| 18786 |
breien |
strikken:
štrekə (Q121c Bleijerheide)
|
breien
III-1-3
|
| 18787 |
breinaald |
striknaald:
štreknoͅlt (Q121c Bleijerheide)
|
breinaald
III-1-3
|
| 27966 |
breken, doorbreken |
breken:
brē̜xǝ (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Maurits]),
in de knieën gaan:
en dǝ knęjǝ joǝ (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Domaniale]),
knicksen:
kniksǝ (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Maurits]),
verrekken:
vrɛkǝ (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Domaniale])
|
Gezegd van ondersteuningen en met name de kap ervan. Ondersteuningen kunnen breken als gevolg van de druk in het gesteente. [N 95, 355; monogr.]
II-5
|
| 24475 |
brem |
ginster:
jin’ster (Q121c Bleijerheide)
|
brem
III-4-3
|
| 18392 |
bretel |
help:
helpe (Q121c Bleijerheide, ...
Q121c Bleijerheide)
|
bretels, stel schouderbanden om de broek op te houden [N 23 (1964)] || de bretels [N 59 (1973)]
III-1-3
|
| 27743 |
breuk, verschuiving |
afschuivung:
āfšȳvuŋ (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Zwartberg, Eisden]),
opschuivung:
opšyvuŋ (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Domaniale]),
overschuivung:
ø̜vǝršyvuŋ (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Domaniale])
|
Verzakking in het gesteente, vooral een verzakking van grotere omvang. [monogr.; N 95, 496; Vwo 196; Vwo 319; Vwo 570]
II-5
|
| 28076 |
breuklijn |
brok:
brox (Q121c Bleijerheide),
broklinie:
broxlīnijǝ (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Domaniale]),
brokrand:
broxraŋk (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Emma])
|
De lijn waarlangs een omvallende kraag dubbel valt. [N 59, 123c] || De lijn waarlangs het dakgesteente moet afbreken, wanneer de ondersteuningen geroofd worden. [N 95, 579; monogr.]
II-5, II-7
|
| 28075 |
breukpand |
oude:
awǝ (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Zwartberg, Waterschei]),
ǫwǝ (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV])
|
Het pand waar de ondersteuning wordt geroofd met als doel het dak te laten instorten. De invuller uit Q 21 merkt over de opgaven "roofpand" en "vulling" het volgende op: voordat de nachtdienst de transportmiddelen, de lucht- en waterleidingen en de verlichting verplaatst had naar het nieuwe pand en het oude pand had geroofd, sprak men van het "roofpand", dit in tegenstelling tot het nieuwe pand dat het "koolpand" werd genoemd. Als de dagdienst begon, gebruikte men de term "roofpand" niet meer maar werd over de "vulling" gesproken. [N 95A, 14; monogr.; Vwo 198; Vwo 730]
II-5
|
| 28074 |
breukpijler |
brokpijler:
broxfajlǝr (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Domaniale, Laura]),
broxpajlǝr (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Domaniale]),
brokstreb:
broxštrēp (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV])
|
Pijler waarvan het ontkoolde gedeelte wordt gevuld door het beheerst laten instorten van het dakgesteente. Dit wordt bereikt door in dit deel van de pijler de ondersteuningen weg te nemen (zie ook het lemma Roven). [N 95, 361; N 95, 578; monogr.; N 95, 545]
II-5
|
| 28077 |
breukstijl |
brokstijl:
broxštil (Q121c Bleijerheide
[(Domaniale)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV])
|
Starre stijl die in breukpijlers wordt gebruikt om een breuklijn tot stand te brengen. De breukstijl is door de betere en snellere verplaatsbaarheid de vervanger van de bok. Zie ook het lemma Bok. G.H.H. in het woordtype "G.H.H.-stijl" (Q 121) is een afkorting voor Gutehoffnungshütte, de fabrikant van dit type stijl. [N 95, 584; N 95, 360; N 95, 566; monogr.]
II-5
|