fiks?]. [N 96A (1989)] III-3-3
kruisbes kroenzel: kroensele (As), kroeonselen (As), nnl kruisbes  kroonsel (As), WBD/WLD = kruisbes  krōēnsələ (As, ... ), kroesbeer: verzamelfiche, ook mat. van ZND01, u 138  kriesbiër (As) kruisbes [N 92 (1982)], [ZND 01 (1922)], [ZND 16 (1934)] || stekelbes I-7
kruisbessenvlaai kronselenvlaai: kroonselevlaai (As) kruisbessenvlaai III-2-3
kruiselings eggen kruisweegs [eggen]: krīswē̜xs (As) Bij de bewerking van stoppelland zowel als bij onkruidbestrijding egt men het stuk vaak kruisvormig, d.w.z. in de lengte en in de breedte. Gewoonlijk worden alleen brede akkers op deze wijze bewerkt; wanneer men een smalle akker (ook) in de breedte egt, moet er immers veel vaker gekeerd worden, wat meer tijd vraagt dan wanneer men die akker (nog eens) in de lengte egt. Voor het werkwoordelijk deel eggen en de weglating daarvan bij de varianten zij verwezen naar de toelichting op het lemma ''eggen''. [JG 1a + 1b + 1c; N 11, 84b] I-2