| 21272 |
stad |
stad:
stad (L434a Broeksittard)
|
stad [SGV (1914)]
III-3-1
|
| 28377 |
stal |
stal:
šta.lǝ (L434a Broeksittard),
štal (L434a Broeksittard)
|
Een ruimte in het algemeen, die onderdak biedt aan vee. De benamingen kunnen zowel het gebouw, als de ruimte daarbinnen betreffen. Meestal wordt kortheidshalve van "de stal" gesproken, als men het veeverblijf en met name de koestal bedoelt. [JG 1a en 1b; Wi 11; S 50; L A1, 4; RND 97; monogr.; add. uit N 5A, passim]
I-6
|
| 33369 |
stalpalen |
kribbebomen:
(enk)
krɛbǝbūm (L434a Broeksittard),
ringen:
ringen (L434a Broeksittard)
|
De vertikale houten palen (later vaak ijzeren stangen of buizen) waar de koeien aan vastgebonden worden. Tussen twee palen door kan een koe uit een krib eten. Van onderen staan de palen in een verbindingsbalk (zie het lemma "koedrempel, kribbeboom" (2.2.20), soms in de grond of in de rand van de krib. Van boven worden de stalpalen bijeen gehouden door de bovenste kribbeboom. In veel plaatsen komen geen stalpalen voor. De koeien zijn dan vastgebonden aan ringen in de krib of aan ringen in de koedrempel. Modernere stallen kennen dan vaak wel weer stalpalen. Opgaven die geen stalpaal betreffen maar een ring etc. zijn apart geplaatst en meestal slechts als woordtype vermeld. De vraag naar de stalpalen deed een aantal respondenten denken aan een box. Deze opgaven zijn achteraan geplaatst. Onder de in dit lemma opgenomen enkelvoudsvormen zijn er die ook gebezigd kunnen worden voor het hekwerk van stalpalen (als collectief), voor de bovenste kribbeboom of voor de koedrempel. Zie ook afbeelding 8 bij het lemma "voorstal" (2.2.5) en afbeelding10.B bij het lemma "koeienstand" (2.2.23). [N 5A, 38a; N 4, 60; A 10, 11; monogr.]
I-6
|
| 21260 |
steeg, steegje |
gats, gatsje:
gats? (L434a Broeksittard),
getske (L434a Broeksittard),
steeg, steegje:
steeg (L434a Broeksittard),
steegske (L434a Broeksittard)
|
steeg [SGV (1914)] || steegje [SGV (1914)]
III-3-1
|
| 17821 |
steek |
steek:
steek (L434a Broeksittard)
|
steek [SGV (1914)]
III-1-2
|
| 19408 |
steelvormig handvat |
steel:
steel (L434a Broeksittard)
|
steel [SGV (1914)]
III-2-1
|
| 18111 |
steenpuist, bloedzweer |
steenzweer:
steinzwaer (L434a Broeksittard)
|
steenpuist [SGV (1914)]
III-1-2
|
| 29963 |
steiger |
steiger:
štęjgǝr (L434a Broeksittard)
|
De langs het bouwwerk opgetrokken stellage, bestaande uit houten of metalen palen en planken, waarop de metselaar staat tijdens zijn werkzaamheden. Een enkele houten steiger wordt opgebouwd uit verticaal geplaatste palen, de 'staanders', die enigszins hellend naar de muur in of op de grond geplaatst worden. Hieraan worden horizontaal met behulp van steigertouwen de 'aanbinders' gebonden. Op de aanbinders komen korte paaltjes te liggen, de 'kortelingen', die aan één eind op de aanbinder dragen en aan de andere kant in de daarvoor uitgespaarde steigergaten in de muur. Over de kortelingen worden de steigerplanken gelegd die de steigervloer vormen. Bij steigers waarvan de werkvloeren hoger dan 2,50 m boven de begane grond liggen, worden leuningen en kantplanken aangebracht. Vervolgens worden langs de buitenkant van de staanders langsschoren bevestigd. In het Standaardnederlands is het woord 'steiger' mannelijk, in een aantal plaatsen in met name Nederlands Limburg echter onzijdig. Wanneer door de invullers nadrukkelijk een onzijdig genus werd opgegeven, is achter de betreffende plaatscode een (+) opgenomen. [S 35; L B1, 172; N 32, 1a; N 32, 1c; monogr.; N 32, 2e]
II-9
|
| 17820 |
steken |
steken:
staeke (L434a Broeksittard)
|
steken [SGV (1914)]
III-1-2
|
| 20323 |
sterven |
sterven:
sterve (L434a Broeksittard)
|
sterven [SGV (1914)]
III-2-2
|