| 32948 |
botteriken |
ledders:
lęi̯ǝrǝ (L322p Haelen)
|
De ladderachtige constructies die vóór en achter op de hooikar worden geplaatst om de laadcapaciteit te vergroten. Zie de algemene toelichting bij deze paragraaf en afbeelding 16, de foto''s b en c. De term ladders ("ledders" en "leren") wordt zowel voor de botteriken als voor de zijladders gebruikt; zie het lemma ''zijladders van de oude kar''. Het lemma bevat alleen meervouden.' [N 17, 70; JG 1a, 1b, 2a; add. uit N 17, 40 en A 41, 24; monogr.]
I-3
|
| 33644 |
bouwland |
bouwland:
bǫu̯wlanjtj (L322p Haelen),
land:
lanjtj (L322p Haelen),
veld:
vɛljtj (L322p Haelen)
|
Voor de akkerbouw gebruikt land, het geheel van akkers. [N 6, 33a; N 27, 3a; N 5AøIIŋ, 95a, 95b en 95c; N 11, 1a; L 31, 18; L 19, 1a; L 37, 11b; L a1, 113; L 4, 38; JG 1a, 1b; A 3, 38; A 10, 4; A 20, 1b; Wi 7; S 49; RND 4, 7, 8 en 10, r.37; Vld.; monogr.]
I-8
|
| 32729 |
bouwvoor |
bouwvoor:
bǫu̯[voor] (L322p Haelen),
grond om op te trekken:
grontj˱ om ǫp tǝ trękǝ (L322p Haelen)
|
De bouwvoor of teellaag van akker- en tuingrond is de door regelmatig ploegen of spitten en bemesten vruchtbaar gemaakte humusrijke bovenlaag, waarin de gewassen wortel schieten. De dikte van deze laag komt overeen met de diepte van de geploegde of gespitte zaaivoor. Van de opgesomde termen zijn er sommige ook toepasselijk op een bepaalde (goede) grondsoort of op vruchtbare grond in het algemeen. [N 27, 26a + b; N 11A, 129f + 137a; A 47, 4d]
I-1
|
| 17639 |
bovendeel van de rug |
kriebelekraam:
biej vader oppe kribbelekraom zitte (L322p Haelen),
schakkenek:
biej vader oppe sjakkenak zitte (L322p Haelen)
|
rug: bovendeel van de rug [mars, hot] [N 10 (1961)]
III-1-1
|
| 33449 |
bovendeur |
bovenstuk:
bǭvǝstøk (L322p Haelen)
|
Het bovenste deel van een gehalveerde poortvleugel, dienend om in geopende stand licht en lucht in de stal te laten. Het bovenste deel van een gehalveerde poortvleugel is meestal kleiner dan het onderste en wordt niet zo vaak gebruikt, d.w.z. alleen als men met bijv. een paard door de poort wil. Sommige benamingen wijzen dan ook op het voorkomen ervan bij paardestallen. Zie ook afbeelding 18.d bij het lemma "poort" (4.1.1). [N 4A, 37b en 42c]
I-6
|
| 24719 |
boveneinde van de stam |
top:
Veldeke
toep (L322p Haelen),
WLD (De o is niet voldoende gedifferentiëerd; vandaar soms –)
tŏĕp (L322p Haelen)
|
Het dunne uiteinde van de stam, bovenaan (top, kop, topeind). [N 82 (1981)]
III-4-3
|
| 17618 |
bovenlip |
bovenlip:
boavəlŭp (L322p Haelen),
bòvelup (L322p Haelen)
|
bovenlip [DC 01 (1931)]
III-1-1
|
| 33942 |
bovenstangen |
ringen:
reŋǝ (L322p Haelen)
|
De beide naar boven stekende ijzeren delen van het onder lemma Onderstangen genoemde bit. [N 13, 49]
I-10
|
| 31711 |
bovenste handvat |
(bovenste, lange, grote) knab:
knap (L322p Haelen),
(bovenste, rechtse) handvat:
hantj˲vat (L322p Haelen)
|
Het bovenste handvat van de steel van de zeis, dat in de linkerhand wordt gehouden. Doorgaans is dit het lange T-vormige handvat, zoals beschreven in de algemene toelichting van deze paragraaf en in de toelichting bij het lemma ''steel van de zeis''; daar zijn ook de opgaven opgenomen waar het bovenste handvat kort en recht is of waar dit bovenste handvat ontbreekt (model B). Om de varianten van de substantiva onder één woordtype bijeen te houden en een vergelijking met de opgaven voor het onderste handvat te vergemakkelijken, zijn de adjectiva (bovenste, lange, grote, enz.) als facultatief in het hoofdwoordtype opgenomen. Zie afbeelding 4, A1 en B1.' [N 18, 67b; N C, 3b1; JG 1a, 1b, 2c; monogr.]
I-3
|
| 26743 |
bovenste handvat van de heizicht |
knab:
knap (L322p Haelen)
|
Bij een aantal opgaven van informanten is het niet duidelijk of het hier om het bovenste of onderste handvat gaat. [N 18, 77 c; I, 26d]
II-4
|