e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Bocholt

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
eerlijk in het spel eerlijk: ierl`k (Bocholt), juist: zjust (Bocholt) eerlijk in het spel [reins, greins, eerlijk] [N 112 (2006)] III-3-2
eerste baardharen duivelshaar: dyvəlshōͅr (Bocholt) baardharen, eerste ~ [muggebeen, duivelshaar] [N 10 (1961)] III-1-1
eerste communie kleine communie (<lat.): klein kommunie (Bocholt) De eerste H. Communie. [N 96D (1989)] III-3-3
eerste hooioogst eerste schaar: īrstǝ šǫr (Bocholt) Hier zijn opgenomen de benamingen van de eerste hooioogst die zijn opgegeven in tegenstelling tot die voor de tweede hooioogst; wanneer de opgave hetzelfde was als die voor hooi in het algemeen, is deze niet hier, maar bij het lemma ''hooi'' ondergebracht. Zie de algemene toelichting bij deze paragraaf. [N 14, 128a] I-3
eerste luiden voor de mis de kerk open luiden: kerri oeepe loeije (Bocholt), kèrkoepen loetj (Bocholt), trumpen: trumpen (Bocholt), ⁄t trumpt (Bocholt) Het angelus luiden in de ochtend [de morgenklok?] [het luidt......?]. [N 96A (1989)] || Veelal wordt de kerkklok tweemaal gehoord voor men naar de mis gaat; hoe zegt men wanneer men ze voor de eerste maal hoort? [ZND 36 (1941)] III-3-3
eerste mis van de neomist eerste mis: ierste mès (Bocholt) De eerste H. Mis van de Neomist in de parochie van herkomst [priemiets, ieësjte maes]. [N 96D (1989)] III-3-3
eerste nazwerm engel: ɛ.ŋǝl (Bocholt) De eerste nazwerm of met de voorzwerm meegerekend de tweede zwerm. Ze is kleiner dan de voorzwerm. Acht of tien dagen nadat de voorzwerm is weggevlogen, vliegt de tutende, nieuw uitgelopen en nog onbevruchte moer of koningin met een deel van het bijenvolk weg. In deze eerste nazwerm kunnen koninginnen zitten die allemaal nog onbevrucht zijn. Zij vormen ofwel nieuwe afsplitsingen ofwel zij bevechten elkaar op leven en dood, totdat er nog één koningin overblijft. Een volk kan slechts één koningin gebruiken. [N 63, 29c; N 63, 37b; N 63, 37e; JG 1a+1b; JG 2b-5; A 9, 6; monogr.] II-6
eerste opbod inzet: den inzet (Bocholt), den inzèt (Bocholt), inzèt (Bocholt), e = est  inzet (Bocholt), ps. omgespeld volgens Frings.  dən enzeͅt (Bocholt), dən enzət (Bocholt) de eerste verkoping i.v.m. een openbare verkoping van onroerende goederen, waarbij bij opbod wordt geboden [den inzet?] [N 21 (1963)] || Eerste opbod bij een openbare verkoping. [ZND 36 (1941)] III-3-1
eerste rij schoven van het dorsbed aanleg: ānlęx (Bocholt) De meest gebruikelijke inrichting van het dorsbed bestaat uit één lange rij schoven, in de lengterichting van de dorsvloer achter elkaar gelegd, en daarop een tweede laag die bestaat uit twee rijen, met de koppen van de schoven naar elkaar toegekeerd, zodat de aren op de eerste, ondersterij rusten. In dit lemma staan de benamingen van de eerste, onderliggende rij bijeen, die in lengterichting achter elkaar liggen. Opmerkenswaard (en elders ongebruikelijk) is hetgeen de zegsman van L 330 opgeeft: "drie of vier schoven werden losgemaakt en uitgespreid over de dorsvloer voordat het eigenlijke bed van twee rijen schoven met de koppen naar elkaar toe werd gelegd". Voor de fonetische documentatie van de woord(delen) [bed] en [brei], zie het lemma ''dorsbed, de laag schoven op de dorsvloer'' (6.1.16). Zie ook afbeelding 11, a.' [N 14, 17a; JG 1c, 2c; monogr.] I-4
eetbare paddestoel truffel: tròfel (Bocholt) eetbare paddestoel III-4-3