| 21203 |
postbode |
facteur (fr.):
fɛktø͂ͅr (P048p Halen)
|
postbode [RND]
III-3-1
|
| 33573 |
postelein |
postelein:
poselain (P048p Halen, ...
P048p Halen),
posselein (P048p Halen, ...
P048p Halen),
possəlein (P048p Halen, ...
P048p Halen),
poͅstəlēͅn (P048p Halen)
|
[Goossens 1b (1960)]postelein [ZND 05 (1924)], [ZND 15 (1930)]
I-7
|
| 20028 |
potaarde |
potaarde:
pǫt˱ējǝt (P048p Halen)
|
Aarde of klei die geschikt is om er aardewerk van te bakken. [N 49, 1a; N 27, 48; L 35, 78; monogr.]
II-8
|
| 33171 |
poten |
planten:
plantǝ (P048p Halen),
poten:
poǝtǝn (P048p Halen),
zetten:
zętǝ (P048p Halen)
|
De kleine steuntjes die zich aan de onderkant van de berries bevinden en waarop het draagvlak van de kruiwagen kan rusten. [N 18, 99, add; JG 1a; JG 1b] || In dit lemma staan de algemene benamingen voor het planten van de pootaardappelen bijeen. [N 12, 10; N 15, 1b en 1c; JG 1a, 1b, 1c, 2c; A 20, 1a; A 23, 17d.I; Lu 1, 17d.I; Wi 43; monogr.; add. uit N 12, 15; N M, 18a en 18b]
I-13, I-5
|
| 33350 |
potstal |
potstal:
pǫt[stal] (P048p Halen)
|
Een potstal is een ouderwetse stal, met als voornaamste functie het winnen van mest. De bodem is niet geplaveid; de koeien staan direct op de grond en de mest. Omwille van de mest stonden de koeien vroeger het hele jaar op stal, later alleen in de winter. Het vee stond in twee rijen, vastgebonden aan de stalpalen. Over de mest heen werd strooisel gespreid en zo kwamen de koeien steeds hoger te staan, tot de potstal "vol" was. De mest in de potstal werd regelmatig verplaatst, maar de potstal werd slechts één of twee keer per jaar uitgemest. De potstal verdween om hygiënische redenen. In armoedige streken, zoals in de Kempen, waar men grote behoefte aan mest had, is de potstal het langst blijven bestaan, totdat de kunstmest opkwam. Waar de potstal niet bekend is geweest, heeft men er vaak wel een woord voor, dat men van elders kent. Waar de potstal vroeger de gewone stal was, werd hij gewoon "stal" of "koestal" genoemd. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel (stal) het lemma "stal" (2.1.2). Zie afbeelding 7. [N 5A, 49a; N 4, 65; JG 1a en 1b; monogr.]
I-6
|
| 27074 |
praam |
prang:
praŋ (P048p Halen)
|
Neusknijper om het paard in bedwang te houden. Een praam bestaat uit een houtje met een lus eraan, die rond de bovenlip van het paard wordt gelegd en met het houtje wordt aangedraaid. Er bestaan ook metalen neusknijpers met deze functie (zie o.a. de termen muilijzer, tandijzer en gebitijzer). [JG 1b, 1c, 2c; N 13, 85; N 33, 377 en 380; S 28; monogr.]
I-10
|
| 21006 |
prei |
poor:
pawr (P048p Halen),
poor (P048p Halen, ...
P048p Halen),
pōr (P048p Halen)
|
[Goossens 1b (1960)] [ZND 05 (1924)] [ZND 15 (1930)]
I-7
|
| 20667 |
preisoep |
poorsoep:
Syst. Frings
pōrsoͅp (P048p Halen)
|
Preisoep (Poorsop?) [N 16 (1962)]
III-2-3
|
| 22687 |
prent(je) |
beeld(je):
beeleke (P048p Halen),
ə schoee beeleke (P048p Halen),
ə schūn beͅldəkə (P048p Halen),
prent(je):
ə schoə preͅnkə (P048p Halen)
|
Beeldje. [ZND 01 (1922)] || Een schoon beeldeken (Fr. image). [ZND 21 (1936)]
III-3-2
|
| 21649 |
priem? (wbd) |
inzet:
ps. omgespeld volgens Frings.
enzeͅt (P048p Halen)
|
bedrag dat uitbetaald wordt aan degene die bij de eerste verkoping, i.v.m. de openbare verkoping van huizen e.d. [vgl. vraag 15a] het hoogste bod heeft gedaan [trekgeld?] [N 21 (1963)]
III-3-1
|