e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Bilzen

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
het inzetten van duiven die jonger zijn dan 1 jaar met jonge duiven spelen: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.  mit joeng douve spiële (Bilzen), met piepers spelen: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.  mit piēpers spiële (Bilzen) Het inzetten van zowel mannelijke als vrouwelijke duiven die jonger zijn dan 1 jaar, nog ongepaard (natuurspel)? [N 93 (1983)] III-3-2
het kleibed doornat maken nat maken: nǭt mǭkǝ (Bilzen) In Q 83 werden met behulp van een lepelboor (lęp\lbu\r) gaten in de klei gemaakt. Vervolgens werd water op de klei gegooid dat door de gaten in de klei trok. Daardoor werd de grond vers (vi\s) en beter te bekneden (b\knē̜\). [N 98, 63; N 98, 68; monogr.] II-8
het kleibed met de voeten treden leem treden: lēm trē̜ǝ (Bilzen) [N 98, 67; monogr.] II-8
het kleibed omzetten omgraven: emgrǭvǝ (Bilzen), omsteken: emstē̜kǝ (Bilzen) [N 98, 65] II-8
het land aftreden afschreden: ǭfšrīǝ (Bilzen), aftreden: ǭftrę̄ǝ (Bilzen) Voordat men begint te ploegen, schrijdt men de akker langs twee tegenover elkaar gelegen zijden af, a) om het midden te bepalen als men bijeen gaat ploegen, b) om hem in gelijke stukken te verdelen, als men in panden gaat ploegen, c) om de vooraf of achteraf te ploegen hoek uit te zetten, als het een gerende akker betreft. De opgesomde termen, die alle "het land", "de akker", "de plak" e.d. als object veronderstellen, zijn ook toepasselijk op het schrijdend opmeten van het land in het algemeen. [N 11, 40; N 11A, 131a; JG 1a + lb; monogr.] I-1
het lossen uitstellen uitstellen: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.  autstélle (Bilzen) het lossen uitstellen? [N 93 (1983)] III-3-2
het meubelstuk met spijkers beslaan garneren: garniǝrǝ (Bilzen), met nagelen beslaan: męt nē̜gǝl bǝslon (Bilzen) Het meubelstuk ter versiering met spijkers beslaan. [N 53, 152f] II-12
het neerstrijken van de duif vallen: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: invuller heeft hierbij twee bijlagevellen bijgevoegd, t.w.  ze valle (Bilzen) Hoe zegt men: het neerstrijken van de duif? [N 93 (1983)] III-3-2
het paard leiden leiden: lēǝ (Bilzen) Het paard leiden of mennen door het met de teugels te sturen. Werkwoorden zoals varen en leiden werden niet door alle corresponenten gegeven. [N 8, 100 en 101b; Wi 25; monogr.] I-10
het paard met een dubbele lijn leiden dobbel kordeel: dǫbǝl kǝrdęi̯l (Bilzen), dobbele guide: dǫbǝl gits (Bilzen) Het paard besturen met een lange teugel uit één stuk, die aan de ene kant van het gebit vertrekt, langs de hand van de voerman gaat en langs de andere kant weer aan het gebit bevestigd is (cf. lemma Dubbele Lijn). Bij deze dubbele lijn, die links én rechts naar de hand van de voerder komt, trekt men aan de kant van de richting die het paard moet inslaan. Werkwoorden zoals varen, leiden werden niet altijd opgegeven. [JG 1b; N 8, 101b-c; N 13, 30 en 35] I-10