| 33643 |
stuk grond |
perceel:
pǝrsiǝl (L214a Geysteren),
plak:
plak (L214a Geysteren)
|
Een stuk land, een perceel grond, in het algemeen. [N 27, 2a en 5; Vld.; N 11A, 106 add.; monogr.]
I-8
|
| 34023 |
stuks -vee |
einden:
ɛndǝ (L214a Geysteren)
|
Een boer heeft 10, 12, 14 enz. stuks vee. [N 3A, 2]
I-11
|
| 18929 |
stuntelen |
hampelen:
hāmpele (L214a Geysteren),
hannesen:
hannese (L214a Geysteren),
haspelen:
hāspele (L214a Geysteren)
|
onhandig doen || onhandig iets doen
III-1-4
|
| 20847 |
suiker |
suiker:
sukər (L214a Geysteren)
|
suiker
III-2-3
|
| 33230 |
suikerbiet |
suikerbiet:
sukǝrbit (L214a Geysteren)
|
Beta vulgaris L. subsp. vulgaris, var. altissima. De suikerbiet is een veredeling van de voederbiet met een groot aandeel suikers in de vaste bestanddelen en dateert van het begin van de twintigste eeuw. De knol groeit helemaal onder de grond en gedijt het best op kleigronden. Het is één van de belangrijkste cultuurgewassen op de leemhoudende gronden in Limburg en levert de grondstoffen voor de stroopfabricage en voor de suikerindustrie in Haspengouw. De volgorde van de varianten is zoals steeds eerst naar het tweede element (biet, kroot, enz.); daarbinnen naar de varianten van suiker-; naar het vocalisme zijn in dit eerst lid drie groepen te onderscheiden, die wijzen op verschillende ontleningslagen, corresponderend aan de Nederlandse (ø̜i̯) van ɛsuikerɛ, aan de Duitse (u) van ɛZuckerɛ en aan de Franse (y) van ɛsucreɛ. [N 12, 37; N 12A, 2; A 13, 2c; A 49, 3; L B2, 361; L 43, 4a; R 3, 97; monogr.; add. uit JG 1b]
I-5
|
| 20358 |
suikeroom |
suikeroom:
korte u
sukeroome (L214a Geysteren)
|
erfoom (suikeroom) [DC 05 (1937)]
III-2-2
|
| 20260 |
suikertante |
suikertant:
sukertaant (L214a Geysteren),
suikertante:
korte u
sukertante (L214a Geysteren)
|
erftante (suikertante) [DC 05 (1937)]
III-2-2
|
| 25651 |
taai-taaiplank |
taalplank:
tājplaŋk (L214a Geysteren)
|
Plank die bij de taai-taaibereiding wordt gebruikt. Ten aanzien van de woordtypen die samengesteld zijn met peperkoek(s) zij opgemerkt dat het mogelijk is dat in de plaatsen waarvoor die opgaven gelden, de begrippen "peperkoek" en "taai-taai" samenvallen. Zie ook de toelichting bij het lemma ''taai-taaideeg''. Wat betreft de woordtypen "speculaasvorm" en "speculatieplank" vermelden beide informanten dat het hier om een plank gaat die ook voor speculaasbereiding wordt gebruikt. [N 29, 91; monogr.]
II-1
|
| 20704 |
taaie pannenkoek |
leren thijs:
lēͅrən tis (L214a Geysteren, ...
L214a Geysteren)
|
koek zonder gist || pannenkoek zonder gist
III-2-3
|
| 26542 |
taatspot van het staakijzer |
taatspot:
taatspot (L214a Geysteren)
|
De in een stalen blok ingewerkte pot of pan die in watermolens dient als lager van het staakijzer. Zie ook de toelichting bij het lemma ɛtaatspot van de kleine spilɛ. In de watermolen van P 51 gebruikt men een arduinsteen of kasseisteen als lager. Het woordtype kogellager (l 368, P 55) is specifiek van toepassing op een met stalen kogeltjes gevulde bus waarin het staakijzer draait.' [Vds 104; Jan 142; Coe 125; Grof 148; A 42A, 25; N O, 16g]
II-3
|