| 22806 |
pop |
pop:
en poop (K358p Beringen),
pop (K358p Beringen),
pùp (K358p Beringen)
|
Een pop. [ZND 40 (1942)] || pop [GTRP (1980-1995)] || Pop. [Willems (1885)]
III-3-2
|
| 19849 |
porselein |
porselein:
pǫsǝlē̜jn (K358p Beringen)
|
Verzamelnaam voor ceramische produkten die gebakken zijn uit porseleinaarde waar zekere bijvoegsels door zijn gemengd. Porselein kenmerkt zich door het feit dat het in tegenstelling tot bijvoorbeeld gleiswerk, fijn, wit en halfdoorschijnend is en een ongekleurd, sterk glimmend glazuur vertoont. [Wi 53; L 35, 78; N 20, 5; monogr.]
II-8
|
| 21481 |
portemonnee, beurs |
portemonnee (<fr.):
’n leere porte-monnee (K358p Beringen)
|
Een lederen portemonnaie. [ZND 37 (1941)]
III-3-1
|
| 22807 |
portret, foto |
portret (<fr.):
portret (K358p Beringen)
|
Portret. [ZND 40 (1942)]
III-3-2
|
| 21203 |
postbode |
facteur (fr.):
faktø:r (K358p Beringen),
faktør (K358p Beringen, ...
K358p Beringen)
|
bode [ZND 01 (1922)] || postbode [RND]
III-3-1
|
| 33573 |
postelein |
porselein:
porselein (K358p Beringen, ...
K358p Beringen),
porselèn (K358p Beringen, ...
K358p Beringen),
porslein (K358p Beringen, ...
K358p Beringen),
porsəlɛ:n (K358p Beringen, ...
K358p Beringen),
poͅrsəlēͅ.n (K358p Beringen),
pərsəlɛn (K358p Beringen, ...
K358p Beringen)
|
[Goossens 1b (1960)]postelein [ZND 05 (1924)], [ZND 15 (1930)]
I-7
|
| 33171 |
poten |
planten:
pla.ntǝ (K358p Beringen),
poten:
puǝtǝ (K358p Beringen),
zetten:
zętǝ (K358p Beringen)
|
De kleine steuntjes die zich aan de onderkant van de berries bevinden en waarop het draagvlak van de kruiwagen kan rusten. [N 18, 99, add; JG 1a; JG 1b] || In dit lemma staan de algemene benamingen voor het planten van de pootaardappelen bijeen. [N 12, 10; N 15, 1b en 1c; JG 1a, 1b, 1c, 2c; A 20, 1a; A 23, 17d.I; Lu 1, 17d.I; Wi 43; monogr.; add. uit N 12, 15; N M, 18a en 18b]
I-13, I-5
|
| 25413 |
poten verwijderen |
afsnijden:
afsnɛjǝn (K358p Beringen)
|
Als de poten zijn afgehuid, verwijdert men ze in het eerste gewricht (gerekend vanaf de hoef). De poten worden van het lijf gesneden, gekapt of gezaagd. [N 28, 48; monogr.]
II-1
|
| 33350 |
potstal |
aardestal:
i̯ɛ̄rstal (K358p Beringen),
diepe stal:
dīpǝ [stal] (K358p Beringen),
meststal:
męst[stal] (K358p Beringen),
potstal:
pǫt[stal] (K358p Beringen)
|
Een potstal is een ouderwetse stal, met als voornaamste functie het winnen van mest. De bodem is niet geplaveid; de koeien staan direct op de grond en de mest. Omwille van de mest stonden de koeien vroeger het hele jaar op stal, later alleen in de winter. Het vee stond in twee rijen, vastgebonden aan de stalpalen. Over de mest heen werd strooisel gespreid en zo kwamen de koeien steeds hoger te staan, tot de potstal "vol" was. De mest in de potstal werd regelmatig verplaatst, maar de potstal werd slechts één of twee keer per jaar uitgemest. De potstal verdween om hygiënische redenen. In armoedige streken, zoals in de Kempen, waar men grote behoefte aan mest had, is de potstal het langst blijven bestaan, totdat de kunstmest opkwam. Waar de potstal niet bekend is geweest, heeft men er vaak wel een woord voor, dat men van elders kent. Waar de potstal vroeger de gewone stal was, werd hij gewoon "stal" of "koestal" genoemd. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel (stal) het lemma "stal" (2.1.2). Zie afbeelding 7. [N 5A, 49a; N 4, 65; JG 1a en 1b; monogr.]
I-6
|
| 27074 |
praam |
prang:
praŋ (K358p Beringen)
|
Neusknijper om het paard in bedwang te houden. Een praam bestaat uit een houtje met een lus eraan, die rond de bovenlip van het paard wordt gelegd en met het houtje wordt aangedraaid. Er bestaan ook metalen neusknijpers met deze functie (zie o.a. de termen muilijzer, tandijzer en gebitijzer). [JG 1b, 1c, 2c; N 13, 85; N 33, 377 en 380; S 28; monogr.]
I-10
|