e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... dialect=Q203p plaats=Gulpen

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
ekster ekster: ekster (Gulpen, ... ) ekster [SGV (1914)] || ekster (46 overal bekende zwart-witte vogel met lange flodderstaart; broedt in grote stevige takkennesten hoog in hoge bomen (populieren vaak tam gemaakt [N 09 (1961)] || Hoe heet de ekster? [DC 06 (1938)] III-4-1
eksteroog eksteroog: eksterauw (Gulpen), eksteroog (Gulpen), esteroog: esterau (Gulpen) likdoorn, eksteroog [SGV (1914)] || Likdoorn: pijnlijke hoornachtige verharding van de opperhuid met een naar binnengekeerde punt, meestal aan de tenen (eksterenoog, weer, weeroog, likdoorn). [N 84 (1981)] III-1-2
el, maat van 0,69 m el: el (Gulpen, ... ) de maat die een lengte aangeeft van 68 cm [el, mut] [N 91 (1982)] III-4-4
elektrische draadafrastering schrikdraad: šrexdroat (Gulpen) Afrastering met onder elektrische stroom staande prikkeldraad of gladde ijzerdraad. [N M, 6a] I-8
ellende (lijden) elend: èelend (Gulpen), miserie: miserie (Gulpen), misre: misèere (Gulpen, ... ) een rampzalige, zeer beklagenswaardige toestand [ellende, miserie] [N 85 (1981)] || ellende lijdend [katijvig, ellendig] [N 85 (1981)] III-1-4
ellendig ellendig: ellendig (Gulpen), ellendigheid: ellendighèed (Gulpen) ellende lijdend [katijvig, ellendig] [N 85 (1981)] III-1-4
els priem: prę̄m (Gulpen), zuil: zyl (Gulpen) Het gebogen, puntige instrument om gaatjes voor het naaien v√≥√≥r te steken. Men kent een spanels, een doornaaiels en een bros. Dierick zegt op pag. 83: "Het klein en broos werktuig dat een schoenmaker dagelijks te gebruiken heeft is het elsen. Daar zijn er verscheidene grootten en soorten. De elsens om binnenzolen te naaien zijn gekromd en moeten geschikt zijn licht of zwaar volgens het werk; een lang, zwaar elsen is goed voor zwaar manswerk en om in te rijgen. Een zwaar elsen om licht te naaien is altijd af te keuren, daar een fijne draad niet goed sluiten kan in de wijde gaten door het elsen in de binnenzool gemaakt en dus geen vaste naad kan voortbrengen. Gewoonlijk is de punt van een nieuw elsen te dik en moet wat verscherpt worden om goed door het leder te kunnen steken; het gebeurt wel eens dat de punt afkraakt, dit kan hersteld worden met er een aan te slijpen. Het elsen moet in een houten handvatsel vastgezet worden en moet er recht in zitten; het mag noch achteruit noch vooruit hellen en bijzonderlijk niet scheef of men is elke steek in gevaar het te breken, en de hand te kwetsen. [N 60, 176a; N 60, 234; N 60, 176c; S 28; L 5, 62; L B2, 238; L 40, 72; Wi 13; A 27, 17; monogr.] II-10
emmer tob: top (Gulpen) emmer van zink of email [DC 15 (1947)] III-2-1
engel engel: nne ingel (Gulpen) Een engel [ingel, èngel]. [N 96D (1989)] III-3-3
engel des heren engel des heren: dr ingel des hiere (Gulpen) Het "Engel des Heren"of "Angelus", het gebed bij het Angelus-luiden. [N 96B (1989)] III-3-3