20646 |
varkensvet |
veervet:
viërvèt (Q002p Hasselt)
|
gesmolten varkensvet, als broodsmeersel gebruikt
III-2-3
|
33396 |
varkenswei |
bogerd:
bōgǝt (Q002p Hasselt)
|
De met een houten schutting of prikkeldraad omheinde ruimte in de open lucht waar de varkens lopen. Vaak wordt de boomgaard als varkenswei gebruikt. [N 5A, 61a; N 76, 41a; A 10, 9e]
I-6
|
18427 |
vaste boord |
col (fr.):
koͅl (Q002p Hasselt, ...
Q002p Hasselt)
|
kraag, vaste halsboord van een overhemd [N 23 (1964)]
III-1-3
|
34272 |
vaste uitwerpselen |
keutels:
kø̄tǝls (Q002p Hasselt),
kē.tǝls (Q002p Hasselt),
schaapskeutelen:
sxǭpskø̄tǝlǝ (Q002p Hasselt),
schapenkorreltjes:
sxǭpǝkē.rǝkǝs (Q002p Hasselt),
stront:
stro.nt (Q002p Hasselt)
|
In de vragen L 20, 22f en A 4, 22f werd ook gevraagd naar het gebruik van schapenmest. Uit de antwoorden blijkt dat schapenmest kon dienen als bemesting in het algemeen en als weiland- en bloembemesting. Ook vermengde men schapenmest met stalmest. Schapenmest werd wel eens gebruikt om stokbomen in te planten. [N 77, 122; L 20, 22f; A 4, 22f; A9, 24c] || Vaste uitwerpselen van vee. [JG 1a, 1b; A 9, 24e; A 9, 28c; monogr.]
I-11, I-12
|
25395 |
vaste varkenshuid |
zwaars:
zwās (Q002p Hasselt)
|
De huid die op het varken vast bleef zitten. Woordtypen als "zwaard(s)", "zwaars", "zwoord", "zwoors" komen in de betekenis "harde rand van een snede spek" ook nog voor in een ander verband in het woordenboek. [N 28, 30; monogr.]
II-1
|
33363 |
vaste voer- en drinkbak |
krib:
krep (Q002p Hasselt),
voederkrib:
vøi̯ǝrkrep (Q002p Hasselt)
|
De opgemetselde bak of goot, soms in vakken verdeeld, die vóór de koeien langs loopt, waaruit de koeien eten en drinken. De hoogte van de bak verschilt van plaats tot plaats. Het water wordt het laatst in de bak gedaan. De bak is dan meteen schoon. Zie ook het vorige lemma "voer- en drinkgoot" (2.2.14). Zie ook afbeelding 10 bij het lemma "koeienstand" (2.2.23). [N 5A, 37b; N 4, 76; N 5, 96; L 1, a-m; L A1, 174; S 19; Wi 4; monogr.; add. uit N 5A, 37a; A 10, 10]
I-6
|
22648 |
vastenavond |
vastavond:
vestaved (Q002p Hasselt),
vastelavond:
fesəlōͅvət (Q002p Hasselt),
Eertijds fesseloa.ved: Kil. vastel-avond, vasten-avond, Teuth. vastel-aevont, Keuls Fastelovend.
vasteloa.ved (Q002p Hasselt),
vastenavond:
vastenāoved (Q002p Hasselt),
vastənû:vənt (Q002p Hasselt),
vàstənoͅvənt (Q002p Hasselt)
|
t Is Vastenavond. [ZND 08 (1925)] || vastenavond [RND] || Vastenavond (uitspraak). [ZND B2 (1940sq)] || Vastenavond. [Willems (1885)]
III-3-2
|
26650 |
vat |
vat:
vāt (Q002p Hasselt
[(20 kg)]
)
|
Graanmaat. Naar gelang de streek kan de inhoud van een vat verschillen. Voor zover door de invullers opgegeven, is achter het plaatscodenummer tussen ronde haken het aantal kiloɛs vermeld.' [JG 1b; JG 1c; JG 2c; Jan 141; Coe 263; Grof 288; monogr.]
II-3
|
32342 |
vat, ton |
ton:
tǫn (Q002p Hasselt),
vat:
vāt (Q002p Hasselt)
|
Een vat of ton is uit houten duigen en twee bodems samengesteld en wordt met behulp van houten of metalen banden bijeen gehouden. Het middendeel ervan, de buik, heeft de grootste omvang. Vanuit het midden loopt het vat naar het boven- en ondereinde smaller toe. [N E, L; L 21, 40; monogr.]
II-12
|
32344 |
vat, ton (naar inhoud) |
brusselse halfton:
brusselse halfton (Q002p Hasselt),
brusselse ton:
brusselse ton (Q002p Hasselt),
diesterse ton:
diesterse ton (Q002p Hasselt),
hecto:
hɛktō (Q002p Hasselt),
vierdetje:
vīrdǝkǝ (Q002p Hasselt)
|
In dit lemma zijn de benamingen voor vaten en tonnen met een bepaalde inhoudsmaat bijeen geplaatst. Bij één soort benaming worden door de zegslieden soms verschillende inhoudsmaten opgegeven. [N E, L; monogr.]
II-12
|