id | Begrip | Trefwoord: dialectopgave (plaats) | Omschrijving |
---|---|---|---|
26405 | schoepen van het onderslagrad | schoepen: šō.pǝ (As) | Uit hout of ijzer vervaardigde schepborden die op de velg van het rad van onderslagmolens zijn bevestigd. Zie ook afb. 10 en 70. [Vds 22; Jan 69; Coe 63; Grof 87; A 43, 5] II-3 |
19919 | schoffel | schoffel: šofǝl (As) | Gereedschap om onkruid af te snijden en om de grond los te maken. Het bestaat uit een soort mes dat met behulp van een lange steel door de grond geschoven wordt. [N 18, 18a en 48; JG 1a, 1b; A 47, 11a; monogr.; add. uit N 15, 6; N 18, 4 en 50; GV, K7] I-5 |
33302 | schoffelen, wieden met de schoffel | schoffelen: šofǝlǝ(n) (As) | Met een schoffel de bovengrond tussen de plant(rijen) van een gewas zodanig bewerken dat de korstige bovenlaag verkruimeld en het onkruid afgestoken wordt. Het woord schoffelen kan niet alleen in absolute zin gebruikt worden, maar laat zich ook verbinden met een object. Dat kan de te bewerken grond zijn (akker, tuin, enz.) maar ook het te verzorgen gewas dat op die grond staat (bijv. de bieten), en ook het onkruid. [N 15, 6; JG 1a, 1b; monogr.; add. uit A 47, 11a] I-5 |
33782 | schoft | schocht: šoxt (As) | Het benige uitsteeksel dat de hals van de rug scheidt, het hoogste punt van de ruggegraat. Zie afbeelding 2.17. [JG 1a, 1b; N 8, 14, 32.1 en 32.2] I-9 |
24902 | schoft, kwart van een werkdag | schoft: sjócht (As) | een vierde deel van een werkdag [schoft, schof, poos] [N 91 (1982)] III-4-4 |
33977 | schoftzadel | zadel: zā.l (As) | Het zadel dat een tussen berries ingespannen paard op de schoft draagt. [JG 1a, 1b; N 13, 64a; monogr.] I-10 |
20649 | schol | pladijs: WBD/WLD pladejs (As), schol: shol (As) | Hoe noemt u de schol: een platvis die tot 70cm lang kan worden. Hij heeft een rij benige uitsteeksels tussen het oog en de nabije borstvin. Op het lichaam komen mooie oranje vlekken op een grijsbruine ondergrond voor (plaat, pladijs, schol, schar) [N 83 (1981)] || schol [Willems (1885)] III-2-3 |
22371 | schommel | jokkel: jokkel (As), schok: n sjok (As), schokkel: / schokkel !? (As) | Het speeltuig bestaande uit een tussen twee neerhangende touwen bevestigde plank, waarop men door zich af te zetten heen en weer zweeft [schommel, touter, stuur, rui, boeis]. [N 88 (1982)] || schomel [SND (2006)] || Schommel. [ZND 14 (1926)] III-3-2 |
22372 | schommelen | jokkelen: jokkele (As), jókkele (As), schokken: sjókke (As) | b) zich op een schommel heen en weer bewegen [ruien, touteren, sturen, knijen, koggen, boeizen, rijtakken, rijrepen, toetouteren, takkenijen, hoeierzen, beizen] [N 112 (2006)] || Zich op een schommel heen en weer bewegen [ruien, touteren, sturen, knijen, koggen, boeizen, rijtakken, rijrepen, toetouteren, takkenijen, hoeierzen, beizen]. [N 88 (1982)] III-3-2 |
21277 | school | school: de sjoal (As), šô.l (As) | De school. [ZND 12 (1926)] || school [RND] III-3-1 |