e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Bree

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
pand van een weideperceel bed: bøt (Bree) Gedeelte van een perceel weiland, of van weiland in het algemeen, dat zich bevindt tussen afwateringssloten. Het betreft uiteraard slechts laaggelegen weidegronden. [N 14, 61] I-8
pand, bed bed: będ (Bree  [(zes treden op natte grond - anders twaalf treden)]  ), de volgende opgaven zijn meervoud  będǝ(n) (Bree), bol: bǫl (Bree  [(drie m)]  ) Een pand of bed is een deel van een (meest erg lange) akker of een smal stuk land tussen twee evenwijdige greppels. Vergelijk het lemma In Panden Ploegen. Panden zijn doorgaans kleiner van oppervlakte dan gewone percelen op drogere grond. Men onderscheidt soms brede en smalle akkerdelen. Waar de brede stukken panden heten, worden de smalle stukken bedden genoemd. Het omgekeerde is ook mogelijk. Met perken bedoelt men de brede stukken. Hieronder is van deze afzonderlijk te ploegen akkerdelen - voor zover mogelijk - de breedte in voren of meters vermeld. Omdat een akker meerdere panden of bedden omvat, zijn ook de verstrekte meervoudsvormen opgenomen. [N 11, 53a + b; N 11A, 122 add.; N 11A, 130 a + c; JG 1a + 1b + 1c + 2c; A 44, 21e] I-1
panlatten panlatten: panlatǝ (Bree), panlɛt (Bree), pannenlatten: panǝlatǝ (Bree) De horizontale latten waarop de dakpannen worden gelegd. De panlatten worden met hun breedste zijde op het dakbeschot of op de kepers gespijkerd. De onderste panlat dient groter in doorsnede te zijn. Er wordt daar dan ook meestal een dubbele panlat aangebracht of een panlat op zijn kant. Dit laatste werd in Q 121c 'een daklat hoogkant' ('eŋ dāxlats hūxkaŋk'), in L 385 en Q 15 een 'panlat op zijn hoge kant' (L 385: 'panlat ǫp ˲zǝnǝ hōgǝ kanjt'; Q 15: 'panlat ǫp ˲zǝn huǝgǝ k'njt') en in K 353 'een panlat op zijn kant' ('ǝn pánlát up ˲zønǝ kãnt') genoemd. Zie ook afb. 49p en 83a. [N F, 32a; N 54, 179; N 54, 180a; N 54, 180b; N 4A, 14b; monogr.] II-9
pannen hangen provisoir legen: provǝzwār lęjgǝ (Bree) De dakpannen voorlopig leggen om het gebouw zo vlug mogelijk waterdicht te maken. Dit werk volgens de invuller uit L 210 vaak door de huiseigenaar zelf gedaan. Later werden de pannen door een dakdekker op de goede plaats gelegd. Hij haalde daartoe aan een zijkant van het dak drie rijen voorlopig gelegde pannen af. Vervolgens werden twee rijen definitief gelegd. De derde rij gebruikte hij steeds om te staan. [N 32, 47a] II-9
pannen schuren schuren: sjore (Bree) Vlekvrij maken van b.v. pannen door te schuren b.v. met zand (schuren, schrobben) [N 79 (1979)] III-2-1
pannenkoek appelenkoek: appelekook (Bree), eierenkoek: eierekook (Bree), eierkoek  eierekook (Bree), koek: kook (Bree), Syst. Frings mnl.  kōk (Bree), pannenkoek: pannekook (Bree, ... ), panəkok (Bree), smoutkoek: smautkook (Bree, ... ), smoutkoek  smawtkook (Bree) Pannekoek, heel in het algemeen (struif, flenske, koekebak?) [N 16 (1962)] || pannenkoek [ZND 40 (1942)] III-2-3
pannenkoekenbeslag beslag: Syst. Frings mnl.  bəslāg (Bree), Syst. Wbk. van Bree  beslaag (Bree), koekendeeg: Syst. Frings mnl.  kōkədɛ̄i̯g (Bree) Beslag voor het bakken van pannekoeken (timper?) [N 16 (1962)] III-2-3
pannenlap anse (fr.): hause (Bree), doek: dōk (Bree), pannenlapje: pannelepelke(s) (Bree), pannelepke (Bree) Lap om het strijkijzer aan te pakken (prous, kwezel, lapje) [N 79 (1979)] || lap waarmee men hete voorwerpen van het vuur neemt (kwezel) [N 20 (zj)] III-2-1
pannentang pitstang: pets`taŋ (Bree) Lange nijptang waarmee de dakdekker stukken van pannen afknipt wanneer ze aan het ondereinde een schuine richting moeten hebben. Zie ook afb. 76. [N 30, 17; monogr.] II-9
pantoffel pantoffel: pantoffel (Bree, ... ), slof: eine slof (Bree), eine sloêf (Bree), slof (Bree, ... ), slōf (Bree), sluəf (Bree), slòf (Bree), šlof (Bree), ənə slŏf (Bree) pantoffel [ZND 40 (1942)], [ZND m] || pantoffel zonder hak en zonder achterstuk || Slof, een paar sloffen. Bedoeld worden ruime pantoffels van ruwe stof (zelfkant) zonder of met neergetrapt achterstuk (fr. chaussons de lisière) [ZND 48 (1954)] III-1-3